فریباخا ناحمدی
ماهی یکبار حمـــام میکنند. مجبورند در پایین دســـت رودخانه کـــم جان با آبی حمام کنند که پیشـــتر، مردها چند صدمتر باالتر خود را با آن شســـتهاند! برای خیلی از زنان روســـتا این معضل فقط گوشهای از بیامکاناتی آنها است چرا که زنان رمشک و چاه نوروز و قلعه گنج زمســـتانها نمیتوانند در سرمای خشـــک و ســـوزاننده این منطقه تن به آب بزنند.
وضعیـــت بهداشـــتی در جنـــوب اســـتان کرمـــان بخصـــوص قلـــع گنج و روســـتاهایش آنقـــدر وخیـــم اســـت که بیشـــتر زنهـــای آن دچـــار عفونت شـــدهاند، بعضیهایشـــان هـــم ســـرطان دهانه رحـــم گرفتهانـــد. پول و امکاناتـــی بـــرای درمـــان و معالجـــه وجـــود نـــدارد. آنهـــا حتی پولـــی برای خرید نوار بهداشـــتی هـــم ندارند و در مـــرز بیماریهای صعبالعـــاج قرار گرفتهاند.
اگر پزشـــک خانواده خانه بهداشت «رمشـــک» مرخصی برود دیگر کســـی نیســـت که مریضهـــا را ویزیـــت کند. -حمام چی؟ - روســـتا یـــه حمـــوم داره کـــه بـــا شـــاخههای نخـــل حصـــار شـــده. تابســـتونها میریـــم تـــو رودخونـــه خودمون رو میشوریم. میریم.زمستونها چطور؟ یکبار؟ کمتر حموم یکبار چند وقت نمیشید؟ ماهی - مریض - ای خانـــم، بیشـــتر دخترهـــا و زنهای روستا مریضی گرفتن. وضع ما خرابه. از گرسنگی نمیریم بهداشتمون پیشکش.
تک تک زنان روســـتای چـــاه نوروز همیـــن مشـــکل را دارند. نه ســـرویس بهداشـــتی و نـــه حمامی. چنـــد نفری که وضعشـــان بهتر اســـت و دستشویی دارند، در توالتشـــان را قفل زدهاند تا کســـی از آن اســـتفاده نکند. مشکل به اینجا ختم نمیشـــود چراکه خانههای بهداشـــت و مراکز درمانی این مناطق کمتریـــن امکانـــات را در اختیـــار دارند حتی پد بهداشـــتی بـــرای دوره عادت ماهانه زنان هم در اختیار ندارند. باید قبل از هفته 19 به پزشکی قانونی معرفی شوند تا از تولد کودک معلول جلوگیری شود.
بـــه گفتـــه دکتـــر زرگـــران بهدلیـــل ازدواجهای فامیلـــی و درون طایفهای بیشـــتر ژنهـــای غالـــب منجـــر بـــه معلولیتهای ژنتیکی و بروز تاالسمی میشود، به همین دلیل است که روند تاالســـمی ماژور در این منطقه بســـیار باالســـت. در حـــال حاضر تنهـــا کاری که برای کنترل تاالســـمی انجام شـــده، نمونهگیری از پرز جنین در هفته دهم بارداری اســـت که جنینهای مشکوک به تاالســـمی برای ســـقط به پزشـــکی قانونی معرفی میشـــوند. او در همین زمینـــه اشـــاره میکند: «وقتـــی پیرمرد 80 ســـاله با دختر بچه 12 ساله ازدواج میکند معلوم اســـت بهخاطر سن باال ناهنجـــاری ژنتیکی هم زیاد میشـــود، ما دخترانـــی در روســـتاهای دورافتاده داریـــم که در ســـن زیر 12 ســـال باردار میشوند.»
او بـــه این نکتـــه هم اشـــاره میکند کـــه مشـــکل اصلـــی مردمـــان قلعـــه گنـــج مســـافت طوالنـــی شهرســـتان