“Liefde maakt blind, maar niet stekeblind”

ulle Hollanders, ze bestaan. Jan Jaap van der Wal trakteert Vlaanderen op liefst 65 voorstellingen van zijn nieuwe show Schoon. Een comedyavond compleet op Vlaamse maat gemaakt, vanaf vanavond in de Antwerpse Arenbergschouwburg.

Jan Jaap van der Wal (38) trapt straks weer een theatrale Ronde van Vlaanderen op gang. De Nederlandse komiek smeert zijn kuiten in voor een tournee met 65 haltes. En of ie daar zin in heeft! “Goesting, bedoel je. Het zal wel zijn! Ik speel ontzettend graag in Vlaanderen, zelfs in het exotischere West-Vlaanderen kom ik met veel plezier. Als kind had ik een oom en die zat bij de marine, in De Haan. Een sympathieke kuststad waar de Van der Walletjes graag op vakantie vertoefden. Met Kerstmis pikten we dan een middernachtmis mee in Brugge. Later lokte ik Nederlandse vriendinnetjes mee naar de schone Vlaamse steden om romantische punten te scoren. Als ik mijn tourlijst bekijk, beland ik op plekken waarvan ik pas geloof dat ze bestaan als ik er effectief ben. Onlangs speelde ik een try-out in Rijkevorsel, zo’n plek klinkt toch als pure poëzie.” De opvolger van De Nieuwe Belg heet

Schoon. Gebruiken jullie dat woord ook boven de Moerdijk?

Jan Jaap van der Wal: Schoon betekent in Nederland hetzelfde als proper. ‘Nou jongens, het huis is gekuist en weer proper en schoon.’ De Vlaamse betekenis is veel rijker. Hier staat schoon voor al het mooie. Jullie communicatie vind ik schoon. Jullie laten ruimte voor het vage. Als ik na een voorstelling aan een Vlaams publiek vraag hoe ze de show vonden, antwoorden ze met: ‘Goed, jaja neenee, goed, goed.’ Een multi-interpreteerbaar antwoord, van ‘geniaal’ tot ‘we vonden er geen zak aan’, en

alle schakeringen daartussen. Zoek het zelf maar uit. Schoon betekent ook het tegenovergestelde. Een ‘schoon madam’ is niet per se een knappe dame.

Die dubbele bodem zit er bij mij ook in. Er zijn natuurlijk ook dingen lelijk in Vlaanderen, en daar ga ik jullie schoon op wijzen. Jullie files – waar ik overigens fluitend insta – zijn ellendig en jullie politiek is voor een buitenlander op zijn zachtst gezegd opmerkelijk. Liefde maakt blind, maar niet stekeblind. Waar ik weer wel van hou, is dat een probleem in Vlaanderen pas een probleem is als het een probleem is. De lantaarnpaal is pas een probleem als hij omvalt, dat hij eerst staat te wiebelen in de wind, is geen probleem. In Nederland zijn de stoute uitspraken van rapper Boef een probleem. Hoe ga jij als comedian om met de huidige hypergevoeligheid?

Sowieso heb ik nooit de intentie om tegen schenen te schoppen, maar ik merk wel dat het vaker balanceren is. Jonas Geirnaert en Jeroom oogstten in De Slimste Mens ter Wereld felle kritiek op bepaalde grappen. Jonas reageerde zeer juist op de kritiek over zijn zuurgooiergrappen. Hij verontschuldigt zich bij de mensen die het is overkomen, maar niet bij al die klagers op sociale media. Kan je Schoon in Nederland spelen, misschien onder de titel Netjes?

Nee, 60% van deze voorstelling is gelinkt aan Vlaanderen. Als mijn ouders naar de première komen, krijgen ze een snelcursus Bart de Pauw, Ben Crabbé en Frank Deboosere. Anders begrijpen ze er geen jota van. Mijn roots liggen in Leeuwarden, de hoofdstad van Friesland, in het noorden. Net zoals de trekvogels zak ik af naar het zuiden. Vorig jaar verhuisden we van centrum Amsterdam naar het platteland, dicht bij Volendam. De inwoners daar beoefenen vlijtig twee hobby’s, met name Nederlandstalige plaatjes opnemen en vuurwerk knallen. Vanuit onze tuin genoten we dus van een fantastisch Volendams vuurwerk. Tijdens het Vlaamse luik van mijn tour wonen we in Antwerpen in een gezellig flatje, met een wastafel voor als de kleine in zijn luier – pardon pamper – kakt. Als ik nog meer zuidwaarts trek, zit ik in Wallonië. Mesdames et monsieurs, je suis Jan Jaap van der Waal. Verder reikt mijn Frans he-

laas niet, het wordt een hele korte show

(lacht). Je echtgenote Eva Duijvestein beviel afgelopen zomer van een flinke zoon. Zit Tove in de voorstelling?

Een comedian maakt grapjes over wat hem overkomt, dus ik ga niet ontkennen dat ik een zoon kreeg. Maar ik trap niet in de val van meligheid. Vader zijn is vooral zwaar en dat wil ik de vrouwen onder ons nu wel eens laten weten. Gelukkig is Tove een vrolijk ventje, dat verzacht het harde vaderschap. Hij lacht om mijn grapjes en ik om de zijne. Afgelopen nacht heeft hij voor het eerst in zijn aanwezigheid hier op aarde een hele nacht doorgeslapen. Ik knijp nu keihard in mijn handen en hoop dat dit zijn goede voornemen voor 2018 is: ’s nachts lekker blijven tukken. Welke goede voornemens maakt de papa?

De voorbije 37 jaar leerde ik met zogenaamde goede voornemens iets flexibeler omgaan. Maar ik maakte er eentje! Binnenkort is er toch weer die Tournée Minérale, ken je dat? Een prachtig initiatief waar de mensheid collectief de alcohol afzweert. Nou, daar doe ik eens hoegenaamd absoluut niet aan mee. Ik blijf lekker doorzuipen, sloten alcohol.

Hoe langer ik in Vlaanderen werk en woon, hoe beter ik begrijp dat jullie een grondige hekel hebben aan Hollanders. Ik moet dus mijn stinkende best doen om hier te integreren en dat doe ik door keihard te werken. Ik schrijf columns, ik kom op radio en televisie en daar kruipt allemaal veel arbeid in. Zetelen in de jury van De Slimste

Mens bijvoorbeeld is wel degelijk een job die voorbereiding vereist. Als kandidaat is het veel makkelijker, ik heb het vorig seizoen zeven afleveringen uitgehouden. Zowel hier als in de Hollandse versie, want die bestaat ook, al is ze veel makkelijker. Dit is mogelijk de laatste vraag. We zoeken vijf woorden. Wat weet u over Jan Jaap van der Wal?

Hazenlip. Comedian. Schoon. Komen. Kijken.

’t Is gebeurd!

“Er zijn natuurlijk ook dingen lelijk in Vlaanderen, en daar ga ik jullie schoon op wijzen.” JAN JAAP VAN DER WAL Komiek

Schoon, première op 12 en 13/01 Arenbergschouwburg (Antwerpen), o.a. 19/01 CC Herentals, 03/02 CC Boom, 21 en 22/02 Stadsschouwburg Mechelen; tickets en volledige speellijst via www.livecomedy.be

FOTO RR Jan Jaap van der Wal.