INTERVISTA
Për shumë vite, ai ka qenë një mbështetje për emigrantët shqiptarë në Greqi, e madje ka hartuar edhe projektligjin për nënshtetësinë e brezit të dytë si dhe atë të lejeve të qëndrimit për nënat me fëmijë të lindur në Greqi. I pozicionuar si ndërmjetës ndërkulturor në Ministrinë e Emigracionit, njëkohësisht edhe si kreu i shoqatës Arogi ( Përkrahja) në shtetin helen, Fatos Malaj i ka ardhur në ndihmë bashkëatdhetarëve të tij nëpërmjet promovimimit të të drejtave të emigrantëve. Në një intervistë për Gazeta Shqiptare, Malaj bën me dije se për tu gjendur edhe më pranë shqiptarëve, ka hedhur kandidaturën për deputet në parlamentin grek, si një shembull i mirëintegrimit edhe një shtet të huaj. Ai zbardh arsyet e pozicionimit krah partisë Pasok, si dhe disa nga pikat e programit elektoral që do tu sjellin më shumë lehtësira për shqiptarët në Greqi.
Si lindi ideja e kandidaturës për deputet në parlamentin grek?
Për shumë vjet jam angazhuar me problemet që emigrantët kanë hasur në Greqi, nga ato më të thjeshtat deri tek ato më të ndërlikuarat, përfshirë edhe problemet sociale në përgjithësi. Këtu mund t'i referohem kontributit tim personal në hartimin e projektligjit për shtetësinë e brezit të dytë të emigrantëve si dhe për lejen e qëndrimit për nënat me fëmijë të lindur në Greqi. Nga ky ligj kanë përfituar afërsisht 70.000 emigrantë. Falë rolit tim në promovimin e të drejtave të emigrantëve si dhe vizionit të demokracisë pjesëmarrëse të artikuluar nga forca politike "Lëvizja për Ndryshim" ( PASOK) kandidimi erdhi si një zhvillim mëse i natyrshëm.
Pse pikërisht ndërmorët këtë hap në këtë periudhë?
Pas një rrugëtimi të trazuar migrator 28 vjeçar, tashmë kushtet janë të plotësuara. Emigrantët janë të integruar duke u bërë një pjesë shumë e rëndësishme e shoqërisë greke si nga aspekti demografik ashtu edhe nga ai socio- politik. Shoqëria greke, nga ana tjetër, është ndërgjegjësuar për dinamikën që mbartin dhe rolin që luajnë emigrantët në zhvillimin ekonomik si dhe prosperitetin e shoqërisë greke. Duke marrë parasysh këto parametra del në pah domosdoshmëria e artikulimit politik dhe e përfaqësimit në organin më të lartë të demokracisë siç është parlamenti grek.
A ka pasur më parë një kandidim nga ana juaj për t'u bërë deputet?
Kjo është hera e parë që unë kam vënë kandidaturën për deputet.
Pse u pozicionuat në radhët e partisë PASOK, cilat janë arsyet?
Arsyet janë komplekse. PASOK- u si forcë politike ishte i pari që i afroi emigrantët në radhët e tij. Qysh në fund të viteve ' 90, ishte e para parti politike e cila në statusin e saj parashikonte pjesëmarrjen e emigrantëve në organet partiake, pavarësisht mungesës së shtetësisë. Me ardhjen në pushtet në 2009, qeveria e Jorgos Papandreu kaloi në parlament ligjin për shtetësinë e brezit të dytë, i ashtuquajturi ' ligji Ragusi'. I njëjti ligj krijoi këshillat e integrimit të emigrantëve në çdo bashki si dhe u dha të drejtë vote në zgjedhjet lokale pa qenë e nevojshme të kenë shtetësinë greke. Një arsye tjetër që vendosa të përfaqësoj këtë forcë politike është angazhimi dhe aderimi im që në fillimet e mia në Greqi në strukturat e saj. Si u referova edhe pak më lart, Lëvizja për Ndryshim ( PASOK) ka dhënë maksimumin për emigrantët dhe integrimin e tyre edhe në kohët më të vështira politike dhe socio- ekonomike në Greqi.
Cilat janë disa nga pikat në programin tuaj elektoral që do të sjellin lehtësira për emigrantët shqiptarë që jetojnë në shtetin helen?
Kemi një program të plotë për sa i përket çështjeve të emigracionit. Mund të theksoj këtu: Reformën e përgjithshme të politikës ekzistente për emigracionin, me qëllim integrimin e plotë dhe marrjen e shtetësisë; Masa për bashkimin familjar pasi ka akoma persona të cilët, me gjithë qëndrimin e tyre shumëvjeçar në Greqi, nuk mund të bashkohen ende me familjet e tyre. Dy çështje të tjera shumë të rëndësishme që kanë vëmendjen time të plotë janë ato të sigurimeve shoqërore dhe pensioneve. Konkretisht, tema e parë lidhet me atë që në Greqi quhet pensioni baze kombëtar ( ethniki sintaksi), çështje kjo që mund të konsiderohet edhe diskriminuese pasi u jep një shumë më të ulët emigrantëve në krahasim më të gjithë qytetarët e tjerë. Vëmendje të veçantë i kam kushtuar, gjithashtu, mundësisë për transferimin e të drejtës së pensionit në vendin e origjinës. Programi parashikon edhe: Uljen e kostos së taksave mbi lejen e qëndrimit ( paravolo); Zbatimin e ligjit për sa i përket mësimdhënies në gjuhën amtare. Këto janë padyshim vetëm disa prej pikave. Programin e plotë e kemi postuar edhe në faqet e mia zyrtare në rrjetet sociale nga ku mund të informohet cilido në detaje.
Çfarë mendoni të sillni ndryshe nëse arrini të bëheni deputet në parlamentin grek?
Përveç simbolikës që mbart zgjedhja për herë të parë e një emigranti në Tempullin e Demokracisë, ndryshimi konsiston në plotësimin e pikave të lartpërmendura që janë pjesë e programit tim politik.
Sa e vështirë është kjo garë për ju?
Padyshim që është një sfidë e vështirë jo vetëm personale, por edhe kolektive. Çdo gjë e re që shfaqet në shoqërinë dhe politikën e një vendi përbën në vetvete një sipërmarrje të vështirë. Por sikurse kumbon edhe slogani ynë "Bashkë ndryshojmë - Bashkë jetojmë" jemi të sigurtë për suksesin.
Arsyet janë komplekse. PASOK- u si forcë politike ishte i pari që i afroi emigrantët në radhët e tij. Qysh në fund të viteve ' 90, ishte e para parti politike e cila në statusin e saj
parashikonte pjesëmarrjen e emigrantëve në organet partiake, pavarësisht mungesës së shtetësisë.
Me ardhjen në pushtet në 2009, qeveria e Jorgos Papandreu kaloi në parlament ligjin për shtetësinë e brezit të dytë, i ashtuquajturi ' ligji Ragusi'. I njëjti ligj krijoi këshillat e integrimit të emigrantëve në çdo bashki si dhe u dha të drejtë vote në zgjedhjet lokale pa qenë e nevojshme të kenë
shtetësinë greke.