Petraq Risto - esenca e përjetësisë
Veçantia e poezisë së Petraq Ristos është një befasi e madhe me mënyrën e saj të sprovës gjuhësore. Mund të përmendnim ëmbëlsinë shprehëse të saj, por, përveç kësaj veçorie, poezia e Petraqit, na zhyt në lirshmërinë e një natyre, e cila, në bashkëtingëllim me gjendjet shpirtërore të poetit, e mbush poezinë e tij me një aromë nostalgjie dhe një bukuri të pangjarë. Mjafton leximi i jo më shumë se njëqind vargjeve, për të dalluar madhështinë shprehëse të kësaj poezie, zbukurimin e pazakontë me metafora të shumëfishta dhe një ritëm të pandalshëm, i cili bën që poezia të mos e humbas kurrë ritmin dhe na zhyt në mënyrën e saj të veçantë të kuptimit të jetës. Poet i natyrës dhe shpirtit, Petraqi, i lindur në qytetin e Durrësit, në Shqipëri, ka kryer studimet universitare për gazetari dhe studimet pasuniversitare për kritikë teatri. Në vitin 1991, themeloi Shtëpinë botuese “Globus R.”, e cila ka botu- ar më shumë se pesëqind vepra të autorëve shqiptarë dhe europianë. Risto ka arritur t’i përsosë sukseset e tij me mund dhe pasion të adhurueshëm, përherë ka guxuar dhe guxon të shpërthejë me lëvizje poetike brenda universit, me çështje të një ekzistencializmi tronditës në epokën e re të globalizimit.
Tek vëllimi i tij më i fundit i përkthyer në spanjisht “El oboe del amor” (“Oboe e dashurisë”), Petraq Risto e ndan mendimin racional nga ndërlikimi i hamendësuar i kuptimit të tij, si një ambasador i shquar e mëson dhe e qetëson dëshpërimin te peizazhet natyrore dhe jashtëzakonisht të bukura, ku shpirti prehet dhe pafajësia e trishtimit bie të flejë përjetësisht. Poezitë e tij përmbajnë atë nevojën e njeriut për të gjetur vetveten në një botë çdo herë e më çnjerëzore, dhe, që nga kjo jetë, t’i bëjë ballë syrgjynosjes në skaje të largëta, larg monotonisë së një heshtjeje apo një vështrimi të thjeshtë. Padyshim, ngjyrimi i poezisë së tij është ekzistencializmi, i trazuar me një spërkë bohemi dhe i erëzuar me figura poetike, të cilat e lartësojnë gjithë veprën e tij poetike, por veçanërisht librin që kemi sot në duar. Le të vlejnë si shembull këto vargje, ku poeti pasqyron, gjithashtu, brengosjen e tij për rrjedhën e jetës dhe rrethanave të saj: Zogjtë nuk më premtojnë pasuri me cicërima…” apo “Shiten shkolla pa dyer e dritare…”. Janë ngjyrime të vogla, por të mjaftueshme për të këqyrur, te poezia e Petraqit, një dëshirë të pamohueshme abstraksioni dhe nostalgjie, por mbi të gjitha, siç e thashë në fillim, dashurinë e tij për natyrën dhe natyrshmërinë e tij kur i lakuriqëson tingujt e saj. Shpresoj që kjo prurje e vogël në formën e komentit, të vlejë për të dëshmuar punën e madhe poetike të Petraq Ristos dhe çiltërsinë e tij përballë atyre, të cilët, ashtu si dhe unë, e dashurojnë poezinë shpirtërore dhe kërkimin e botëve, ku heshtja është arsye e tepërt për të besuar se jemi të përjetshëm.
* Poet dhe shkrimtar spanjoll ( Parathënia e vëllimit “El oboe del amor”, përkthyer në spanjisht nga Peter Tase, botuar në ShBA në maj 2016)