تبدیل تهدید به فرصت ملی

اســتراتژی و راهبــرد امریــکا طــی چهــار دهــه گذشــته، جلوگیــری از نفــوذ فرهنگــی انقــاب اســامی و محدودسازی قدرت نظامی و دفاعی جمهوری اسامی، از اصلیترین راهبردهای ایالت متحده علیه کشــورمان بوده اســت؛ همچنان که در ســالهای اخیر هم با ایجاد فضــای ایرانهراســی در منطقــه و جهــان قصــد انزوای ایران در جامعه جهانی را داشــت. دولتمردان امریکا در دورههــای مختلف برای تحقق هریک از ســه اســتراتژی مذکور تاکتیکهایی را در شرایط گوناگون به کار گرفتهاند. تردیدی نیســت که یکــی از مهمتریــن انگیزههای آنان، حفاظت از امنیت صهیونیســتها و همچنین گسترش ائتاف با کشورهای عربی منطقــه برای فروش تســلیحات، خرید نفت ارزان و تأمین منافــع کان امریکا در منطقه بوده است. این استراتژی عمدتاً از طریق تضمین ثبات رژیم صهیونیستی و ائتاف منطقهای درجهت بیثباتی ایران دنبال میشود. به همین خاطر تاش گسترده برای ایجاد بیثباتی اقتصادی، تحریمهای گسترده فناوری و تکنولوژیک، ایجاد محدودیتهای سیاسی و مواردی از این دست را در رفتار امریکاییها شاهد بوده و هستیم. به بیان دیگر امریکا بر این باور است که توسعه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی ایران در منطقه به منافع و امنیت امریکا آسیب میرساند.

ظهــور پدیده ترامپیســم در امریکا ناظر بر این واقعیت اســت کــه ترامپ فاقد دانــش الزم و تجربــه حکمرانــی عقانــی اســت. ادبیــات خشــونتزا و بیمنطق، موضعگیریهای متعارض، رفتارهای پرریسک، عدم خردورزی و سیاستورزی، همــه و همه نمایانگر بحران فقدان دکترین سیاســی روشــن در دوره اخیر دولت ایاالت متحده است. در واقع میتوان سیاست داخلی امریکا را پوپولیسم و سیاست خارجی آن را آنارشیســم نامید. ســیر تحوالت تاریخی امریــکا بیانگر این واقعیت است که ترامپ به دنبال بازگشت به دوران نیکسون و بوش پدر و پسر یعنی دوران خشــونت، جنایت و آدمکشــی اســت کــه نمونه بــارز آن جنگ ویتنام بوده اســت. جایی که نیکســون میگفت میخواهم ویتنامیها فکر کنند من طاقتم طاق شده و برای پایان جنگ حاضرم دســت به هــر کاری بزنم. از این منظر، ادبیات ترامپ شباهتهایی با ادبیات نیکسون دارد؛ چه آن که شاخصههای رفتاریاش متضمن تهدید، واکنشهای غیرعقانی، پیشبینیناپذیری و تصمیمات جنونآمیز است. بازگشــت ترامپ به دوران گذشــته، در حقیقت حرکتی قهقرایی با پیامد گسترش جنگ و خونریزی برای جهانیان و نیز مردم امریکا خواهد بود.

رفتارهایی از این دســت در شــرایطی صورت میگیرد که ایران در آســتانه پایان دادن به عمر بزرگترین جریان تروریســتی قرن (داعش) اســت. به بیان روشنتر، امریکاییهــا نگران گســترش نفــوذ و قــدرت ایــران در خاورمیانه و انهــدام داعش هســتند. از ایــن رو اســتراتژی هــرج و مــرج و بینظمــی در خاورمیانــه را در پیــش گرفتهاند. لفاظی، تهدید، موضعگیریهای ناهمگون در مجمع عمومی ســازمان ملــل ...و حاوی این پیام روشــن اســت که ایــاالت متحده فاقد اســتراتژی و دکترین روشــن در مواجهه با خاورمیانه و ایران اســت. آیا میتوان باور کرد در شــرایطی که ایران بازیگر اصلی ایجاد ثبات در خاورمیانه اســت، مورد تهاجم قرار گیرد؟ از این منظــر، رفتــار امریکا به تقویت رژیمهای شــرور منطقه مانند رژیم صهیونیســتی و در نتیجه تداوم خشــونت و هرج و مرج و ناامنــی خواهد بود. پس برای رویارویی با چنین تفکری، وحدت و انسجام ملی بهترین گزینه برای عبور از چالشها و تنشها است. رویکرد انسجام ملی ناظر بر به حاشیه راندن شکافها و اختافات داخلی و اتخاذ سیاســت واحد در مقابل بینظمی حاکم بر جهان امروز اســت. خنثیسازی تاش ترامپ برای مرعوبسازی ایران و از سوی دیگر القای ایرانهراسی در منطقه و جهان، نیازمند استراتژیهای کارآمد در داخل برای عبور از این بحران است. بنابر این باید با اتخاذ استراتژی و تاکتیکهای معین، این پیام را به منطقه و دنیا منتقل کنیم که اقتدار دفاعی، سیاسی و امنیتی ایران در جهت ثبات و امنیت منطقه است.

رویکرد تعاملی در چند ســال گذشــته با 5+1 و دســتیابی به برجام پیام روشــن پذیــرش صلح و ثبات از ســوی جمهوری اســامی ایران اســت. پذیــرش برجام از ســوی ایران که محصول تعامل بینالملی بوده، برآیند خواســت جهانی و بیانگر خردورزی، عقانیت و گسترش صلح و ثبات جهانی است.

ادامه در صفحه 2