“Gjykata e Lartë dha një vendim antikushtetues”

Gjykata Kushtetuese rrëzoi dënimin me 3 vjet burg për Xhakjan “U shkel procedura gjatë gjykimit”

Gjykata Kushtetuese e ka quajtur dënimin me 3 vjet burg të Ilir Xhakjas si të parregullt nga ana proceduriale. “GSH” publikon sot vendimin e plotë të Kushtetueses që në vitin 2005 e ka quajtur si antikushtetues vendimin e gjykatës së Lartë që e dënoi Xhakjan për armëmbajtje pa leje. Sipas anëtarëve të Kushtetueses, të pandehurit apo avokatit të tij, nuk i është komunikuar vendimi.

Vendim nr. 23, datë 13.10.2005

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë, e përbërë nga Gjergj Sauli, Kryetar, Alfred Karamuço, Fehmi Abdiu, Kristofor Peçi, Kujtim Puto, Vjollca Meçaj, Xhezair Zaganjori, Petrit Plloçi, Sokol Sadushi, anëtarë, me sekretare Arbenka Lalica, në datat 13.01.2005 dhe 19.01.2005, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore me dyer të hapura çështjen nr. 31 Akti që i përket:

KERKUES: ILIR XHAKJA, përfaqësuar nga avokat Edmond Hyka, me prokurë.

SUBJEKT I INTERESUAR: PROKURORI I PËRGJITHSHËM, në mungesë.

OBJEKTI: Shfuqizimi si antikushtetues i vendimit nr. 84, datë 18.02.2004 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë si dhe nenit 436, pika 3 të Kodit të Procedurës Penale.

GJYKATA KUSHTETUESE,

pasi dëgjoi relatorin e çështjes Sokol Sadushi, përfaqësuesin e kërkuesit dhe shqyrtoi çështjen në tërësi, VEREN: Kërkuesi është gjykuar nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës për veprën penale të armëmbajtjes pa leje dhe është dënuar me 350.000 lekë gjobë.

Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin nr. 255, datë 09.09.2003 ka lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë ka ndryshuar vendimin e të dy gjykatave përsa i përket llojit të dënimit dhe e ka dënuar kërkuesin me 3 vjet burgim.

Çështja në shqyrtim është gjykuar në Kolegjin Penal të Gjykatës së Lartë, mbi bazën e rekursit të paraqitur nga prokurori. Në dosjen gjyqësore nuk rezulton që komunikimi i rekursit t’i jetë bërë kërkuesit ose avokatit të tij, ndërkohë që ndodhet një dëftesë komunikimi rekursi, për të cilin ka nënshkruar i vëllai i të pandehurit. Ndodhur në këto kushte, Gjykata e Lartë, ka zhvilluar seancën gjyqësore në prani vetëm të prokurorit, duke i ndryshuar vendimet e gjykatave, përsa i përket llojit dhe masës së dënimit.

Kërkuesi, pretendimin për shkelje të të drejtës për një proces të rregullit ligjor e ka përqëndruar kryesisht në zhvillimin e gjykimit në Gjykatën e Lartë, pa praninë e mbrojtësit ose të të gjykuarit. Problemi që shtrohet për t’u zgjidhur përpara Gjykatës Kushtetuese, për çështjen në shqyrtim, është i fokusuar në drejtim të rreg- ullsisë ose jo të procesit ligjor të zhvilluar nga Gjykata e Lartë, në mungesë të kërkuesit dhe të avokatit të caktuar prej tij, ndërkohë, që çështja është vënë në lëvizje mbi bazën e rekursit të prokurorit.

Në rast se as avokati dhe as i pandehuri nuk paraqiten në seancë, është e palejueshme që ajo të vazhdojë. Prezumimi se i pandehuri nuk ka marrë pjesë në gjykim me vetëdije, mund të justifikohet vetëm nëse atij i është bërë njoftimi personalisht dhe mund të vërtetohet që ai e ka marrë vetë atë.

Nëpërmjet këtij vendimi, Gjykata Kushtetuese nuk merr përsipër të ndryshojë a të modifikojë qëndrimet e mbajtura dhe interpretimet ligjore të kryera nga Gjykata e Lartë, por të analizojë rastin në shqyrtim në dimensionin kushtetues, me qëllim dhënien përgjigje pretendimeve të kërkuesit për cënim të të drejtës për një proces të rregullt ligjor.

Gjykata Kushtetuese vlerëson se koncepti i ndihmës së mbrojtësit nuk identifikohet domosdoshmërisht me praninë personale të të pandehurit në gjykim, por kuptohet si një ga- ranci e pashmangshme e mundësisë për t’u mbrojtur, që në rastin e gjykimit përpara Gjykatës së Lartë është gjerësisht e siguruar përmes njohjes dhe kujdesit për të interesuarin të një sërë të drejtash procedurale të lidhura saktësisht me ndihmën e mbrojtësit. Për këtë arsye në rastin në shqyrtim paraqitej e domosdoshme pjesëmarrja e avokatit.

Nisur nga specifika e rastit në shqyrtim, kur çështja shqyrtohej mbi bazën e rekursit të paraqitur nga prokurori, i cili ka kërkuar rëndimin e pozitës së të pandehurit dhe faktit, që as i pandehuri dhe as avokati nuk ishin të pranishëm në gjykim, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë nuk duhej të zhvillonte gjykimin pa u garantuar për arsyet e mosparaqitjes së tyre dhe pa i dhënë mundësi palës së akuzuar për të realizuar mbrojtjen ligjore.

Përfundimisht, nga analiza që iu bë pretendimeve të kërkuesit, për shkak të specifikës së rrethanave që paraqiste çështja në shqyrtim si dhe të mënyrës së përfundimit të saj, Gjykata Kushtetuese konkludon se procesi ligjor i zhvilluar në Gjykatën e Lartë ka qenë i parregullt nga pikëpamja kushtetuese. PER KETO ARSYE; Gjykata Kushtetuese VENDOSI:

- Shfuqizimin si antikushtetues të vendimit nr. 84, datë 18.02.2004 të Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë;

- Dërgimin e çështjes për shqyrtim në Kolegjin Penal të Gjykatës së Lartë.

- Ky vendim është përfundimtar, i formës së prerë dhe hyn në fuqi ditën e botimit në Fletoren Zyrtare.