Ushtarakët presin vendimin nga Gjykata Kushtetuese
Përllogaritja e pensioneve, nuk mund të kalohet pensioni i pleqërisë Asllanaj: Vendimi unifikues, antikushtetues
Gjykata Kushtetuese para dy ditësh ka marrë në shqyrtim dosjen që do të vendosë fatin për pensionet e mijëra ushtarakëve në mbarë vendin. Në një intervistë për "Gazeta Shqiptare", avokati i shoqatave të ushtarakëve, Bashkim Asllanaj thotë se vendimi unifikues i Gjykatës së Lartë është antikushtetues dhe antiushtarak, pasi bie në kundërshti me statusin e ushtarakut. Ky vendim sipas avokatit, urdhëron rillogaritjen e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi, çka sipas tij do të ulë masën e pensioneve, çka do të ndikojë drejtpërdrejt në përkeqësimin e gjendjes ekonomike të ushtarakëve dhe të familjeve të tyre në shkallë vendi.
Trupa e Gjykatës Kushtetuese ka marrë në shqyrtim kërkesë- padinë që ushtarakët në lirim kanë bërë kundër Gjykatës së Lartë. A ishit ju i pranishëm dhe çfarë ndodhi në seancë?
Më datën 6 shtator Gjykata Kushtetuese ka zhvilluar gjyqin për shqyrtimin e padisë që ushtarakët në lirim kanë ngritur ndaj vendimit unifikues së Gjykatës së Lartë. Kjo seancë u zhvillua pa praninë e avokatëve dhe unë normalisht nuk isha i pranishëm. Ne jemi në pritje të shqyrtimit të dokumenteve dhe dhënien e vendimit nga Gjykata Kushtetuese, e cila mund të pranojë kërkesën për gjykim, mund të kërkojë fillimisht një seancë dëgjimore për të dyja palët, ose mund të mos e pranojë kërkesën.
Cilat janë kundërshtitë mes ushtarakëve në lirim dhe Gjykatës së Lartë?
Ushtarakët kanë filluar betejën kundër Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, të cilët morën një vendim absurd, antikushtetues e antiushtarak. Me vendimin unifikues u urdhërua të bëhet rillogaritja e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi, çka do të jetë në dëm të ushtarakëve të liruar, pasi do të ulë masën e pensioneve. Arsyetimi dhe vendimi unifikues në tërësi ishin me frymë të hapur në kundërshti me Statusin e Ushtarakut dhe ligjet e dala në zbatim të tij si dhe në kundërshti me vendimin e Gjykatës Kushtetuese, sepse kanë cenuar sigurinë juridike, duke sjellë përkeqësimin e gjendjes ekonomike e financiare të ushtarakëve dhe të familjeve të tyre në shkallë vendi.
Ju thatë se në bazë të vendimit unifikues nga Gjykata e Lartë do të bëhet përllogaritja e pensioneve. Konkretisht, si do të jetë skema e re?
Kolegjet e Gjykatës së Lartë urdhërojnë që caktimi "Prej ' 91- shit të gjithë ushtarakëve të liruar u takonte të merrnin pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi, pagesë kalimtare dhe pension suplementar, në bazë të statusit të ushtarakut. Ky shtet me ligjet që ka nxjerrë, ua ka mohuar këto të drejta".
i pensionit të parakohshëm të bëhet sipas skemës: 50% e pagës referuese mbi të cilën është derdhur kontributi dhe për çdo vit tjetër të vjetërsisë së shërbimit mbi 12 vjet për gratë dhe 15 vjet për burrat, masa e pensionit shtohet me 2% të pagës referuese me kushtin antikushtetues që masa e përgjithshme e pensionit të parakohshëm nuk mund të kalojë masën e pensionit maksimal të pleqërisë në shkallë vendi.
A ka gjetur zbatim statusi i ushtarakut dhe sa janë përkrahur të drejtat e ushtarakëve në lirim?
SKEMA
50% e pagës referuese mbi të cilën është derdhur kontributi dhe për çdo vit tjetër të vjetërsisë së shërbimit mbi 12 vjet për gratë dhe 15 vjet për burrat, masa e pensionit shtohet me 2% të pagës referuese me kushtin antikushtetues që masa e përgjithshme e pensionit të parakohshëm nuk mund të kalojë masën e pensionit maksimal të pleqërisë.
Që nga viti 1991 e deri më sot, të gjithë ushtarakëve që kanë dalë në rezerve në bazë të statusit të ushtarakëve të vitit 1991 u takonte të merrnin pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi, pagesë kalimtare dhe pension suplementar. Ky lloj shteti, me politikën e tij, me ligjet që ka nxjerrë, shpesh në kundërshtim me njëritjetrin dhe me Kushtetutën, ua ka mohuar këto të drejta.
A ka pasur përllogaritje të herëpashershme të pensioneve të ushtarakëve në lirim?
Nga viti 2006 e deri tani ligji për pensionet e parakohshme për vjetërsi shërbimi i ushtarakëve ka ndryshuar edhe disa herë të tjera, me ligje e vendime qeverie si ligji 10142/ 2009, akti normativ nr. 5 datë 10.11.2010, ligji 10376 datë 23.12.2010, VKM 793 datë 24.9.2010, VKM 252 datë 9.2.2011; që të gjitha lidheshin me disa ndryshime në ligjin 10142 datë 15.5.2009 "Për pensionin suplementar të ushtarakëve", të cilat sollën ulje të konsiderueshme të pensioneve. Këto ligje që kanë kundërshtuar e shfuqizuar njëri- tjetrin, janë kundërshtuar edhe në Gjykatën Kushtetuese, e cila ka konstatuar dhe shfuqizuar nenin 14/ 2 të ligjit 10142/ 2009 si antikushtetuese, sepse ulte masën e pensionit. Nga zbatimi i këtij ligji, nga rillogaritja e mbi 20 mijë pensioneve të parakohshme e suplementare evidentohet të kenë rezultuar debitorë 6.738 ish- ushtarakë ( afërsisht 35 % e ish- ushtarakëve), me një shumë debie prej 1.313.7 milionë lekësh.
Ju mendoni se këto vendime janë të padrejta. A janë kundërshtuar nga ana e ushtarakëve në lirim?
Disa mijëra ushtarakë kanë kundërshtuar në gjykata vendimet e padrejta të Sigurimeve Shoqërore në shkallë vendi për vendime të marra mbi bazën e këtyre dispozitave antikushtetuese në të cilat ushtarakëve u është dhëne e drejta për përfitime më të larta; duke i detyruar sigurimet shoqërore qe t'iu kthejnë atyre shumat e ndaluara padrejtësisht dhe shumë nga këto vendime janë lëne në fuqi edhe nga Kolegji Civil i Gjykatës se Lartë dhe më pas edhe nga Kolegji Administrativ i Gjykatës së Lartë; fakt që Kolegjet e Bashkuara nuk kanë guxuar që ta trajtonin në vendimin unifikues nr. 3/ 2016.
A ka ende dosje të pashqyrtuara?
Në Kolegjin Administrativ të Gjykatës së Lartë ka një numër të madh dosjesh që janë gjykuar në shkallë të parë dhe në Apelin Administrativ dhe që presin radhën për t'u gjykuar. Por vendimi unifikues nr. 3 dat. 24.11.2016 i Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë e ka urdhëruar atë Kolegj që këto dosje të kthehen në Gjykatën e Apelit Administrative, Tiranë dhe paditë, sipas vendimit unifikues, të rrëzohen në frymën e neneve 14/ 2 dhe 29 te ligjit 10142 datë 15.5.2009. Kryetari i Gjykatës së Lartë deklaroi se vetëm në gjashtëmujorin e parë të vitit 2017, Kolegji Administrativ ka shqyrtuar 1200 dosje ose çdo muaj 200 dosje dhe nëse verifikohet kjo shifër dhe këto dosje, do bindeni se shumica i janë dërguar Apelit Administrativ. Ky është një tjetër moment antikushtetues me pasoja të rënda ekonomike për ushtarakët.
Nëse Gjykata Kushtetuese nuk shfuqizon vendimin unifikues të Gjykatës së Lartë, çfarë do të bëjnë ushtarakët?
Janë me mijëra ushtaraket që kanë bredhur gjatë 28 viteve dyerve të gjykatave në vend, por edhe kur ia kanë arritur që t'i fitojnë të drejtat me gjyq, administrata ka gjetur rrugë e mënyra për t'ia u mohuar këto të drejta. Pavarësisht dëmeve që kanë pësuar, ushtarakët janë të ndërgjegjshëm se kanë të drejtë, kjo e fundit e parashikuar në Kushtetutë në ligjin për statusin e Ushtarakut. Ata do ta vazhdojnë betejën deri në fitore, edhe në emër të shokëve të tyre që nuk arritën ta merrnin të drejtën që u takonte.