De wanhoop van Groningen
Na de zwaarste aardbeving in jaren is de Groningse gaskwestie weer helemaal terug. Groningers voelen zich meer dan ooit in de steek gelaten.
Eric Wiebes beleefde gisteren niet zijn leukste dag. Als minister van Klimaat en Economische Zaken is de VVD’er verantwoordelijk voor het grootste hoofdpijndossier van Nederland: de gevolgen van de aardgaswinning in Groningen. Dat is sinds maandag weer bijzonder actueel. Toen beefde de aarde er opnieuw: met 3,4 op de schaal van Richter was het de zwaarste aardbeving van de afgelopen vijf jaar. Goed voor meer dan 1.300 nieuwe schadeclaims.
Het bezoek van Wiebes stond al langer gepland, maar door de beving werd het programma aangepast en maakte de minister tijd vrij voor de getroffen bewoners. De vraag is wat hij de boze Groningers nog kan aanbieden, want de woede in de regio is groot. Al jaren voelen de Groningers zich in de steek gelaten door Den Haag.
Arne Van Hulsen zag de scheur in zijn vloer alweer wat breder worden. De edelsmit uit Zeerijp – het zwaarstgetroffen dorp – verwoordde het gevoel van heel veel Groningers het best. Op de vraag wat de politiek nu moet doen, antwoordde hij in het praatprogramma Aan tafel bij Jinek: ‘Groningen weer bij Nederland halen. We hebben hier al jaren het gevoel dat we niet bij de rest van het land horen’. ‘Niet meer dan een wingewest’
Tijdens de verkiezingscampagne – net een jaar geleden – liepen de lijsttrekkers van alle grote partijen Groningen plat. Allemaal beloofden ze de grieven van de Groningers ernstig te nemen. Die voeren al jaren een strijd om de gaskraan dicht te draaien, maar ze wachten ook op financiële tegemoetkomingen en vooral op erkenning dat Nederland enorm geprofiteerd heeft van de gasbel, maar dat het nauwelijks wil opdraaien voor het leed dat de gaswinning heeft veroorzaakt. We zijn jarenlang niet meer dan een wingewest geweest voor Nederland, is een steeds terugkerende klacht.
Wiebes is zich daar goed van bewust. In november nog erkende hij dat dit ‘Nederlandse overheidsfalen van onNederlandse proporties is’. En Wiebes weet wat het is om met politieke hoofdpijndossiers geconfronteerd te worden. Toen hij nog wethouder was in Amsterdam, ging hij over de NoordZuidverbinding, de metrowerken die de binnenstad jarenlang in een open bouwput veranderden.
Onmiddellijk na de beving, maandag, beloofde hij opnieuw dat deze regering ‘de gaswinning maximaal moet verminderen. Wat we ook maar kunnen verzinnen. We moeten de gaswinning omlaag krijgen’. Maar een concreet cijfer wilde hij er niet op plakken.
De vorige regering draaide de gaskraan al flink meer dicht. Nederland haalt nu jaarlijks 21,6 miljard kubieke meter gas uit de gas bel van Slochteren. Ooit was dat 48 miljard kuub. Maar als de kraan nog meer dichtgaat, zal de rest van Nederland dat aan den lijve voelen. Naar schatting 7 miljoen huishoudens koken en verwarmen zich met Nederlands gas. Dat is laagcalorisch, terwijl het buitenlands gas hoogcalorisch is. Overschakelen kan niet van vandaag op morgen. Nog jaren miserie
Bovendien is de vraag of het dichtdraaien van de kraan dé oplossing is voor de aardbevingsepidemie. Het epicentrum van de beving van maandag lag in Zeerijp. Daar wordt geen gas meer gewonnen. De Leuvense geoloog Manuel Sintubin was de voorbije dagen een druk gesolliciteerd man in de Nederlandse media. Op 1 januari had hij op Twitter voorspeld dat het aantal aardbevingen in Groningen waarschijnlijk verder zou afnemen omdat er almaar minder gas wordt geboord. Hij meende een causaal verband te zien. Maar Nederland heeft enorm geprofiteerd van de gasbel, maar wil nauwelijks opdraaien voor het leed dat de gaswinning heeft veroorzaakt, zeggen de Groningers
‘Deze zware aardbeving in een gebied waar geen gas meer wordt gewonnen, toont aan dat de gaskraan toedraaien niet meer de oplossing is’ MANUEAL SINTUBIN Geoloog
de beving in Zeerijp stuurde hem terug naar af. ‘Deze aardbeving, juist in een gebied waar geen gas meer wordt gewonnen, zet ons met beide voeten op de grond. De gaskraan dichtdraaien is niet meer de oplossing, vrees ik’, zei hij aan het Dagblad van het Noorden.
Dat besef begint nu ook door te dringen bij de Groningers zelf. Ze beseffen dat ze nog jaren in de miserie zitten. En dus hopen ze dat de politici nu eindelijk hun beloftes over schadevergoedingen en de versterking van 3.000 tot 5.000 huizen nakomen.
Wiebes gaf gisteren aan druk op de ketel te zullen zetten. ‘Mensen die schade hebben, moeten daarvoor gecompenseerd worden en reparaties moeten op gang komen. Ik zit hier pas twee maanden en het begint mij nu al te frustreren dat het schadeprotocol er nog niet is. We kunnen dit als land echt niet maken.’ De Groningers zullen hem pas echt geloven als ze concrete actie zien.