جامباشگاههایکتابخوانی،فرصتیبرایتمرینگف توگو
باغ کتاب تهران امروز با همراهی جمعی از اهالی فرهنگ و هنر میزبانی برگزیدگان جــام باشــگاههای کتابخوانی کشــور را بر عهــده دارد، جامی که امســال به دومین ایســتگاه برگزاریاش رسیده و آن طور که مســئوالنش میگویند توانســته همکاری بســیاری از نهادها و ارگانهای فرهنگیآموزشــی کشــور را بــرای جلــب اعتمــاد بیــش از 60 هــزار کودک به ســوی کتاب و کتابخوانیجلبکند. ■ تالشبرایترویجکتابخوانیگروهی
نخســتین دوره از جــام باشــگاههای کتابخوانــی ســال گذشــته بــه پیشــنهاد علــی اصغــر ســیدآبادی، مدیــرکل دفتر مطالعــات و برنامهریــزی فرهنگــی و کتابخوانــی معاونــت فرهنگــی ارشــاد برگزار شــد و توانســت در همان نخستین تجربه برگــزاریاش همکاری بســیاری از ارگانهایی که در شــرایط عادی اســتقبال چندانی از برنامههای مرتبط با کتابخوانی نمیکنندراهمبرانگیزد.
ســیدآبادی دربــاره هدفــی کــه از برگــزاری جام باشــگاههای کتابخوانی در دومین دوره برگزاریاش دنبال میشــود بــه «ایــران» گفت:«ترویــج کتابخوانــی گروهــی و فعال، مهمترین هدفی اســت کــه از برگزاری ایــن جام دنبال میشــود، از کتابخوانــی فــردی کــه بگذریــم، در کتابخوانــی گروهــی شــرایطی فراهــم میشود که از آن طریق هم کتاب خوانده شــود و هم اعضای گــروه دربــاره کتاب با همدیگربحثکنند.»
در این جام هر یک از اعضا یک کتاب می خرنــد امــا از آنجایــی کــه کتابخوانی گروهی است از امکان مطالعه چند کتاب برخوردار میشــوند. به گفته ســید آبادی هــر باشــگاه دوازده عضــو دارد و هر عضو هــم باید حداقل یک کتــاب بیاورد، حتی اگر فرض را بر مطالعه تنها همان دوازده کتاب بگذاریم این بدان معناســت که هر عضو از امکان مطالعه حداقل یک کتاب در ماه برخوردار میشود.
او دربــاره نحــوه کتابخوانــی اعضــا در باشــگاهها ادامــه داد:«اعضــا عــالوه بــر تبادل کتابها و گفتوگــو درباره آنها، به نویسندگانشانهمامتیازمیدهندیاحتی بــرای آنــان نامه میفرســتند. متأســفانه مــا ایرانیهــا در گفتوگو و تعامل بســیار ضعیفهستیموازاینباشگاههامیتوان بهعنــوان فرصتــی بــرای یادگیــریاش استفادهکرد.»
از آنجایــی که امــروز اختتامیه دومین دوره این جایزه برگزار میشود سید آبادی معتقد است نمیتوان هنوز درباره میزان موفقیت این رویداد فرهنگی نظر دقیقی داد. بــا وجــود این او تأکیــد دارد که میزان اســتقبال از دومین دوره ایــن جام خیلی بیشتر از تصور آنان بوده است.
مدیرکلدفترمطالعاتوبرنامهریزی فرهنگی و کتابخوانــی معاونت فرهنگی ارشــاد افــزود: «تنهــا بخــش کمــی از این جــام باشــگاهها در اختیار ماســت و باقی تصمیــم گیریهــا و کارهایــش بــر عهده خــود باشــگاهها و مربیان آنها و از ســویی خود بچه هاست. به عقیده من فعالیت بچههــا و حامیــان آنــان آنقــدر خــوب و ابتکاری بوده که ما در برخی از شــهرهای برخــوردار از باشــگاهها، شــاهد افزایــش فروش کتابها بودهایم.»
■ اســتقبال از کتاب در شهرها و روستاهای عضواینباشگاهها
ســیدآبادی یکی از اهــداف بلندمدت برگــزاری این جام را کمــک به عالقهمند شــدن کــودکان و نوجوانــان بــه کتــاب و کتابخوانی میدانــد. او در ادامه گفت:«با وجود آنکــه نمیتــوان ارزیابــی دقیقی از میــزان موفقیــت ایــن جــام ارائه کــرد اما با اشــاره به برخــی از شــاخصها از قبیل افزایــش فــروش کتاب در برخی شــهرها و حتــی روســتاها میتــوان پی بــه اثرگذار بــودن آن بــرد. باشــگاههای برگزیــده مــا سال گذشــته بیش از 0۳۱ کتاب خواندند که تعداد عنوان قابل توجهی اســت. این جــام در ســال اول در پانــزده شــهر ایــران برگزار شــد اما امســال 00۱ شــهر و روســتا درگیر آن شــدند. جالب اســت که بدانید اســتقبال در شهرها و روســتاهای کوچک خیلــی امیدوارکننــده و زیــاد بــود. او یکی از مهمتریــن تفاوتهــای ایــن دوره را در مقایســه با ســال قبــل در حضــور پررنگ روســتاها عنوان کرد، آنچنان که در برخی مــوارد حتــی ظاهــر شــهرها، روســتاها و شــهرهای کوچــک تحــت تأثیر ایــن جام تغییــر کــرده اســت. ســید آبــادی ادامــه داد:«بــه عقیــده مــن یکــی از مهمتریــن تفاوتهای این جام با سایر فعالیتهای فرهنگــی در ایــن اســت کــه مرکزیــت آن در پایتخت نیســت و هر شــهری بسته به ویژگیهای خود در آن حضور دارد.»
ســیدآبادی دربــاره میــزان همــکاری سازمانها و تشکلهای علمی- فرهنگی در برگــزاری ایــن جــام گفت:«بســته بــه شــرایط هــر شــهر یــا روســتا، مــا شــاهد حضــور ارگانهــا و تشــکلهای مختلفی در برگزاریشــان هســتیم، از آمــوزش و پرورش گرفته تا شهرداری، کانون پرورش فکــری کــودکان و نوجوانــان و حتی مراکز فرمانداری و کارخانهها هم در آنها فعال بودهاند. از همین رو میتوان گفت که این فعالیتها بیشتر به شکل محلی تعریف شدهاند.»
گــروه ســنی اعضــای ایــن باشــگاه بــا یکدیگــر متفــاوت هســتند، آنچنــان کــه برخــی از باشــگاهها در مهــد کودکهــا و پیش دبستانیها و برخی هم در مدارس تشــکیل شــدهاند. بــا وجــود ایــن آنطور کــه ســیدآبادی گفــت بیشــترین میــزان اســتقبال در دوره دوم دبســتانها بــوده اســت.البته ســال آینــده جــام باشــگاه با توجه به طرحی که وزارت ارشاد و سازمان بهزیستی تفاهمنامه اجرای آن را با عنوان دوشــنبههای کتابخوانــی امضــا کــرده و اجــرا میکند بحث مرکز پیش دبســتانی و دبســتانها را گســترش خواهیــم داد. امروز مراســم اختتامیه دومین دوره جام باشــگاههای کتابخوانی کــودک و نوجوان کــه کار خود را از فروردین ماه ســالجاری در شــهرها و روســتاهای مختلــف کشــور آغاز کرده با معرفی باشگاههای برگزیده و تقدیــری در بــاغ کتــاب تهــران برگــزار میشود.