Brexit means Brexit
In haar langverwachte toespraak gisteren over de toekomst van haar land buiten de Europese Unie, is de Britse premier Theresa May logisch met zichzelf gebleven. Brexit means Brexit. GrootBrittannië gaat voor een duidelijk en volledig afscheid van “het continent” en verlaat dus niet alleen de Europese Unie, maar ook de Europese eenheidsmarkt en de douane-unie, waar ook niet-lidstaten van de EU bijhoren.
Politiek en ideologisch is dat consequent, want in het Brexitreferendum ging het in de eerste plaats over de controle van de eigen grenzen en wie er al dan niet binnen mag op Brits grondgebied. En daarbij ging het niet over vluchtelingen uit Syrië, Afghanistan of Afrika, maar over economische inwijkelingen uit de oostelijke lidstaten van de Europese Unie. En als de Britten dié migranten wilden buiten houden, dan was er maar één oplossing: een harde Brexit. Want een lidmaatschap à la carte, waarbij de Britten wel hun waren taxfree kunnen blijven slijten aan de andere Europese landen maar de mensen uit die landen niet meer zouden moeten binnenlaten, was uitgesloten. Dat was het eerste wat de EU-partners de nieuwe Britse post-Brexitregering duidelijk maakten.
En nu zal het er voor iedereen op aan komen de volgende jaren zijn kalmte te bewaren. De Britten gaan zware tijden tegemoet, al was het maar omdat ze vanaf nul opnieuw een eigen beleid voor buitenlandse handel zullen moeten uitbouwen, met “de hele wereld” nieuwe bilaterale handelsakkoorden moeten afsluiten, en ondertussen in een gevaarlijk economisch vacuüm zullen zitten. Maar ook voor de Europese Unie zelf worden de komende jaren gevaarlijk cruciaal. Het vertrek van Groot-Brittannië, een van de grote lidstaten, verzwakt de Unie niet alleen economisch, maar ook en vooral politiek, op een ogenblik dat de EU toch al in een crisis zit.
De Europese Unie moest zichzelf al heruitvinden toen het Verenigd Koninkrijk nog 100 procent lid was. Het Europese project dat vroegere generaties decennialang begeesterd heeft, is de jongste twintig jaar verzand in onbegrijpelijke regelneverij en stagnatie die niet meer uit te leggen valt aan de burgers van de lidstaten. Het Europa van de 28 (straks 27) dat lang de grootste handelsmacht ter wereld was, is niet meer in staat om zelfs maar de eenvoudigste beslissingen te nemen door de onmogelijke procedures waarmee de lidstaten het hebben opgescheept. Dat de oplossing voor die problemen niet minder, maar meer Europa is, durven alleen nog de allermoedigste politici hardop zeggen.
Het Europese project dat generaties decennialang begeesterd heeft, is de jongste twintig jaar verzand in onbegrijpelijke regelneverij en stagnatie die niet meer uit te leggen is aan de burgers van de lidstaten