Padasem Daytoy, Kailian
IDI makaumanmi ni Edison Magararu, 47, idi pimmasiarkami iti farmna, dimi nalapdan ti nangdayaw kenkuana iti laingna a nangaramat iti nateggedanna a kas OFW idiay Afghanistan. Iti uneg ti 12 a tawen (2006-2018), nagtrabaho a kas accountant iti US Corps of Engineers iti Afghanistan. Bayat ti kaaddana sadiay, naggatang iti shares of stocks kadagiti dadakkel a kompania ditoy Filipinas babaen ti tulong ti maysa a broker a naamammona babaen ti internet. Ti kano “katas” ti investment- na iti stocks ti inggatangna iti nakitami a baro a luganna nga iti panagkunami, nasurok a maysa a milion ti bayadna.
Sakbay pay a nagawid ditoy Filipinas ni Edison itay napan a tawen, nakagatangen iti agwalo nga ektaria a daga ken aglima nga ektaria a piskeria iti ilina iti Bongabon, Oriental Mindoro. Kaduana ti kabsatna a ni Edmond, rinugianna a dagus ti nag- farm apaman a simmangpet iti Filipinas ket kunana a “napintas” kano ti napastrekda.
Immuna a namadasanda ti nagtaraken iti 100,000 a semilia ti Vannamae, ‘tay puraw a pasayan, iti agmaysa nga ektaria a piskeria. Naallukoy kano a nagtaraken iti Vannamae kalpasan ti idadar-ayna iti seminar ti Tateh Feeds. Iti uneg laeng ti tallo a bulan, nakapastrek iti P60,000 kalpasan a naikkat amin a gastosda. Ket idi nakaumanmi isuna, kinunana a nakasaganan ti panagtarakenna iti saan laengen a 100,000 a semilia iti maysa nga ektaria no di ket dua a milion a semilia wenno maysa a semilia iti kada metro kuadrado. Kinapudnona, kunana nga adda pay ketdin maysa a multinational company a mayat a makisosio kenkuana.
Malaksid iti panagtaraken iti pasayan, nagmula met ni Edison iti pito lata a bin-i ti sandia iti maysa a paset ti dagana idi umuna a lawas ti Septiembre 2018. Pinakiaw ti maysa a biahero dagiti bunga ti sandiana idi Disiembre 22, 2018, sumagmamano nga aldaw sakbay a dimteng ni Bagyo Usman. Nakagasto iti P106,000 iti panagmulana ngem nailakona dagiti sandiana iti P230,000. Ngarud, nakapastrek iti P124,000 iti uneg ti tallo a bulan laeng.
Gapu ta awan met padasda nga agkabsat iti panagmula iti sandia, nangalada iti teknisian a kaduada. Isu a kastoy ti bingay ti tunggal maysa iti napastrekda: Napan ken ni Edison ti kagudua (P62,000), P31,000 ken ni Edmond; P31,000 met iti teknisian.
Ag- fulltime kanon ni Edison iti agribusiness- na. Adu ti planona a pangpasayaat iti daga ken piskeriana. Pagsayaatanna, kas accountant, ammona nga imatonan ti kuartana isu a kas kunana, adda pondona a pangdepelopna iti daga ken piskeriana.
Nagturpos ni Edison iti kurso a komersio iti Divine Word College iti Calapan. Ni dati a Bezt Gee Salcedo a kaingungotna, nagturpos met iti Communication iti UP Los Baños ket isu ita ti section chief ti Information and Communication Division ti PhilMech iti Nueva Ecija. Agbasbasa met iti Siudad ti Baguio dagiti dua nga annakda a lallaki.—O