Zibulawe zihlela ukuyobulala "izinkabi"
Amaphoyisa agasele zisenomhlangano
BASALE enkundleni abathathu abasolwa ngokuba yizinkabi abadutshulwe babulawa ngamaphoyisa endaweni yaseNgonyameni, eMtshezi, maphakathi neKwaZuluNatal, ngoMgqibelo ebusuku okunezinsolo eziqinile zokuthi zibulawa nje bezihlela ukuyobulala kwenye indawo.
ILANGA lithole ngemithombo yalo engashayi eceleni ukuthi amaphoyisa ancinzwe indlebe ngomhlangano obubanjwe yilezi zinkabi emzini kasomatekisi naye osolwa ngokuba ngubhongoza wezinkabi zihlela ukuyoqotha kwenye indawo.
Kuthiwa amaphoyisa anikele kulo muzi nebala azithela phezu kwazo lezi zinkabi zihlome ngezibhamu kwasuka isidumo kudubulana amaphoyisa nazo. Kulesi sigameko kushone abasolwa abatha- thu kwalimala nephoyisa elilodwa elidubuleke emlenzeni laphuthunyiswa esibhedlela, kwaboshwa nabasolwa abathathu abasindile.
Ngokuthola kwaleli phephandaba, kuthiwa izinkabi lezi bese zihlala kulo muzi ngemuva kwesigameko esenzeke ngeledlule sokudutshulwa kubulawe omunye umnikazi wamatekisi eGoli naye okusoleka ukuthi uyinkabi.
Imithombo yeLANGA ithi ababulewe bebehleli kulo muzi nje bebecashile njengoba besoleka ekubulaweni komunye wosomatekisi eGoli, behlela netulo lokuyobulala.
Kuthiwa bebefunwa ngabanye ozakwabo abayizinkabi nabo befuna ukuziphindiselela ngokubulawa kwalo somatekisi eGoli. Umthombo uveze ukuthi babulawa nje bebebambe umhlangano behlela ukuyoqotha ngenhlamvu kwenye indawo.
Uqhuba uthi kulale uyaca kulo muzi kwatholakala nezibhamu ezine ezingekho emthethweni okusolwa ukuthi bekuzosetshenziswa zona ukuyobulala. Kuthiwa omunye walezi nkabi ezibulewe ubegqoke isivikeli zinhlamvu samaphoyisa ngokungemthetho.
“Kutholakale ukuthi omunye walaba abashonile ubegqoke isivikeli nhlamvu, omunye wabo ubenamacala okubulala esefunwe ngamaphoyisa isikhathi eside ewabalekela. Umnikazi womuzi ongusomatekisi ubebhace kwenye indawo ngesikhathi kusuka isidumo emzini wakhe kuze kube yimanje akaze alubhade kwakhe selokhu kwenzeke lesi sigameko.
“Siyasola ukuthi lezi zinkabi bezizitshela ukuthi zihlaselwa ngezinye izinkabi ngesikhathi kugasela amaphoyisa njengoba bezivele ziyilindele impi ngesigameko esenzeke eGoli sokubulawa komunye wosomatekisi,” echaza.
Uqhube wathi umphakathi wakule ndawo ubungeneme ngalo muzi njengoba kuthiwa bekuhlale kubonakala abesilisa abangaziwa bengena bephuma kulo muzi nezibhamu ezinqulwini.
“Ngesonto eledlule kuwona lo muzi kuboshwe abasolwa abane abatholakale nezibhamu ezingekho emthethweni zihlohlwa njengoba kungaziwa ukuthi bebeyobulala bani ngazo, Siyasola ukuthi kukhona abantu abese bekhathele ukubuka le mihlola ebiyenzeka kulo muzi abatshele amaphoyisa ngesimo sokungahlaliseki kahle endaweni ngoba bekungasaziwa okuzokwenzeka ngokuhamba kwesikhathi uma kulokhu kubonakala kulungiswa izibhamu zigcotshwa amafutha emini ilanga libalele abantu bebuka,” kusho umthombo.
Ngokusho komthombo inkabi lena ibingekho nje emzini wayo ngesikhathi kugasela amaphoyisa kunemibiko ethi isilala ezintabeni ngenxa yokuthi iyafunwa kukhona abafuna ukuyibulala. Uthi kulaba abashonile oyedwa wabo ungumshana womnikazi womuzi lo ongusomatekisi osekubhaceni.
“Laba abashonile bebesebenzela lo somatekisi. Amaphoyisa afike nje akekho yena njengoba esanda kudubuleka kuhlasela amaphoyisa ezoqoqa izibhamu ngele- dlule wabe esebaleka emzini wakhe okumanje akaziwa,” kusho umthombo.
Utshele ILANGA ukuthi le ndaba isegudwini endaweni kubatshazwa umhlola ngenxa yalesi sigameko sokuqhuma kwezibhamu emzini womuntu. Uthi kubaleke wonke umuntu kulo muzi ngoba ubungafunga ukuthi kudlala ifilimu ngendlela izibhamu ebezibubula ngayo.
Uthi amaphoyisa awapheli kuyona le ndawo athungatha umsolwa obalekile. Okhulumela amaphoyisa esifundazweni KwaZuluNatal, uKapteni uNqobile Gwala, usiqinisekisile lesi sigameko sokulimala kwephoyisa nokushona kwabasolwa abathathu nokuboshwa kwabathathu.
Uthi abasolwa ababoshiwe bazobhekana namacala okuzama ukubulala, ukutholakala nezibhamu nezinhlamvu ezingekho emthethweni. Uthi laba bazovela maduze enkantolo yeMantshi eMtshezi.
Kutholakale ukuthi omunye walaba abashonile ubegqoke isivikeli nhlamvu, omunye wabo ubenamacala okubulala esefunwe ngamaphoyisa isikhathi eside ewabalekela.