5 të drejtat që u mohohen të moshuarve në Shqipëri

Në

Planin Kombëtar të Veprimit mbi Moshimin bëhet me dije se braktisja nga familja ose jetesa në vetmi është problemi më i ri me të cilin përballen të moshuarit në Shqipëri. Kjo pjesërisht, për shkak të dobësimit të lidhjeve familjare në kohën moderne dhe pjesërisht për shkak të imigracionit dhe emigracionit, të moshuarit edhe pse nuk përballen me problemin e mungesës së strehimit, vuajnë vetminë, e cila rëndon edhe më shumë gjendjen e tyre shëndetësore dhe emocionale. Braktisja nga shoqëria shoqëron "moshimin" në Shqipëri. Të moshuarit pasi ndërpresin marrëdhënien me punën, ndërpresin edhe kontaktet sociale, gjë që thellon rrezikshmërinë e përjashtimit social. Në këtë periudhë personat me moshë të pjekur duhej të kishin mundësi të tregonin eksperiencat dhe arritjet e tyre në jetë, duke kontribuar në aktivitete të përshtatshme për kualifikimin dhe gjendjen shëndetësore të tyre. Kjo kërkon që shoqëria të krijojë mekanizma, të cilat përdorin punën vullnetare të të moshuarve, për të realizuar shërbime të domosdoshme komunitare. Në përfundim të përshkrimit, vlerësohet se të moshuarit e vetëm, në nevojë për shërbime dhe me të ardhura të pamjaftueshme janë më të privuarit nga pjesëmarrja në funksionimin bazë politik, ekonomik dhe social të shoqërisë. Përjashtimi dhe mohimi i të drejtave janë ngushtësisht të lidhura. Të moshuarve iu mohohen të drejta si: e drejta e të moshuarve për të qenë të lirë nga diskriminimi, nëpërmjet mohimit të aksesit ndaj shërbimeve ose edhe faktorëve të tjerë si gjinia, etnia ose aftësitë e kufizuara. E drejta e të moshuarve për të qenë të lirë nga dhuna, sepse të moshuarit, burra dhe gra, shpesh janë subjekt i abuzimit, si ai verbal, seksual, psikologjik dhe financiar. E drejta e të moshuarve për siguri sociale, për shkak të paaftësisë të sektorit publik për t'iu siguruar mbrojtje të veçantë të moshuarve dhe riintegrim ose sigurimit të një minimumi të ardhurash. E drejta e të moshuarve për shëndet për shkak të mohimit të kujdesit të duhur shëndetësor dhe pamundësisë të përfitimit të trajtimit mjekësor të nevojshëm si dhe e drejta e të moshuarve për të kontribuar për shkak të konsiderimit si "jo të aftë për t'u punësuar".