«Παράθυρο» για αποκλιμάκωση της έντασης στα ελληνοτουρκικά
Συγκρατημένη αισιοδοξία μετά τη χθεσινή τηλεφωνική συνομιλία Μητσοτάκη - Ερντογάν
Δίαυλο άμεσης επικοινωνίας, με αφορμή την ανάγκη αντιμετώπισης του κορονοϊού εν μέσω της τουριστικής περιόδου, άνοιξαν χθες ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, καλλιεργώντας για πρώτη φορά, έστω και συγκρατημένες, προσδοκίες ως προς την προοπτική αποκλιμάκωσης της έντασης. Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ απηύθυνε νέο αίτημα για σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών.
Σύμφωνα με συνεργάτες του πρωθυπουργού, αντικείμενο της χθεσινής τηλεφωνικής επικοινωνίας Μητσοτάκη - Ερντογάν ήταν οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού και οι προσπάθειες αντιμετώπισής τους, καθώς και ζητήματα που συνδέονται με το άνοιγμα των συνόρων και την αποκατάσταση των τουριστικών ροών. Κατά πληροφορίες, η συζήτηση δεν επεκτάθηκε στα αποκαλούμενα θέματα «υψηλής πολιτικής». Η χθεσινή συνομιλία, ωστόσο, δημιουργεί έστω και συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς αποκαταστάθηκε η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας μεταξύ των δύο ανδρών και συμφώνησαν μάλιστα « να διατηρήσουν ανοικτούς τους διμερείς διαύλους επικοινωνίας» και στο μέλλον.
Υπενθυμίζεται ότι, όπως είχε αποκαλύψει προ μηνός ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης, οι δύο άνδρες επικοινωνούσαν την τελευταία περίοδο αποκλειστικά μέσω της διπλωματικής οδού, κάτι που προκαλούσε ανησυχία για ενδεχόμενες ανεπιθύμητες εξελίξεις σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσης της κρίσης. Συγκεκριμένα, ο κ. Μητσοτάκης είχε αναφέρει τα εξής σε τηλεοπτική συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Star: «Δεν θα έπρεπε να είναι θέμα αν και πώς θα μιλήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Τούρκο πρόεδρο. Δεν θα έπρεπε να είναι εί
δηση. Πως θα μιλάμε για ζητήματα όπως παραδείγματος χάρη, η πανδημία. Δεν σημαίνει ότι επειδή μπορεί να υπάρχει μια επικοινωνία, ότι πρέπει ντε και καλά να λύσουμε όλα τα ζητήματα, με τα οποία ενδεχομένως, όχι ενδεχομένως, σας λέω μετά βεβαιότητας, ότι διαφωνούμε και πολλά ζητήματα δεν μπορούν να λυθούν».
Η χρονική συγκυρία
Δεν θεωρείται τυχαίο, πάντως, ότι το σπάσιμο του «πάγου» μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας της Ελλάδας και της Τουρκίας συνέπεσε με μια περίοδο ενίσχυ
σης των επικριτικών φωνών προς την Άγκυρα για τη συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ενδεικτικά χθες ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα Εξωτερικών και Άμυνας, Ζοζέπ Μπορέλ, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Κύπρο, πέταξε με ελικόπτερο της Εθνικής Φρουράς πάνω από την κυπριακή ΑΟΖ και ξεκαθάρισε ότι η εξερεύνηση και η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων εντός της κυπριακής ΑΟΖ αποτελούν αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ταυτόχρονα, το Παρίσι μεταχειρίζεται όλο και πιο σκληρή γλώσσα κατά της Άγκυρας, ενώ η Μόσχα ακύρωσε προ ημερών προγραμματισμένη επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, στην Κωνσταντινούπολη. Και οι ΗΠΑ, όμως, παρά τη στενή σχέση Τραμπ - Ερντογάν, καλούν την Τουρκία να σεβαστεί τη διεθνή νομιμότητα.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί το πρόσφατο μήνυμα του Αμερικανού πρέσβη, αρμόδιου για τις διεθνείς θρησκευτικές ελευθερίες, Σαμ Μπράουνμπακ, προς την Τουρκία να διατηρήσει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας ως μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Διαφωνίες του ΣΥΡΙΖΑ
Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ενημέρωσε χθες τον αρμόδιο τομεάρχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργο Κατρούγκαλο σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. «Είχα την ευκαιρία να διαβεβαιώσω ότι με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και τις διεθνείς συμμαχίες μας έχουμε τη βούληση και τη δυνατότητα να προασπίσουμε αποτελεσματικά τα εθνικά μας συμφέροντα», ανέφερε ο κ. Δένδιας. Στον αντίποδα, όμως, ο κ. Κατρούγκαλος εξέφρασε ανησυχία και κατήγγειλε ότι αυτή τη στιγμή η διπλωματία μας «δεν έχει πυξίδα». Επανέλαβε, μάλιστα, το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για σύγκληση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών. «Θεωρούμε ότι δεν αρκεί η απλή διπλωματία της ενημέρωσης. Δεν αρκεί να αλιεύουμε δηλώσεις συμπαράστασης από τις φιλικές χώρες προς εμάς και την Ευρωπαϊκή Ένωση να μας χτυπούν στον ώμο χωρίς να υπάρχει πρακτικό αντίκρισμα από την υποστήριξη αυτή», ανέφερε. Ο κ. Δένδιας συναντήθηκε χθες και με τον αρμόδιο τομεάρχη του ΚΙΝΑΛ, Ανδρέα Λοβέρδο, όπου καταγράφηκε σύμπνοια, με αποτέλεσμα ο κ. Λοβέρδος να χαρακτηρίσει τη συνάντηση «παραγωγική».