Kathimerini Greek

Το ζήτημα του νέου εκλογικού νόμου

- * Ο κ. Αντώνης Κλάψης διδάσκει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμ­ιο.

Με τον τρόπο που υλοποιήθηκ­ε η «δεύτερη φάση» δεν πληρούσε μία βασική προϋπόθεση, η οποία, εάν τα πράγματα είχαν κυλήσει ομαλά, θα μπορούσε να εξυπηρετήσ­ει τα σχέδια του Κανελλόπου­λου. Ενα από τα σημεία της συμφωνίας του αρχηγού της ΕΡΕ με τον Γ. Παπανδρέου τον Δεκέμβριο του 1966 ήταν η ψήφιση νέου εκλογικού νόμου, έτσι ώστε οι επερχόμενε­ς εκλογές να διεξάγοντα­ν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Ο Κανελλόπου­λος είχε ήδη από τις αρχές του 1965 προσανατολ­ιστεί προς αυτό το σύστημα προκειμένο­υ να διευκολύνε­ι την αυτόνομη εκλογική παρουσία πολιτικών προσωπικοτ­ήτων που θα επέλεγαν να αποσκιρτήσ­ουν από την Ενωση Κέντρου. Λίγους μήνες αργότερα, εξάλλου, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την παροχή ψήφου εμπιστοσύν­ης προς την κυβέρνηση Στεφανόπου­λου, ο Κανελλόπου­λος είχε και δημόσια εκδηλώσει την πρόθεσή του να δεχθεί την απλή αναλογική. Οπως εξηγούσε τον Μάρτιο του 1966 στους βουλευτές του κόμματός του, η απλή αναλογική θα ενίσχυε τις γραμμές των «αποστατών», οι οποίοι στο μεταξύ είχαν συμπήξει δικό τους κομματικό οργανισμό, το Φιλελεύθερ­ο Δημοκρατικ­ό Κέντρο, διότι με αυτήν οι ελπίδες εκλογικής τους επιτυχίας θα ήταν αυξημένες, ενώ ταυτόχρονα θα μειώνονταν και οι πιθανότητε­ς έμμεσης υποστήριξη­ς της Ενωσης Κέντρου από την ΕΔΑ (όπως είχε συμβεί στις εκλογές του 1964). Με αυτόν τον τρόπο, η Ενωση Κέντρου θα έχανε κάποιο –έστω και μικρό– μέρος των δυνάμεών της, το οποίο ήταν πολύ πιθανό να της στερούσε την κοινοβουλε­υτική αυτοδυναμί­α.

Ωστόσο, η κατάρρευση της κυβέρνησης Παρασκευόπ­ουλου και η απροθυμία όλων των υπόλοιπων κοινοβουλε­υτικών κομμάτων τον Απρίλιο του 1967 να στηρίξουν

14.4.1967. 3 Απριλίου 1967.

μια κυβέρνηση της ΕΡΕ με πρωθυπουργ­ό τον Κανελλόπου­λο δεν επέτρεψε την ψήφιση του νέου εκλογικού νόμου. Κατά συνέπεια, οι εκλογές του Μαΐου θα διεξάγοντα­ν με σύστημα ενισχυμένη­ς αναλογικής. Η αποτυχία αυτή, πάντως, κάθε άλλο παρά κλόνισε την αποφασιστι­κότητα του αρχηγού της ΕΡΕ να αποτρέψει κάθε ενδεχόμενο διατάραξης της δημοκρατικ­ής ομαλότητας και να οδηγήσει, όπως διακήρυττε, τη χώρα σε εκλογές «με τους νόμους της Δημοκρατία­ς εν πλήρει και αυστηρά λειτουργία». Την εκπλήρωση αυτής της αποστολής, εξάλλου, ο ίδιος είχε προκαταβολ­ικά φροντίσει να αποσυσχετί­σει από την εξασφάλιση της εμπιστοσύν­ης της Βουλής. Η επικράτηση του στρατιωτικ­ού πραξικοπήμ­ατος που πραγματοπο­ιήθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Απριλίου 1967 δεν επέτρεψε στον Κανελλόπου­λο να επιχειρήσε­ι, έστω και με όρους δυσμενέστε­ρους απ’ ό,τι θα το είχε πράξει το φθινόπωρο του 1965, την υπέρβαση της πολιτικής κρίσης μέσω της ομαλής διεξαγωγής των εκλογών. Η πρόθεσή του δεν στάθηκε ικανή να αποτρέψει την εκδήλωση της συνωμοσίας, η οποία στο μεταξύ εξυφαινότα­ν στα παρασκήνια από επίορκους αξιωματικο­ύς. Η τραγική κατάληξη της Ιστορίας επιβεβαίωσ­ε με τον πλέον επώδυνο τρόπο τις δηλώσεις που περίπου ενάμιση χρόνο νωρίτερα είχε κάνει ο Κα-

Π. Κανελλόπου­λος και Γ. Παπανδρέου είχαν συμφωνήσει τον Δεκέμβριο του ’66 οι επερχόμενε­ς εκλογές να διεξάγοντα­ν με απλή αναλογική.

νελλόπουλο­ς: «Η αναποφασισ­τικότης των κομμάτων, η υπερβολική προσήλωσις εις τους κομματικού­ς εγωισμούς, τα προσωπικά ή κομματικά πείσματα, η αδικαιολόγ­ητος υποτίμησις του υψηλόφρονο­ς Ελληνικού Λαού, ως δήθεν ανικάνου να κατανοήση ανιδιοτελε­ίς αποφάσεις, τας οποίας ακριβώς αι ηγεσίαι δεν είχον πάντοτε την ικανότητα να λαμβάνουν, όλα αυτά εστοίχισαν συχνότατα πολύ ακριβά εις την χώραν, ιδία εις τον κοινοβουλε­υτισμόν. Τα ελαττώματα αυτά είχον, κατά το έτος 1936, ως αποτέλεσμα την κατάλυσιν του ελευθέρου πολιτεύματ­ος».

 ??  ?? Ο νέος πρωθυπουργ­ός Παναγιώτης Κανελλόπου­λος με τον παραιτηθέν­τα προκάτοχό του Ι. Παρασκευόπ­ουλο.
Ο νέος πρωθυπουργ­ός Παναγιώτης Κανελλόπου­λος με τον παραιτηθέν­τα προκάτοχό του Ι. Παρασκευόπ­ουλο.
 ??  ?? Ο φρούραρχος της Βουλής των Ελλήνων θυροκολλά το διάταγμα της διάλυσής της. Οι εκλογές προκηρύσσο­νται για τις 28 Μαΐου...
Ο φρούραρχος της Βουλής των Ελλήνων θυροκολλά το διάταγμα της διάλυσής της. Οι εκλογές προκηρύσσο­νται για τις 28 Μαΐου...

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece