Invalidët ' diskriminohen' edhe te Komisioneri Antidiskriminim
"Mangësi në infrastrukturë në të gjitha institucionet e edukimit, ato qendrore e vendore" Ismailaj: Ndryshimet ligjore, regres në jetën e PAK
Personat me paaftësi fizike e kanë shumë të vështirë ose të pamundur për të pasur akses në shërbime. Vështirësitë e këtyre personave nisin që në pragun e derës, pasi shpeshherë e kanë të pamundur të hyjnë e të dalin edhe nga banesat e tyre. Një ndër problemet që ata kanë është diskriminimi, por edhe nëse do të duan të ankohen te Komisioneri për Mbrojtjen nga Diskriminimi, e kanë të pamundur. Në këtë institucion ata nuk kanë akses në shërbim, pasi nuk ka rampa dhe as ashensor, pasi institucioni është në kat të dytë. Komisionerët në këtë institucion tregojnë se ata kanë bërë disa herë kërkesë për fonde shtesë për të ndërtuar një ashensor, por nga Ministria e Financave çdo vit u ka ardhur përgjigje negative. Po ashtu, edhe për të shkuar te mjeku ata kanë problem, pasi shumë qendra shëndetësore kanë vetëm shkallë dhe jo ashensor ku të mund të ngjiten. Për të marrë një certifikatë apo vërtetim banor lagjeje sërish duhet të vuajnë mungesën e aksesit në shërbim, dhe më të rëndë e kanë situatën ata që janë pjesë e njësisë nr. 8 dhe 9, nr. 2, por edhe te njësia nr. 11. Sipas Ndrek Ismailajt, Drejtor Ekzekutiv i Shoqatës së Paraplegjikëve "Shpresë dhe Dashuri", në të gjitha objektet e edukimit, institucioneve qendrore e vendore dhe të atyre ku merren shërbimet primare, kanë mungesë të theksuar të infrastrukturës dhe përshtatshmërisë mjedisore për personat me aftësi të kufizuar.
INFRASTRUKTURA
Diskriminim, edhe aty ku ti shkon për të të mbrojtur nga diskriminimi! Absurditetet në Shqipëri shpeshherë shkojnë drejt infinitit, pasi nuk kanë limite. E tillë është edhe situata e personave me paaftësi fizike, të cilët diskriminohen edhe në institucionin që duhet t'i mbrojë, për arsye se është i paaksesueshëm për ta. "Një kategori që vuan më shumë nga diskriminimi janë personat me aftësi të kufizuar, por ata e kanë të pamundur të ngjiten për shkak se nuk ka ashensor. Shkallët kanë elemente ndihmëse vetëm për të verbrit. Personat e tjerë me paaftësi fizike që vijnë të ankohen, ne detyrohemi t'i presim te hyrja, pasi nuk kanë mundësi të ngjiten. Pothuajse çdo vit është bërë kërkesë për fond për ndërtimin e një ashensori, por nuk është bërë ende asgjë", - sqaron specialistja e sektorit të Marrëdhënieve me Publikun, pranë Komisionerit për Mbrojtjen nga Diskriminimi. Invalidët e kanë të pamundur të jenë të pavarur, sepse as një certifikatë nuk e marrin dot pa kujdestar apo ndihmës. Shkallët në njësinë nr. 8 dhe nr. 9 janë ' vrastare' për ta dhe për nënat me karroca me fëmijë. Pa garantimin e përshtatshmërisë, personat me aftësi të kufizuara e kanë shumë të vështirë jetesën e tyre të pavarur, ndaj përshtatshmëria nuk është vetëm një e drejtë, por një parakusht për gëzimin e të drejtave të tjera.
PROBLEMET
Veç mungesës së theksuar të infrastrukturës dhe përshtatshmërisë mjedisore në të gjitha institucionet e edukimit, atyre të institucioneve qendrore dhe të atyre ku merren shërbimet primare, sipas Ismailajt ka mungesë përshtatshmërie edhe në transportin publik.
Por sipas tij problemet më të mëdha ata i kanë nga ana financiare, pasi me ndryshimin e ligjit në 2013ën, jetesa e PAK ( persona me aftësi të kufizuar) ka bërë regres. Më tej, ai liston disa nga problemet më të mëdha që vuajnë sot mijëra persona me aftësi të kufizuara, duke e nisur me ndryshimet ligjore. "Legjislacioni është një shqetësim i paevituar dhe që lë shumë për të dëshiruar. Që në vitin 2013, legjislacioni ka sjell regres në jetën e PAK. Shfuqizimi i neneve të veçanta të ligjeve të të verbërve dhe para e tetraplegjikëve që rimbursonin energjinë elektrike. Rishikimi i ligjit mbi sigurimet shoqërore që sjell heqjen e pagesës së aftësisë së kufizuar për PAK në rast se ky punësohet( ndërkohë që për grupin e parë nuk kishte kufizime). Shtrëngimet e pajustifikuara të rishikimeve të komisioneve mjekoligjore, gjë që ka sjellë humbjen e mundësive të shumë personave të përfitojnë nga këto komisione. Gjithashtu përfshirjen e pagesës së paaftësisë në të ardhura familjare, gjë që ka sjellë varfëri tek ato familje që kanë fëmijë për të rritur, pra këto familje nuk marrin kompensim financiar dhe ndihmë ekonomike, pasi prindi i tyre merr pagesë paaftësie. Por kjo pagesë nuk mund të konsiderohet e ardhur kur është mbulim i paaftësisë së personit që ka këtë paaftësi", - thekson Ndrek Ismailaj. Shqetësime të tjera që ai ngre janë, indeksimi i pagesës së paaftësisë si dhe mungesa e ofrimit të shërbimeve sociale në gjithë territorin e Republikës. "Shërbimet sociale që ofrohen janë kaq të dobëta, sa as karroca për paraplegjikët nuk na ofrojnë", - thekson ai.