Gazeta Shqiptare

Q E B I R I

-

këtej. Me ç’të na ndodhet.

Përjashta ishte bërë natë. Kuiste me të madhe një qen.

- Vraje atë qen! – mërmëriti plaka e shtëpise. – Vraje, se më mori nusen.

Qeni, si për inat, kuiste kobshëm. - Vrajeni, - klithi plaka. Qebiri shikoi nga ajo me dhimbje, vështroi nga unë dhe më tha:

- E vjetër Nëna, tetëdhjetë­enëntë bukë, dhe i këndon mendja se qeni na lëshoi vdekjen. Helbete, plakë!

Qebiri vështroi radion. Ajo kishte një mbulesë të qëndisur me fjalët MIRË SE ERDHËT, një vazo dhe një tufë me lule butaforike. Te muri ishte fotografia e shokut Enver.

Qebiri shikoi andej, u zgjua, si të kujtonte diçka, dhe përplasi pëllëmbët sikur nxitoi të trembte heshtjen e ligë.

Ai qeshi, po si tjetërlloj! Dhe foli për të mbjellat.

Te shkallët përjashta u ndien çape. Po ngjiteshin njerëz njerëz të tjerë.

Era vazhdonte të rrinte zgjuar te xhamat. 5 Në mëngjes nuk tundej ajri: s’kishte erë. Në kasolle buluriti një viç. Qebiri i kerkoi të birit telegramet e ngushëllim­it dhe m’i dëftoi mua. Unë i kalova me rradhë. Kur mbarova, Qebiri zgjati një telegram tjetër dhe tha:

- Po ky telegram, mor vëlla! nga vjen! se s’e kërrejme dot?!

Ai numëroi djemtë me rradhë. Njeri prej tyre tha: - Ne s’e njohim këtë emër! Unë lexova telegramin dhe m’u ngroh gjoksi. Telegramin e dërgonte Vjollca.

- Jo, moreee! – ia bëri Qebiri. – Hëk, hëk, hëk, më i lumtë! Bravo i qoftë! Hallall Mëmë e Babë, hajr shkolla!

Ai u mendua thellë dhe sytë iu rrëmbushën me lot ( më ngjau sikur në gjithë trupin e tij buisën lotët).

- Hajde, shkolle, hajde! E paç të gjatë, o vajzë, e paç të gjatë, o Parti e madhe, që rrit të këtilla vajza e të tillë djem! Qofshi!

Ai hoqi hundët dhe qau i papërmbajt­ur. Unë, gjithashtu, thava sytë. Në përlagien e të pamit tim lëvizte imazhi i bukur i Vjollcës.

Qebiri rreshti dhe më pyeti gjatë për Vjollcën dhe prindërit. - Është martuar? – tha ai. - Po, - i thashë. - Ashtu? Ka marrë ndonjë si vetja, apo…

- Ka marrë një djalë shumë të mirë, - thashë. - Të rrojnë, - tha. – Po ku? - Në Tiranë. - Jo more! Po nga Tirana vjen telegrami? - Nga Tirana. Sytë dhe fytyra e tij shprehën habi, dhe njëherësh u mbushën me dritë.

- Po ku mësoi për hatanë tonë?

- Unë isha atë pasdite në Tiranë dhe që andej fola me spitalin këtu në rreth. Përjashta, rastësisht gjeta Vjollcën dhe i thashë. - Ashtu, thuaj! Qebiri uli kokën dhe trazonte prushin me një copë dru. - Hë, ç’vajzë ka pjellë barku! Pas ca, ata hapën bisedën e varrit.

- Po, po, do t’i bëjmë varr të mirë, - tha Qebiri. – Tërë jetën ka punuar.

- Do ta bëjmë, - tha edhe djali i madh.

- Varri është gjë fisnike, - shtova unë.

- Gjë e bukur, - tha Qebiri. Ai foli me krisma, sikur do të kërcente.

Djali i madh mori një letër mbi oxhak dhe lexoi fjalët e epitafit.

- M’i përpiloi shkrimtari Altin, - tha i biri. - Cili?! – pyeta unë. - Një flokëdrudh­ë. U ndodha në qytet, kur ai po grindej me disa që s’e respektoni­n. Unë jam poet, u thoshte ai i shkreti, por ata talleshin. Unë, ia gjeta anën dhe e hoqa mënjanë dhe e shpura në kafene. Ai tha se ishte poet dhe kishte botuar katër libra, dhe gjashtëmbë­dhjetë të tjerë i kishte në shtyp. I dhashë kafe e fërnet dhe ai m’i shkroi në minutë vargjet për pllakën e varrit të Mëmës.

Qebiri rrinte si pa frymë, si në ajër. Ai kishte shtrembëru­ar mjekrën, dhe dëgjonte me vëmendje. Fytyra i qe trishtuar. Gur.

Në fund lëvizi kokën dhe më shikoi drejt. - Si thua, ti, Sefer? – mërmëriti. Unë s’dija ç’të flisja. Isha në mëdyshje. Por epitafi i atij shkrimtari të shpifur, llafazan e të paskrupull, që thërriste nëpër rrugët dhe zyrat e qytetit, s’më pëlqente. Ato fjalë ishin turp. Për herë të dytë s’mund ti dëgjoje.

Qebiri sikur nuhati diçka dhe lëvizi dhe më pyeti përsëri. Dukej sheshit se atij s’i ngjitnin ato fjalë.

Hyri motra ime dhe pyeti përse bisedonim.

- Ç’mendon ti? – më tha prapë Qebiri.

Motra më nguli vështrimin. Unë kujtova diçka, kujtova edhe të ndjerën dhe thashë: - Ajo qe punëtore. - Punonte kiamet dhe ishte pa gojë, - tha Qebiri me nxitim. – Bam e bum në punë, tërë jetën.

- Pra, ishte e ndershme, - thashë sikur t’i flisja vetes. - Njeriu që punon, shpesh është i ndershëm. - Hë, të paça! - Ajo gjithashtu i donte njerëzit, se njeriu që punon e do njeriun, atë që punon.

- Pyet kë të duash, - tha Qebi-

- Ndofta mund të bëhet kështu epitafi, diçka tjetër!

Ata më shikonin të heshtur, me ngulm, drejt, pa lëvizur. Thashë: - Këtu prehet KANAKARE LLAKATURA. Lindi në këtë vit dhe vdiq në këtë vit. E donte punën, pra qe e ndershme. I donte njerëzit që punonin. I donte shumë bashkëshor­tin dhe fëmijët. Diçka e tillë, mbase!

Qebiri ngriu. Thellinat e syve iu lagën përsëri. Paskëtaj brofi dhe më përqafoi.

- Jemi të punës ne, - mërmëriti. – Kështu po, - tha pas pak dhe u ul.

Ndjeva se qafa ime ishte njomur nga lotë të vakët.

Djali i madh heshti dhe foli si të gdhendte: - Kështu do ta bëjmë. U ngrita. Dolëm përjashta. Qebiri më ndiqte. Kur zbritëm shkallët, ai më propozoi:

- Dalim pas shtëpisë të shikojmë kopshtin?

Ai ecte përpara. Drurët e pemëve ishin të zhveshur, po limfa, e ndjeja: lëvrinte.

Qebiri ndaloi dhe preku me dorë një fidan.

- Kjo është hurma e re, - tha. – S’ka ca që e mbolli Kanakarja. Ja, po çel, shih sa e ka mbufatur sythin. 6 Pranvera po vinte nga sythet.

Gjirokastë­r: Nëntor, 1980.

 ??  ??

Newspapers in Albanian

Newspapers from Albania