ABAFUNDI BAKHANDE UMFUNDI NGAMATSHE
USABAMBE ongezansi umphakathi waKwaZwide KwaNongoma, enyakatho yeKwaZulu-Natal emuva kwesigameko sokukhandwa ngamatshe kubulawe umfundi waseMasibhekane High School ogwaze uzakwabo mhla zingama-20 ngenyanga edlule phakathi emagcekeni esikole.
Namuhla kuzobe kunenkonzo yesikhumbuzo sikaSduduzo Ntshangase (17) waseNkaleni oshaywe ngamatshe waze washona emuva kokugwaza uKagiso Mpanza (17) waseQongqo - okuyizindawo ezikhona KwaNongoma.
Kubikwa ukuthi uKagiso ugwazwe ngenhla kwesibele ummese waphumela ngemuva emuva kwengxabano.
Kubikwa ukuthi abafundi bakulesi sikole bavuke umbhejazane bashaya uSduduzo ngamatshe waze washona. Umthombo ongaphakathi esikoleni uthi indaba isuke ngokuba omunye walaba ubeshela udadewabo womunye phambi kwakhe - okungacaci ukuthi yimuphi obekushelwa udadewabo.
Utshele ILANGA ukuthi othisha bazwile ngale ngxabano, kwabizwa umhlangano wokudambisa isimo. Uthi kakuphelanga sikhathi esingakanani kwezwakala ukuthi abafundi bakulezi zigodi sebexabene futhi.
“Kubonakale ngoSduduzo ehla ngeshodi emotweni abeyigibele eyobhokoda uKagiso ngommese. Sibathukuthelisile abafundi isenzo sakhe njengoba bevele bangabuza lutho, bamngenela ngamatshe washonela esibhedlela iBenedictine.
“UKagiso yena uphuthunyiswe esibhedlela. Emuva kwalesi sigameko kube nomhlangano wokunxusa ukuba lezi zigodi zingaqali impi futhi kungaqubuki inzondo phakathi kwazo.
Isimo sitshengisa ukuba ngcono manje esikoleni,” kusho lo mthombo.
Usihlalo wesigungu esimele isikole, uMnu Mandla Mpanza, utshele ILANGA ukuthi kabahambisani nodlame lwabafundi ezikoleni.
“Kasihambisani nokubulalana kwabafundi nokuphathwa kwezikhali ezikoleni ngoba umthetho wesikole kawuvumelani nalokho. Isimo sesingcono manje esikoleni njengoba bekunomhlagano, ngakho-ke kunxuswa bonke abafundi ukuba babuyele esikoleni futhi ezokuphepha seziqinisiwe,” kusho uMnu Mpanza.
Okhulumela uMnyango wezeMfundo KwaZulu-Natal, uMnu Kwazi Mthethwa, uthe izikole kazizona izinkundla zokulwa, ngakhoke umuntu ofuna ukulwa kumele adlalele kude nazo.
“Umnyango uzama ukusungula izindlela zokuvikela abafundi nothisha ezikoleni. Akukho mfundi ovunyelwe ukuphatha izikhali esikoleni.
“Iyasikhathaza kakhulu le nto eyenziwa yilaba bafundi. Umnyango wezemfundo kulesi sifundazwe udlulisa amazwi enduduzo emndenini olahlekelwe. Ezimeni ezifana nalesi, umthetho kumele wenze umsebenzi wawo,” kusho uMnu Mthethwa.
Okhulumela amaphoyiswa KwaZulu-Natal, uColonel Thembeka Mbhele, uthe likhona icala lokubulala nelokuzama ukubulala elivuliwe esiteshini samaphoyisa KwaNongoma. Uthe uphenyo lusaqhubeka, akukaboshwa muntu.