Από το ευρώ στη νέα δραχμή
Το πραγματικό ερώτημα στο οποίο θα απαντήσουν την Κυριακή οι Ελληνες και οι Ελληνίδες είναι κατά πόσον επιθυμούμε να κρατήσουμε τη χώρα εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με δύο λόγια, μετά το δημοψήφισμα κι εφόσον η πλειοψηφία του λαού τοποθετηθεί απορριπτικά, θα είναι πρακτικώς αδύνατον να συνεχίσει η λειτουργία της οικονομίας εντός του ευρώ.
Αν οι τράπεζες δεν μπορούν να επαναλειτουργήσουν, η διέξοδος προς ένα νέο, ενδιάμεσο νόμισμα θα αναδειχθεί ως η μόνη εφικτή λύση.
Επειδή όμως η ΕΚΤ δεν επιτρέπει στην επικράτεια των χωρών της Ζώνης την κυκλοφορία οιασδήποτε άλλης νομισματικής μονάδας πλην του ευρώ, το τραπεζικό σύστημα θα βρεθεί προ αδιεξόδου: «Χωρίς νόμισμα στα βιβλία του, χωρίς ρευστότητα στα ταμεία του, ποια έννοια έχει η λειτουργία του;», θα αναρωτηθούν, δημοσίως, οι άνθρωποι της κυβέρνησης.
Οπως συνήθως συμβαίνει, στις δύσκολες ώρες, μέσα στην αναταραχή θα εμφανιστεί η «σωτήρια λύση». Θα πουν εκείνοι που θα την παρουσιάσουν: «Αφού το ευρώ εξαρτάται από τις αποφάσεις που λαμβάνει η Φρανκφούρτη και αφού οι άνθρωποι της ΕΚΤ συντονίζονται με τη συνέχεια της διαπραγμάτευσης, που εμείς θα έχουμε στο μεταξύ απορρίψει, είναι προτιμότερο να αποσκιρτήσουμε από το ευρώ».
Είναι αλήθεια ότι εφόσον μετά την Κυριακή το βράδυ επεκταθεί η απώλεια εμπιστοσύνης των πελατών των τραπεζών και πληθύνουν τα αιτήματα των καταθετών να αναλάβουν τις αποταμιεύσεις τους, η κατάσταση θα είναι ανεξέλεγκτη.
Η υπερψήφιση του «Οχι» θα σηματοδοτήσει την οριστική κατάρρευση των συνομιλιών. Επομένως, το κοινώς συμφωνημένο πλαίσιο υποστήριξης της Ελλάδας, που ακυρώνεται σήμερα το βράδυ, δεν θα προσφέρει το «πιστοποιητικό τριτεγγύησης» που έχει εκδώσει η Ευρωζώνη προκειμένου η Ελλάδα να μπορεί να δανείζεται από την ΕΚΤ μέσω του μηχανισμού χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης, τον γνωστό πλέον ELA. Να σημειώσουμε επίσης ότι τα χρήματα του ELA, που έφτασαν τα 89 δισ. ευρώ, είναι δανεικά. Πρόκειται μάλιστα για δανεισμό μικρής διάρκειας, άρα σύντομα θα ζητηθεί η επιστροφή τους.
Με άλλα λόγια, οι τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να λειτουργήσουν αν την επόμενη Δευτέρα η κυβέρνηση, ενισχυμένη από ενδεχόμενο «Οχι», αποφασίσει να διακόψει οριστικά τις σχέσεις της χώρας με την Ευρωζώνη. Από εκείνη τη στιγμή και μετά, η κυβέρνηση θα εισαγάγει νέο νόμισμα. Επειδή μάλιστα το τύπωμα και η διανομή χαρτονομίσματος απαιτούν κάποιους μήνες, η κυβέρνηση θα εισαγάγει τη νέα δραχμή με ηλεκτρονικό τρόπο. Θα μετατραπούν, δηλαδή, όλοι οι λογαριασμοί σε δραχμές και για τη διευκόλυνση των συναλλαγών θα οριστεί πως μια νέα δραχμή ισούται με ένα ευρώ. Αν πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί, θα μου επιτρέψετε να παρατηρήσω ότι είναι πολύ πιθανόν να κάνετε λάθος. Για να είστε σίγουρος, καλό είναι να σιγουρεύσουμε την παραμονή μας στο ευρώ.