خروج ترامپ و راهکارهای اقتصاد ایران

رئیسجمهوری امریکا روز جمعه تصمیم خود را در خصــوص برجام، اعالم میکند با فرض اینکه امریــکا از برخــام خــارج شــود 2 فرضیــه پیشرو داریــم و آن دو فرضیــه در مــورد همراهــی کردن یــا همراهــی نکــردن اروپا بــا این تصمیــم امریکا است. اگر اروپا نخواهد امریکا را در خروج از برجام همراهــی کنــد در مبــادالت اقتصــادی وضعیــت دیگــری پیــش خواهــد آمــد. نمیتوان مشــکالت اقتصــادی بعد از خروج امریکا از برجام را کتمان کرد چون بســیاری از کشــورهای دنیا بــه عملکرد و رفتــار امریــکا در روابــط اقتصــادی بــا ایــران نــگاه میکننــد و بیشــترین مشــکل مربوط به بانکداری و سرمایهگذاری خارجی است. حتی اگر اروپا بــا امریــکا همراهی نکنــد ســرمایهگذاری کند میشــود و ســرمایهگذاران با تردید به ایران ورود خواهند داشت. بیشــترین هــدف امریکا از تمدیــد تحریمهای ایران نیز دســت گذاشــتن روی دو بخش مهم بانکداری و ســرمایهگذاری اســت. اما ما نباید منتظر تصمیمگیــری دیگــران بمانیــم ما بایــد تکلیف خودمان را روشــن کنیم. ظرفیــت و پتانســیل باالیــی در اقتصــاد داریم اما جهــت گیریها چندان کارآمد نیســت. دولت باید در گام نخســت جهتگیری تولید در کشــور را اصــالح کنــد. اصالح جهــت گیریها به ســمت اقتصاد مقاومتــی البته با برنامــهای قویتر و رســمیتر. دولت همچنیــن باید در اجــرای برنامهها مشــکالت و مســائل را با مــردم در میان بگــذارد چون بــا همراهی مردم برنامههــا ســریعتر پیــش مــیرود. هدفگیــری در تولید صــادرات محور بایــد در رأس برنامههــای اقتصادی قــرار بگیرد. هر تحریمــی ضرباتی را به اقتصاد وارد میکند اما اگر مشکالت تولید را در داخل حل کنیم و فضا و محیــط را بــرای تولیدی که بر پایه صادرات باشــد آمــاده کنیم میتوان فشــار ضربــات تحریم احتمالی بــر اقتصاد را کاهــش داد و اثر ضربات را جبران کرد.

یکــی از موانــع تقویــت تولیــد کنــدی رونــد اجــرای برنامههــا اســت. برای رفع موانع، سیاســتهای اقتصادی باید تقویت شــوند و اجرای آنها با سرعت باشد.

همچنیــن تقویــت روابط بــا کشــورهای منطقه و کشــورهای همســایه اثــرات تحریمهــای امریــکا را کمرنــگ خواهــد کــرد. مــا باید از پتانســیل اقتصادی کشــورهای روســیه و چین و کشــورهای جنوب شــرق آسیا برای توسعه اقتصادی در شرایط تحریم بیشترین بهره را ببریم.

با اســتراتژیهایی مانند افزایش سرعت خصوصیسازی و رفع موانع تولیــد تحریمها قدرت خودش را از دســت میدهد. در هر صورت کشــور مــا که خواهان خــروج از برجام نیســت و اگر امریکا از برجام خارج شــود شــرایط را برای پس از آن مهیا کنیم بــه آن معنی که ضربه را به فرصت تبدیل کنیم. ســرمایه و نقدینگی در کشــور ما زیاد است اما سمت و سوی سرمایه به سمت تولید نیست سرمایهها به سمت بازارهای موازی مانند طال و ارز روانه میشــود. چرا پول به سمت تولید نمیرود؟ چون بازدهی آن کم است.

پس الزم اســت بازدهــی تولید را بــاال ببریم. از شــاخصههای بازدهی تولیــد یکــی خــود تولیــد و دوم تولیــد قابــل تجــارت اســت. تولیــد داریم امــا مشــکل مــا بعــد از تولید اســت یعنــی بازاریابــی و صــادرات. یکی از مشــکالت اساســی مــا در بخــش بازاریابی مربــوط به تولیدات کشــاورزی و مــواد غذایی اســت. کشــاورز ما فقــط میتواند بکارد و برداشــت کند اما شرایط باید برای او فراهم شود تا محصول خود را صادر کند. اگر تولید با جهتگیری صادراتی انجام شود کیفیت محصوالت باال میرود. افزایش کیفیــت موجب افزایش تقاضا و کاهش قیمت و در نتیجه افزایش تولید و افزایــش رقابــت در بازار میشــود. بنابرایــن در شــرایط تحمیل تحریم احتمالی بر کشور راه بازگشایی اقتصادی فقط تولید و صادرات آن است.