TAAL
Daar is so baie mylpale vir kognitiewe of verstandelike ontwikkeling dat ons nie almal hier kan bespreek nie, maar daar is geen twyfel dat taalontwikkeling een van die belangrikstes is nie. Taal maak die wêreld vir jou baba oop en is die grondslag van verbale intelligensie.
Die heel beste manier om kommunikasie (ook nieverbaal) en taalontwikkeling te verbeter, is deur heeltyd met jou baba te kommunikeer. Navorsing het gewys dat geselserige ma’s slimmer kinders het bloot omdat hulle heeldag die taaldele van die brein stimuleer. Dit is goeie nuus as jy ’n babbelbek is! Jy kan daarom gerus moeite doen om alles wat jou baba sien en aanraak, te benoem en om vir jou baba en peuter boekies te lees.
WYS EN KYK
Net ná nege maande sal jou baba leer hoe om met gebare te kommunikeer soos om na iets te wys. Wanneer jy self na iets wys, sal jou baba nie meer net na jou vinger kyk nie, maar die rigting van jou blik volg na dit waarna jy kyk.
TAALBEGRIP
Teen agt tot 10 maande oud sal jou baba begin om betekenis te koppel aan eenvoudige woordjies soos “nee”, “mamma” of die name van gesinslede.
PRAATVERMOË
Teen een jaar oud sal jou baba al tot 70 woorde verstaan, maar die meeste babas sal net sowat ses woorde kan sê. Die verskil tussen jou kleinding se woordbegrip en dit wat hy kan sê, is sowat vyf maande.
PASOP VIR SKERMTYD
Vertraagde taalontwikkeling is al regstreeks verbind met die hoeveelheid skermtyd waaraan kinders blootgestel word. Die aanbeveling is dus dat babas jonger as een jaar geen televisie-, rekenaar-, selfoon- of tablettyd moet kry nie.
WANNEER OM BEKOMMERD TE WORD
Jy hoef net bekommerd te word as jou baba ’n hele paar taalontwikkelingsmylpale misloop. As hy onbewus lyk van geluide of van jongs af stadig reageer, is die eerste stap om gehoorprobleme of gomoor uit te
skakel. ’n Besoek aan jou pediater of ’n oudioloog sal dié vraag beantwoord.
As jou baba taal goed verstaan en jou opdragte uitvoer, maar teen 18 maande nog nie praat nie, moet jy hom baie fyn dophou. Sommige babas se praatvaardigheid ontplof en hulle vorder byna oornag van woordloosheid tot in sinne praat.
Dit is egter nie die norm nie – as jy dus bekommerd is, kan jy gerus die pediater raadpleeg.