VOEDING: DIE VERTREKPUNT OM LAMVREKTES TE BEPERK
• Dr Francois van de Vyver, Voermol Voere • Tel: 032 439 5879 • epos: francois.vandevyver@tongaat.com
Die oorlewing van lammers tydens die perinatale periode, dit is voor, tydens en na lamming hang grootliks af van die band tussen die ooi en haar lammers asook die tydige en voldoende inname van kolostrum om energie en teenliggaampies aan die lam te verskaf. Kolostrum is ook die enigste bron van waterinname vir die pasgebore lam, wat noodsaaklik is vir die hidrasie en elektrolietbalans van die lam. Goeie voeding is die vertrekpunt vir die ontwikkeling van 'n sterk immuunstelsel vir die pasgebore lam. Omdat die lam voorgeboortelik geen passiewe immuniteit van die ooi ontvang nie, kan die belang van kolostrum nie genoeg benadruk word nie. Kolostrum is die eerste werklike passiewe immunitiet wat die lam ontvang en beskerming teen siektes verleen vir drie tot vier maande. Die kwaliteit van die kolostrum hang af van die immuniteit van die ooi, strategiese inentings wat aan die ooi gegee is, asook die voedingstatus van die ooi. Dit is veral rumen ondegradeerbare proteïen (deurvloeiproteïen), mikrominerale en vitamiene wat belangrik is en daarom is die aanbeveling dat ooie reeds tydens laat dragtigheid goeie kwaliteit lekke soos Voermol Maxiwol Readymix (V7815), Voermol Maxiwol Produksiekorrels (V15415) of Voermol Maxiblok (V17424) ontvang. 'n Mengsel van 250kg Maxiwolkonsentraat (V4985), 200kg gemaalde mielies (of heel kleingraan) en 50kg sout lei tot verhoogde kolostrumproduksie asook verhoogde melkproduksie in die daaropvolgende weke. Hierdie verhoogde kolostrum en verhoogde melkproduksie ondersteun nie net alleen die ontwikkeling van die immuunstelsel nie, maar verlaag lammervrektes en bevorder voorspeense groei. Die ontwikkeling van die lam se immuunstelsel hou egter nie op na die inname van kolostrum nie. Lammers word tydens die voorspeense periode aan verskeie virusse, baterieë en parasiete blootgestel om uiteindelik aan die lam sy “verkrygde” immuniteit te gee. Hiervoor is die beskikbaarheid van voedingstowwe essensieel. 'n Gesonde jong lam met 'n sterk immuniteit kan voedingstowwe hoofsaaklik aanwend vir groei en ontwikkeling, teenoor 'n minder gesonde lam waar infeksies groei kniehalter en inwendige parasiete kompeteer om dieselfde voedingstowwe. Daarom is dit belangrik om te veseker dat die ooi se voedingsbestuur hoë melkproduksie onderhou sodat die lam alle essensiële voedingstowwe beskikbaar het vir groei en ontwikkeling. In intensiewe produksiestelsels word goeie kwaliteit voer as kruipvoer ook dikwels aan lammers beskikbaar gemaak. 'n Goeie kruipvoer word gekenmerk deur 'n hoë graaninhoud, hoë proteïen en deurvloeiproteïeninhoud, met voldoende vlakke van makro- en mikrominerale en vitamiene om groei en ontwikkeling te ondersteun. 'n Mengsel van 150kg Voermol SS 200 (V8592), 175kg Voermol Procon 33 (V12701), 40kg Voermol Melassemeel (V1995) en 625kg gemaalde mielies of kleingraanpitte lewer uitstekende resultate wanneer dit ad lib aan lammers vanaf tien dae ouderdom gevoer word. Deur kruipvoer beskikbaar te stel aan 'n lam kan 'n sterker lam vroeër gespeen word met minder gepaardgaande speenskok-stres. Goeie voeding aan die ooi tydens die perinatale periode, tesame met doeltreffende bestuur kan lammortaliteite merkbaar verlaag en winsgewendheid dramaties verbeter.