STABIELER IS HET LANDSCHAP NIET GEWORDEN
De lokale verkiezingen hebben in Vlaanderen laten zien dat burgemeesters, van welke partij ook, hun lot zelf in de hand hebben. Ongeacht de nationale trend van de partij kunnen ze hun macht behouden of zelfs versterken als ze, in de ogen van de kiezers, hun werk goed hebben gedaan. Dat is een mooie boodschap voor de lokale democratie.
Maar de boodschap die van 14 oktober overblijft, hangt ten nauwste samen met de thrillers in Antwerpen en Gent. Doordat de NVA in de grootste stad haar zetelaantal kon behouden en de coalitie met CD&V en Open VLD de kleinst mogelijke meerderheid behield, trad Bart De Wever weer als winnaar van de avond naar voren. Een klein verschil zou tot een totaal ander politiek signaal hebben geleid. Zo ook in Gent. In politiek is wiskunde alles.
De NVA doet het wel uitstekend in haar hartland en dat neemt veel glans weg van de brede vooruitgang van Groen. Die is in Antwerpen zelfs indrukwekkend. Maar de groene winst leidt niet tot meer burgemeesters. Zonder omzetting in reële macht is praten over een groene zondag voorbarig.
De Wever houdt in Antwerpen de deur dicht voor Vlaams Belang, maar in de rest van Vlaanderen is de comeback van radicaal rechts fors. De NVA en Vlaams Belang blijken niet louter communicerende vaten te zijn: op vele plaatsen groeiden ze allebei. Dat roept het algemene beeld op van een Vlaamse ruk naar rechts, al is de realiteit zeker voor de NVA genuanceerder.
In machtstermen halen CD&V en Open VLD hun eigen doelstellingen. De christendemocraten leveren ook de volgende zes jaar veruit de meeste burgemeesters. Dat marktleiderschap blijft het hunne. Maar de smadelijke nederlaag van hun voormalige boegbeeld Kris Peeters sluit tevredenheid over dat succes uit. De liberalen scoorden met bijna al hun toppers. Het burgemeesterschap in Gent viel hen net niet toe, maar niemand spreekt nog over de matige algemene uitslag.
Voor de derde traditionele partij is de uitslag wel dramatisch. De SP.A houdt Leuven, Vilvoorde, Gent en wellicht Oostende, maar lijdt bijna overal verlies. Het totaalbeeld is welhaast dat van een implosie. Voorzitter John Crombez staat voor een zware beslissing.
Op het eerste gezicht hebben de lokale verkiezingen geen groot nieuws gebracht. Maar dat is schijn. De Zweedse coalitie overleeft, maar is zwaar op de proef gesteld. Haar levensvatbaarheid is bedreigd. De linkerzijde is volop in beweging, maar vormt nog steeds geen alternatief. De extremen van rechts en links rukken op. Stabieler is het politieke landschap niet geworden.
Zweedse coalitie overleeft, maar is zwaar op de proef gesteld