‘Onderschat Oosterweel niet’

Automobilisten onderschatten duurtijd en verkeershinder van werkzaamheden VAB waarschuwt overheid: “Verbeter fietsinfrastructuur en openbaar vervoer”

2018 belooft de geschiedenis in te gaan als het jaar waarin de werken voor de Oosterweelverbinding in Antwerpen van start zullen gaan. Maar automobilisten die geregeld over de Ring rijden, beseffen onvoldoende de omvang van de hinder bij die werken, die in september op Linkeroever beginnen. Dat blijkt uit een bevraging van meer dan 2.400 autobestuurders door mobiliteitsorganisatie VAB. Zo denkt 25% van de respondenten dat de verkeershinder onbestaande of gering zal zijn. Minder dan de helft overweegt een alternatief vervoersmiddel te nemen, en dan nog enkel als die alternatieven ‘kwaliteitsvol’ zijn. VAB vraagt dringend actie.

Een groot deel van de automobilisten is zich onvoldoende bewust van de impact van de werkzaamheden voor de Oosterweelverbinding, de doortrekking van de Antwerpse Ring die dit jaar écht van start gaat. Chauffeurs onderschatten schromelijk de duur van de werken en de verkeershinder, zo blijkt uit een grootschalige bevraging van VAB. “Meer fietsinfrastructuur en betere parkandrides zijn een must.”

Mobiliteitsclub VAB hield voor zijn ‘Oosterweelbarometer’ een online peiling bij 2.410 automobilisten die dagelijks of minimaal wekelijks over de Antwerpse Ring rijden. Een van de meest opmerkelijke resultaten is dat drie op de tien denken dat de werkzaamheden na maximaal drie jaar achter de rug zijn. Een zware onderschatting. De werkelijke duur van de werken wordt geschat op minstens vijf jaar, en zelfs zeven jaar voor wie via de Antwerpse Ring van of naar het Waasland rijdt.

“De eerste verkeershinder valt te verwachten vanaf september 2018”, zegt VAB-woordvoerder Maarten Matienko. “Op dat moment worden op Linkeroever de versmalde rijstroken afgebakend op de E17 voor de Kennedytunnel.”

Meer en betere parkandrides

Een kwart van de chauffeurs onderschat de verkeershinder die eraan komt, al beseft 35% wel dat de hinder zeer ernstig zal zijn als er onvoldoende minderhindermaatregelen komen. Als er kwaliteitsvolle alternatieven zijn tijdens de werken, zijn drie op de tien automobilisten bereid om zich op een andere manier te verplaatsen. 44% van hen ziet dan vooral een alternatief in het combineren van verschillende vervoersmiddelen, zoals wagen of fiets met tram of bus.

“Om dat te realiseren, zijn er voldoende park-and-rides nodig met frequente verbindingen met de stad Antwerpen”, zegt Matienko. “Deze parkings moeten wel ver genoeg van de stad liggen. Anders rijden automobilisten zich vast in het verkeer tijdens hun rit ernaartoe. De huidige ligging van de Antwerpse park-and-rides voldoet niet altijd aan dat criterium.”

“Dé aandachtspunten zijn de capaciteit, de frequentie en de kwaliteit van het openbaar vervoer. Als dat niet goed zit, dan zal een automobilist de overstap niet maken. Hier moet volop op worden ingezet, veel meer dan bij de knip aan de Leien. De Oosterweelverbinding is iets dat we nog nooit hebben meegemaakt en zeer ingrijpend zal zijn.”

Net geen 40% zegt met de wagen te blijven rijden. Opmerkelijk is dat slechts 24% van de automobilisten een alternatief ziet in de (elektrische) fiets. “Met de knip op de Leien zijn al veel mensen overgeschakeld op een ander vervoersmiddel”, zegt de VAB-woordvoerder. “Dat waren de

quick wins. Toch zullen we nog veel meer mensen uit de wagen moeten krijgen. Met spitsmijden gaat het echt niet lukken, omdat je in en rond Antwerpen eigenlijk continu overbelaste straten hebt. Echte spitsuren bestaan niet meer.”

“Van alle verplaatsingen bedraagt het wagengebruik nu 75% en dat moet zakken naar 50%. We

botsen op de grenzen van wat mensen aanvaardbaar vinden. Door de groei van het aantal fietsers is het zeer druk op de Antwerpse fietspaden en daalt het comfort. Dat kan dan weer een rem zetten op het inruilen van de auto voor de fiets. Daarom is er meer fietsinfrastructuur nodig”, zegt Matienko.

Betalen in Kennedytunnel

Uit de bevraging blijkt volgens VAB ook dat de automobilisten een fout beeld hebben van het effect dat de Oosterweelverbinding na haar realisatie op het verkeer zal hebben. De helft denkt dat de files in en rond Antwerpen dan zullen krimpen.

“Door het lokale en het doorgaande verkeer op de Ring te scheiden, wil de overheid het sluipverkeer zo veel mogelijk van het Antwerpse centrum naar de Ring sturen”, zegt Matienko. “De capaciteitsuitbreiding van de Ring zal daardoor worden ingevuld door chauffeurs die nu op lokale wegen rijden. Concreet komt het er bijvoorbeeld op neer dat wie nu van het Waasland richting Antwerpen rijdt, niet langer de Waaslandtunnel zal kunnen gebruiken. Er wordt ook vooropgesteld om de Kennedytunnel betalend te maken voor vrachtwagens en de prijs hoger te zetten dan de andere twee tunnels, zodat het vrachtverkeer gespreid wordt over álle tunnels. Het succes van de Oosterweelverbinding hangt dus voor een groot deel af van de omkaderende maatregelen.”

De gebruiker wil niet betalen

Uit de VAB-bevraging blijkt tot slot ook dat het principe ‘de gebruiker betaalt’ nog geen draagvlak heeft bij de automobilist. Wie de Antwerpse Ring geregeld gebruikt, wil de Oosterweelverbinding wel, maar zonder daar zelf een financiële bijdrage voor te leveren.

MAARTEN MATIENKO Woordvoerder VAB “Als de kwaliteit van het openbaar vervoer niet goed zit, dan zal een automobilist de overstap niet maken.” “Het mijden van de spitsuren gaat echt niet lukken, omdat je in en rond Antwerpen continu overbelaste straten hebt.”