GRONDBOON-UITVOER KAN HERLEEF — TEEN ’N PRYS
HOË mielie-opbrengste, tesame met ’n verwagte uitermate groot oordragvoorraad, kan graanboere dalk oortuig om in die komende somer meer grondbone aan te plant. Gegewe die afgelope groeityd se goeie opbrengste en hoë pryse kan dit die plaaslike bedryf boonop ’n hupstoot gee om weer historiese markte op te soek en nuwe geleenthede te ontgin.
Volgens data van Graan SA is die uitvoerpariteit van plaaslike, verwerkte grondbone rondom R 17000/ ton, terwyl invoerpariteit s pryse sowat R 22000/ ton beloop. Mnr. Corné Louw, senior ekonoom by Graan SA, sê grondboonboere het vanjaar goeie oeste behaal met hoë opbrengste, asook ’n grondboonprys van rondom R 12000/ ton vir keur graad grondOktober bone. “Dit skep nou die ideale geleentheid vir die plaaslike grondboonbedryf om weer met sy vorige uitvoermarkte te skakel en geleenthede te ontsluit.
“Veral Europa en Japan was voorheen groot kopers van Suid-Afrika se goeie, Spaanse soort grondbone, maar weens wisselvallige produksie wat verband hou met onvoorspelbare klimaat, sowel as wisselende hektare grondbone wat aangeplant is, het boere daardie markte verloor. Vanjaar se hoër opbrengs skep egter nou weer geleentheid om te bewys dat plaaslike boere op ’n deurlopende grondslag weer grondbone aan die internasionale mark kan lewer,” sê Louw.
Hy maan voornemende grondboonprodusente egter om nie te
plant sonder ’n kontrak nie.
“Met die hoë produksie van die afgelope seisoen het ons die nuwe seisoen ingegaan met ’n 22 000 ton surplus. Daar is ook groot grondboon produksies internasionaal. Dit kan plaaslike pryse onder druk plaas vir die nuwe seisoen.”
OPBRENGS
Me. Marda Scheepers van die Oesskattingskomitee het op die jaarlikse Suid-Afrikaanse Grondboon forum vergadering gesê die huidige oes van 90 550 ton is die hoogste sedert 2009.
“Dit is aansienlik hoër as verlede seisoen (2016-’17) toe SuidAfrika slegs 17 680 ton grondbone geoes het.” Die gemiddelde opbrengs, 1,72 t/ha , is ook die hoogste sedert 2009 se 1,82 t/ha.
Waar die Vrystaat voorheen die grootste produksiestreek in die land was,
is Noordwes nou die voorloper met 48% van die oes. “Daar is ’n duidelike verskuiwing van grondboon aanplantings vanaf die Vrystaat na Noordwes en die Noord-Kaap,” sê Scheepers .
Suid-Afrikaanse grondboonboere het vanjaar 56 000 ha grondbone aangeplant waarvan 14,15% onder besproeiing was. In 2011 is ’n hoogtepunt van 22% van grondbone onder besproeiing verbou.
Scheepers sê sowat 85 000 ton grondbone is reeds gelewer, en nog 6 000 is uitstaande. “Daar is egter nog sewe maande oor vir lewering en boere wat saad terughou moet dit ook in gedagte gehou word.”