Mit'hat Frashëri
Esadi " u bë foleja drejt së cilës rrodhën
gjithë ç'mund të kishte të keqe në Shqipëri: tradhti, konservatorizëm, ambicion, lakmim, neqezëri, shpagë, frikë prej dritës dhe së mirës. Esadi, për të cilin flitesh një marrëveshje me shtetet fqinjë sa pa rënë fare mirë Shkodra, u bë qendra e gjithë atyreve që ndiqnin një qëllim kundër Shqipërisë. Fuqia e tij i vinte aq prej shokëve të brendshëm, sa
edhe prej relacioneve të jashtme: mbi intrigat që kishte lidhur me Serbinë dhe
Malin e Zi, pa vonuar shumë u shtuan edhe marrëdhëniet me Greqinë. Edhe kjo
fuqi nefaste u instalua në Tiranë, duke krijuar një reaksion me emër " Qeveria e
Shqipërisë së Mesme"". serbe që po i vinin në ndihmë Esad pashës të rrethuar në Durrës prej 6 muajsh.
Qamil Xhameta vetëm katër vjet të jetës së tij jo fort të gjatë ( në fotografinë që ruhet e shohim të plakur) morri pjesë aktivisht në jetën politike të vendit të vet. Ato qenë vite të një rëndësie vendimtare për fatet e atdheut dhe ai edhe pse i pa shkollë, jo fort i vetëdijshëm qëndroi në anën e duhur. Ai nuk u rreshtua me forcat antividiste, po kundër tradhtarit Esad Toptani dhe aleatëve të tij malazezë, grekë dhe serbë.
H. Qamili morri pjesë vullnetarisht në mbrojtjen e Shkodrës nga agresioni i Krajl Nikollës, si vullnetar sepse nuk e përfshinte sistemi rezervist osman i redifëve. U dallua për trimëri në vijën e parë të luftimeve edhe pse ishte caktuar të shërbente në prapavijë. Bashkëkohësit kujtonin që ai ishte dekoruar për trimëri dhe dekorata i qe dhënë nga vetë komandanti i garnizonit, Hasan Riza pasha. Dhe kjo duhet të jetë dekorata e vetme, që ai ka marrë në jetën e tij dhe këtë me dorën e heroit të mbrojtjes së Shkodrës. Pas vitit 1962 e deri në 1985 janë dhënë jo pak dekorata për dëshmorët dhe luftëtarët e Luftës së Shkodrës, por vetëm për Haxhi Qamilin dhe as për Hasan Riza pashën nuk pati! Paragjykimet ndaj tij ishin shumë të forta.
Nga kënget popullore që i janë kushtuar atij del, se Haxhi Qamili me bashkëfshatarët e vet përballuan me sukses mercenarët e Preng pashës, të cilët në vend që të luftonin kundër bandave esadistoturkomane në mbrojtje të princ Vidit, qenë lëshuar të bënin plaçkë në fshatrat e Fushë- Krujës, sikurse bejlerët vrijonas e të tjerë në Myzeqe.
Haxhiu komandoi forcat më të vendosura në Kryengritjen antiesadiste.
Në muajin mars 1915 u organizua një takim i Këshillit të Përgjithshëm të Kryengritjes me një delegacion të nisur nga Shko-