Negociatat, ambasadorja e Shqipërisë pranë BE- së: Nuk ka vend për zhgënjim
Suela Janina "zbulon" lëvizjet diplomatike të qeverisë deri në qershor 2019 Në fund të muajit, Rama mbledh kryeministrat e rajonit
Ambasadorja e Shqipërisë pranë Bash kimit Europian, Suela Janina mendon se, "ndonëse një vendim për hapjen e menjëhershme të negociatave do të mund të na kishte gëzuar më shumë jo vetëm ne, por edhe 25 vendet anëtare që e kërkuan me bindje këtë hap, nuk ka vend për zhgënjim në vendimmarrjen e qershorit të Këshillit Europian". Në një intervistë ekskluzive për "Gazeta Shqiptare", Janina shprehet: "Muajt në vijim do të jenë mjaft të rëndësishëm, ne tashmë po hyjmë në një fazë që sa më përpara të ecim, aq më kërkuese dhe e vështirë do të jetë lëvizja, por që pa dyshim është një udhëtim që ia vlen çdo përpjekje". Ajo zbulon edhe projektet apo lëvizjet diplomatike që do të fillojnë në muajt në vijim, me qëllimin final që qeveria shqiptare t'i mbushë mendjen Brukselit se e meriton hapjen e negociatave. Ambasadorja shqiptare në Bruksel tha se Shqipëria është dhe do të jetë proaktive edhe në axhendën rajonale. Për këtë pritet do të ketë një takim të kryeministrave të rajonit në fund të këtij muaji, të organizuar për herë të dytë radhazi nga kryeministri Rama, ku do të jetë i pranishëm edhe komisioneri Hahn. Ndërkohë, "gjatë muajit shtator një projekt zhvillimi për një nga zonat natyrore më të bukura të rajonit, atë të Prespës, do të jetë në fokus të bashkëpunimit ndërmjet tri vendeve që prek liqeni i Prespës dhe Komisionit Europian, për t'i dhënë një dimension të ri zhvillimit të qëndrueshëm, ekoturizmit dhe përparimit ekonomik të kësaj zone".
Znj. ambasadore, ky ka qenë një vit i vështirë sa i përket lobimit për çeljen e negociatave të Shqipërisë me Bashkimin Evropian. Në qershor, ndryshe nga ç'ishte krijuar pritshmëria nuk u çelën negociatat, por u dha edhe një vit kohë për qeverinë shqiptare. Si e gjykoni këtë vendim? A mbetët ju e zhgënjyer, apo e dinit paraprakisht?
Është e vërtetë që ky vit ka qenë veçanërisht intensiv për arritjen e objektivit të hapjes së negociatave të anëtarësimit me BE. Në fillim të vitit, aksioni ynë diplomatik u përqendrua në marrjen e rekomandimit të pakushtëzuar nga Komisioni Europian, i cili konfirmoi me publikimin e strategjisë së zgjerimit në prill se vendi ynë i ka përmbushur kushtet për fillimin e bisedimeve dhe më tej me vendet anëtare për mbështetjen e këtij rekomandimi dhe marrjen e vendimit politik për fillimin e negociatave. Ndonëse një vendim për hapjen e menjëhershme të negociatave do të mund të na kishte gëzuar më shumë jo vetëm ne, por edhe 25 vendet anëtare që e kërkuan me bindje këtë hap, nuk ka vend për zhgënjim në vendimmarrjen e qershorit të Këshillit Europian. Ky vendim ka shumë elementë pozitivë, që ne duhet t'i shfrytë-
zojmë deri në qershorin e vitit të ardhshëm për të mbërritur në vendimin përfundimtar për uljen në tryezën e bisedimeve. Referuar edhe precedentëve të mëparshëm me vendet e anëtarësuara së fundmi dhe të atyre që aktualisht po negociojnë, vendimmarrja me hapa të ndërmjetëm nuk është një strategji e re, që aplikohet për herë të parë në rastin tonë dhe të Maqedonisë. Dinamika e zhvillimeve të brendshme të BE dhe debatet për të ardhmen e saj "Ne e kemi të qartë se sot nuk jemi gati për anëtarësim, por kemi nevojë për një strategji të qartë të BE- së për të përgatitur vendet tona për anëtarësim. Në këtë debat ne duhet të jemi të gatshëm të provojmë se anëtarësimi i vendeve të rajonit nuk do ta dobësojë BE. Ne duhet të kapërcejmë perceptimin e të qënit pjesë e problemit, por të kontribuojmë për të qenë pjesë e zgjidhjes", u shpreh ambasadorja në Bruksel.
disa muaj para zhvillimit të zgjedhjeve europiane nuk favorizuan mesazhe më kurajoze për zgjerimin. Në një analizë profesionale, përtej emocioneve politike, unë mendoj se vendimi i Këshillit është vendimi më pozitiv që mund të merrnim në kushtet aktuale. Këshilli mbështeti me shënime inkurajuese progresin e ev-
identuar nga Komisioni në të gjitha prioritetet kyçe dhe për herë të parë përcaktoi për vendin tonë një rrugë të qartë për uljen në tryezën e bisedimeve. Thuajse një muaj më parë Komisioneri Hahn zyrtarizoi në Tiranë fillimin e punës përgatitore, e cila në gjuhën teknike njihet si procesi "screening" dhe ky është një tregues konkret se ne nuk do humbim asnjë ditë në procesion përgatitor, që në çdo rast paraprin fillimin e negociatave. Ndër njohësit e proces- it është e qartë se muajt në sistemin e kohëmatjes së këtij procesi janë ditë, prandaj ne nuk kemi luksin të kemi zhgënjime, por duhet të ndjemi të inkurajuar që muajt në vijim t'i shfrytëzojmë maksimalisht për të intensifikuar ritmin e reformave në drejtimet e evidentuara në vendimin e qershorit dhe për të organizuar strukturat negociuese që kjo kohë të na gjejë të përgatitur në mënyrën më të mirë për të filluar fazën impenjuese të bisedimeve të anëtarësimit.
A ka qenë për ju e vështirë kjo periudhë lobimi, e cila realisht nuk ka përfunduar, por do të vijojë edhe në këto muaj deri në qershor vitin që vjen?
Posti diplomatik në Bruksel për vetë specifikat e punës që mbulon ka një ngarkesë të veçantë dhe në prag të vendimeve të rëndësishme është normale që ritmi i punës të intensifikohet përtej të zakonshmes. Ka pasur edhe raste kur përveç ngarkesës fizike të orëve të zgjatura të punës, të jemi përballur edhe me sfida jo të lehta, por që falë punës së stafit tim në Bruksel dhe mbështetjes së drejtuesve të MEPJ dhe kolegëve në Tiranë, kemi arritur bashkër- isht t'i kapërcejmë vështirësitë dhe të synojmë të bëjmë më të mirën për përfaqësimin e vendit. Muajt në vijim do të jenë mjaft të rëndësishëm, ne tashmë po hyjmë në një fazë që sa më përpara të ecim, aq më kërkuese dhe e vështirë do të jetë lëvizja, por që pa dyshim është një udhëtim që ia vlen çdo përpjekje.
Tashmë është çelur edhe procesi i "screening". Si do të vijojnë kontaktet mes Brukselit dhe qeverisë shqiptare në këtë fazë?
Pas hapjes zyrtare të këtij procesi në Tiranë në 17 korrik, kontaktet intensive politike do të vijojnë ndërmjet Tiranës dhe Brukselit, por dhe me kryeqytetet e vendeve anëtare. Në planin teknik axhenda është konkrete, në bashkëpunim me strukturat e Komisionit Europian, po përgatisim kalendarin e takimeve shpjeguese për çdo kapitull të acquisë komunitare. Fillimisht do të niset ky proces me kapitujt më të rëndësishëm 23 dhe 24, që prekin parimet e shtetit të së drejtës dhe sezoni i ri në shtator do të fillojë me paraqitjen e legjislacionit të BE në këtë fushë për ekspertët tanë. Po ashtu, do të vazhdojë bashkëpunimi me BE në kuadër të instrumenteve ekzistues të procesit të stabilizim asociimit; do të zhvillohen sipas planifikimit nënkomitetet në fusha të ndryshme, ecuria e të cilëve krahas procesit "screning", do të përforcojë përgatitjen tonë për të përafruar vendin me standardet europiane në çdo fushë. Përveç aspektit teknik, që mbase