Llagami e KLGJ: Për hartën e re na detyroi situata, na mungojnë 184 gjyqtarë, probleme me aplikimet!

Debate në Komisionin e Ligjeve, një ditë pas nisjes së bojkotit të avokatëve ndaj seancave, si pasojë e hartës së re gjyqësore të kontestuar. Kryetarja e KLGJ, Naureda Llagami jep sqarime para deputetëve. Ngre zërin për vakancat e shumta dhe faktin se magjistratët e rinj dalin gjyqtarë vetëm 28 vjeç dhe pas shumë vitesh me kriteret ligjore, kurse të tjerët po i shkarkon Vettingu. Një gjykatë duhet të ketë minimalisht 7 gjyqtarë. Konteston edhe Dhomën e Avokatisë, për procesin fals të konsultimeve të hartës

Polemikat për hartën e re gjyqësore përfundojnë në Kuvend. Mungesa e gjyqtarëve dhe kriteret ligjore janë arsyet që kanë detyruar KLGJ të marrin vendimin për shkrirje të gjykatave. Kryetarja e KLGJ, Naureda Llagami, sqaroi me detaje arsyet në Komisionin parlamentar, përse morën vendimin që harta e re gjyqësore të lërë disa qytete pa gjykata, gjë ka bërë avokatët të bojkotojnë seancat në të gjithë shkallët e gjyqësorit për katër ditë (dje ishte dita e dytë). Në Komisionin e Ligjeve, Llagami iu përgjigj një sërë pyetjesh të renditura nga deputeti i PD, Saimir Korreshi dhe tha se kriteri ligjor për të funksionuar një gjykatë është të jenë 7 gjyqtarë, por në vend mungojnë 184 gjyqtarë.

“Ne arritëm në përfundim për hartën e re gjyqësore dhe pas tryezës së rrumbullakët. Për të filluar, është çështje teknike që ligji për pushtetin gjyqësor, por të shkojmë në nenet 14/15, ka definicion për madhësinë e gjykatës, për KLGJ që duhet të ketë seksione. Kush është parashikimi ligjor? Një ligj me 3/5. Ata që kanë punë me gjykatat e dinë se disa gjykata ishin me 4 gjyqtar, që nuk kapnin kriterin ligjor. Edhe ato me 5 nuk e kapnin se duhen 7 gjyqtarë në Shkallën e Parë. Ligji thonte që përveç këtij kriteri duhet të mbajë parasysh edhe indikatorët. Shqetësimi për gjykatën e Apelit Administrativ e kemi të gjithë. Kemi kërkuar rritje të numrit të gjyqtarëve. Që kur filloi ligji për implementimin tregoi se u kalua një çështje që nuk ishte e kësaj gjykate. Thelbi i krijimit të gjykatave ka lidhje me çështjet e reja që vijnë me çdo gjykatë, jo sa backlog ka, por sa prurje ka. Po të shohim statistikat e Tiranës që është më e madhja, është një nga gjykatat më efektive. Edhe gjykimi i specializuar nuk dështon. Nuk mund të specializojmë gjyqtarë në gjykata të vogla. Nuk mund të jetë efektiv”, tha Llagami. Sa i përket të rinjve që dalin nga shkolla e magjistraturës, Llagami sqaroi se deri në vitin 2028 do të ketë 144 kandidatë dhe ata duhet të kenë 3 vite eksperiencë. Me këtë shpjegon se nuk do të ketë gjyqtarë të moshës 25 vjeç, por 28 vjeç. “Sa i përket prurjeve dhe a ka menduar KLGJ për prurje të reja në sistem. Pa diskutim, kemi bërë studim dhe i kemi rritur në mënyrë graduale. Thuhej se do ishte 20%. Ne kemi qenë dhe ka qenë një deklaratë që kemi bërë vazhdimisht që studimet tona janë të matura dhe me hapa të vegjël. Sot kemi arritur që në 2028, duke nisur nga ky vit, parashikohet të hyjnë në sistem 144 kandidatë magjistratë. Këtë vit hyjnë 24, vitin tjetër 35 dhe më pas 45. KLGJ ka propozuar që viti i tretë i magjistratëve të jetë praktikë. Ne mund t’i çojmë në gjykata të mëdha për çështje të thjeshta. Kandidatët duhet të kenë 3 vite eksperiencë, q ë do të thotë nuk dalin 25 vjeç, por 28 vjeç”, tha Llagami. Ndërsa për rekrutimin e gjyqtarëve dhe për propozimin e deputetit Korreshi që sekretarët që të merren me çështje të thjeshta nëse kanë vite që punojnë në gjykata, Llagami tha se aktualisht i ndihmojnë gjyqtarët me çështje të thjeshta. “Nëse kemi këtë lloj ritmi, jemi 224 gjyqtarë në sistem nga 408 që duhet të kishim dhe punojnë me ritme prej mbështetjes që ka dhënë Kuvendi”, tha Llagami. Teksa ka pasur shumë kritika nga avokatët për shkrirjen e gjykatave të Apelit nga 6 në 1 në të gjithë Shqipërinë, Llagami shpjegon situatat kur kanë hapur procedurat në Shkodër dhe Korçë dhe nuk ka aplikuar asnjë. “...Nuk kanë interes se duan një gjykatë më të mirë. Në Gjykatën e Apelit Shkodër hapëm 4 herë procedurat dhe nuk aplikoi askush, e njëjta për Korçën, pra ka interes të ulët. Nga një analizë në trupën gjykuese në shkallë të parë 166, vetëm 16-17 mund të përmbushin kushtet që të shkojnë në apel dhe kalojnë Vettingun në formë të prerë. Këto i kemi adresuar për hartën gjyqësore dhe situatës në gjyqësor”, tha Llagami. Kryetarja e KLGJ, Naureda Llagami ka sqaruar akuzat e kryetarit të Dhomës së Avokatisë se tryezat e konsultimit kanë qenë farsë, duke thënë se debatin e madh për çështjen e hartës gjyqësore e kanë kaluar dhe shtete të tjera. Megjithatë thekson se vendimmarrja për hartën gjyqësore të miratuar nga KLGJ i mbetet Këshillit të Ministrave. 13 gjykata të Shkallës së Parë, 2 Gjykata Administrative dhe 1 Gjykatë Apeli për të gjithë vendin është propozimi i draftit të dërguar nga palët në Qeveri për miratim dhe e kontestuar fuqishëm nga avokatët e qytetarët. Me vendimin e ri shkrihen gjykatat në Tropojë, Krujë, Lushnje, Pogradec, Krujë, Mat, Përmet, Kurbin, Kavajë, Pukë.