Ryans vertrek is slecht nieuws voor Republikeinen
I De beslissing van Paul Ryan, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, om zich niet herkiesbaar te stellen, maakt het de Democraten makkelijker om het Huis te heroveren.
BRUSSEL I Paul Ryan (48) kondigde gisteren aan dat hij met politiek pensioen gaat. Meer dan veertig Republikeinen – een record – hadden hem dat de afgelopen maanden voorgedaan. Maar dat een van de machtigste mannen in de partij het voor bekeken houdt, komt hard aan. Het maakt de kans groter dat de Democraten bij de verkiezingen in november de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden heroveren.
Ryan gaf geen andere reden voor zijn beslissing dan dat hij ‘meer tijd met zijn gezin wil doorbrengen’. ‘Ik kwam naar het Congres als alleenstaande, nu heb ik drie tieners die mij hun hele leven alleen als “vader voor het weekeinde” hebben gekend’, zei hij.
In zijn kiesdistrict – Janesville en omstreken in Wisconsin – beloofde het een pittige verkiezingsstrijd te worden. Het stadje heeft zwaar geleden onder de sluiting van de GMautofabriek in 2008, maar is stilaan aan de beterhand. Zijn Republikeinse tegenkandidaat, Paul Nehlen, een notoir blanke nationalist en antisemiet, werd twee jaar geleden met gemak van de kaart geveegd door Ryan. Maar bij de Democraten komt staalarbeider Randy Bryce met verve opzetten, al heeft hij concurrentie van een lerares. Bryce wordt volop gesteund door de nationale Democraten.
Onvoorspelbare president
Het is bovendien geen geheim dat Ryan het moeilijk had de spanning tussen de extreem conservatieve en meer gematigde vleugels te milderen. En dan is er nog de onvoorspelbare president, wiens voorkeuren en beslissingen vaak indruisen tegen die van Ryan. Zeker Trumps handelsprotectionisme valt hem zwaar.
Het vertrek van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden betekent een zware psychologische opdoffer voor de Republikeinen, die vrezen dat de donoren minder gul zullen zijn als zelfs een topfiguur het Huis als verloren beschouwt. Meteen na Ryan kondigde alweer een Republikein aan zich in november niet herkiesbaar te stellen. Tal van partijgenoten hadden gehoopt dat Ryan, die een fantastische fondsenwerver is, met hen campagne zou voeren.
Ryan werd voor het eerst verkozen als Congreslid in 1999. Drie jaar gele den werd hij voorzitter van het Huis. In 2012 koos presidentskandidaat Mitt Romney hem als running mate.
Ryan was de lieveling van de Tea Party. Hij had, als voorzitter van de commissie voor Begroting van het Huis, zijn naam gevestigd met een draconisch besparingsvoorstel. In tien jaar wilde hij een derde van het budget voor de gezondheidszorg voor de armen wegsnijden. Het budget voor onderwijs zou met een derde worden verminderd, dat voor sociale huisvesting en voedselhulp met een zesde.
Het maakte hem razend populair in de fractie, maar het kwam de katholieke politicus op een harde terechtwijzing van de jezuïeten te staan. Ryan dweepte met Ayn Rand, de Russisch-Amerikaanse filosofe die zweert bij individuele verantwoordelijkheid en een felle tegenstandster is van overheidsoptreden. (esn)
‘Ik kwam naar het Congres als alleenstaande, nu heb ik drie tieners die mij hun hele leven alleen als “vader voor het weekeinde” hebben gekend’
PAUL RYAN
Voorzitter Huis van Afgevaardigden