Sigurimi i shëndetit në punë, i detyrueshëm edhe për të vetëpunësuarit
Ministria e Financave, detyrimi pavarësisht nëse punoni me kohë të plotë apo të pjesshme Ndryshimet ligjore direktiva të Bashkimit Europian
Të vetëpunësuarit me kohë të plotë ose të pjesshme do të bëhen pjesë e sistemimit të sigurimit në punë. Detyrimi vjen nga Ministria e Financave, e cila, bazuar në direktivat e Bashkimit Europian, ka propozuar disa shtesa në ligjin nr. 10237, datë 18.02.2010 "Për sigurinë dhe shëndetin në punë", i ndryshuar. Sipas relacionit të draftit mësohet se pas pikës 19, të nenit 5 shtohet pika 19.1 me këtë përmbajtje: "Person i vetëpunësuar" është personi i cili punon për përfitim personal, përfshirë të punësuarin me kohë të plotë apo të pjesshme, që rregullohet mbi të drejtat dhe detyrimet sipas legjislacionit në fuqi." Përfshirja në këtë ligj e konceptit "person i vetëpunësuar", është rekomandim i Këshillit të Bashkimit Europian, me qëllim trajtimin e kësaj kategorie si çdo punëmarrës tjetër, në kuptim të sigurisë dhe shëndetit në punë. Aksidentet në punë dhe sëmundjet profesionale, për sa i përket kategorisë së personave të vetëpunësuar, kanë kosto të lartë ekonomike, sociale dhe humane. Përkufizimi i dhënë në pikën 19.1 është i përgjithshëm, pasi termi vetëpunësim është më i gjerë duke përfshirë edhe konceptin tatimor dhe atë të sigurimeve shoqërore dhe për këtë arsye në këtë përkufizim termi, jemi shprehur që kjo kategori rregullohet mbi të drejtat dhe detyrimet e legjislacionit në fuqi. Kështu, ligji nr 9136, datë 11.09.2003, "Për mbledhjen e kontributeve të detyrueshme të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore në Republikën e Shqipërisë", i ndryshuar përkufizohet se: "I vetëpunësuar" është një tatimpagues i regjistruar në
Qendrën Kombëtare të Regjistrimit dhe në organet tatimore si "person fizik". I vetëpunësuari mund ta ushtrojë veprimtarinë ekonomike me këto statuse: "i vetëpunësuar i vetëm", "i vetëpunësuar me punëmarrës", "i vetëpunësuar me punëmarrës dhe punonjës të papaguar të familjes", "i vetëpunësuar pa punëmarrës me punonjës të papaguar të familjes". Ndërsa ligji nr 10383, datë 24.2.2011 "Për sigurimin e detyrueshëm të kujdesit shëndetësor në Republikën e Shqipërisë i ndryshuar" jep këtë përkufizim si më poshtë: "Të vetëpunësuar" janë të gjithë personat që punojnë për llogari të tyre, si artizanë, biznesmenë të vegjël, konsulentë, pronarët e vetëm të një biznesi, fermerë dhe të tjerë të ngjashëm me ta, sipas legjislacionit të punës
NDRYSHIMET
Ndryshimet ligjore i referohen direktiva e Këshillit 91/ 383/ EEC plotëson masat për nxitjen e përmirësimeve mbi sigurinë dhe shëndetin në punë të punëtorëve me marrëdhënie pune të qëndrueshme ose marrëdhënie të përkohshme të punës si dhe të punësuarve nga agjencitë. Ndryshimi i këtij akti ligjor është përfshire në Planin Kombëtar të Integrimit Europian. Projektligji është hartuar nga Ministria e Financave dhe Ekonomisë dhe
PSE ERDHI NDRYSHIMI
"Sjellim në vëmendje se: Të vetëpunësuarit paguajnë kontribute sigurimesh për efekt të barrëlindjes dhe të pensioneve ( përfshihet pension pleqërie, pension invaliditeti dhe pension familjar). Kjo kategori nuk paguan kontribute sigurimesh për sëmundjet, aksidentet në punë dhe sëmundjet profesionale dhe për papunësinë. Përmirësimi i standardeve të sigurisë dhe shëndetit në punë, për të vetëpunësuarit mund ti bëjë ata me standarde konkurruese, në nivel europian"- thuhet në relacion.
Efektet financiare
Projektvendimi nuk ka efekte financiare shtesë në buxhetin e shtetit, pasi do të përdoren fondet vjetore që janë vënë në dispozicion nga buxheti i shtetit, në programin buxhetor 04170 "Inspektimi në punë", të cilat për vitin 2019 janë parashikuar për Ministrinë e Financave dhe Ekonomisë. Inspektorati Shtetëror i Punës dhe Shërbimeve Shoqërore dhe u dërgua për mendim në Ministrinë e Drejtësisë, Ministrinë e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale dhe Ministrinë për Europën dhe Punët e Jashtme. Komentet e sugjerimet e Ministrisë së Drejtësisë, u morën konsideratë dhe u reflektuan, konkretisht lidhur me komentin 2, për shtesën e përkufizimit "person i vetëpunësuar", u reflektua në projektligji, duke shtuar dy nene, neni 6/ 1 dhe 8/ 1. për mendimet e Ministrisë së Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale vërejtjet e tyre për bazën ligjore u reflektuan. Gjithashtu, dhe tabela e përputhshmërisë e hartua, si dhe Raporti i Vlerësimit të Ndikimit ( RIA) u plotësua, sipas formatit përkatës. Ministria për Europën dhe Punët e Jashtme është shprehur parimisht dakord.