ZEZAKËT E ULQINIT

Origjina, jeta, doket e komunitetit zezak

( katër shekuj të negro- komunitetit shqipfolës) edhe në Afrikë, sidomos ata që vinin nga regjioni Bambara e që shërbenin si skllevër në qytetet afrikane. Ishte bestytni e përhapur dhe e shënuar edhe nga autorët europianë se si, p. sh., në qytetin Tidjikdja ku një pronar që ishte sjellë keq ndaj skllavit të tij sudanez, kishte rënë në kllapi pas magjive të tij dhe së shpejti kishte vdekur. Sudanezët skllevër ishin të presupozuar për shumë lloje magjish, siç ishte ajo e shikimit në zemër ose vënja e dorës mbi gjoksin e viktimës, saqë në shumë raste ata qaseshin me kujdes nga pronarët ose në situata të ndryshme silleshin ekspertë nga Sudani për të pamundësuar ata në magjinë e pretenduar.

* Vijon

Shih: Charles Sumner, The White Slavery in the Barbary States, Low and Company, London, 1853, f. 107.

Alexander Lopashich, A Negro Cummunity in Y ugoslavia, Man. vol. 58 ( nov., 1958), f. 169- 173.

Humphrey J. Fisher, Slavery in the History of Muslim Black Africa, Hurst & Company, London, 2001, f. 100.

Po aty, f. 107.

Skllavëria ishte nocion i njohur nga ligji Islamik. Sipas tij, muslimani i lindur i lirë nuk mund të skllavërohej. Skllevër do të mund të ishin, pra, jo- muslimanët të zënë në luftë, ose të porositur apo të siguruar në ndonjë mënyrë tjetër, apo fëmijët e skllevërve dhe ata të lindur si të tillë. Ata nuk kishin të drejtat e njeriut të lirë, por sheriati sugjeronte që ata do të duhej trajtur me drejtësi dhe mirësi. Konsiderohej si akt i mëshirshëm lirimi i tyre. Albert Hourani, A History of Arab Peoples, Warner Books, 1992, f. 116.

Autori Richardson më 1848 mendon se ata vidhnin thjesht për t’u ushqyer. Shih: Humphrey J. Fisher, vepër e cituar, f. 118, fusnota 96.

Humphrey J. Fisher, vepër e cituar, f. 182.

A. E. Afigbo dhe I. Espie, A thousand years of West African history, Ibadan and London, 1965, f. 442.

Humphrey J. Fisher, vepër e cituar, f. 121.

Lopashich, A Negro community, f. 231.

Lidhur me prezencën e muslimanëve në mesin e skllevërve afrikanë në Amerikë, shih: Michael A. Gomez, Black Crescent, The Experience and Legacy of African Muslims in the Americas, Cambridge University Press, 2005.

Shih, http:// www. slaveryinamerica. org/ narratives/ bio ibrahima. htm, poashtu bibliografinë e pasur: Alford, Terry. Prince Among Slaves: the True Story of an African Prince Sold into Slavery in the American South. New York: Oxford University Press, 1977, 1986; Austin, Allen D. African Muslim Slaves in Antebellum America: A Sourcebook. New York: Garland Press, 1984, pp. 121- 263; Austin, Allen D. African Muslims in Antebellum America: Transatlantic Stories and Spiritual Struggles. New York: Routledge, 1997, pp. 65- 85; Diouf, Sylviane A. Servants of Allah: African Muslims Enslaved in the Americas. New York: New York University Press, 1998; Staudenraus, P. J. The African Colonization Movement, 1816- 1865. New York: Columbia University Press, 1961; WyattBrown, Bertram. Southern Honor: Ethics & Behavior in the Old South. New York: Oxford University Press, 1982.

Hourani, f. 117

Humphrey J. Fisher, vepër e cituar, f. 244.

Durdjica Petrovic, Crnci u Ulcinju, Etnoloski Pregled, 10, cetinje, 1972, f. 33.

Crnci u Ulcinju, f. 33 Hadjibrahimovic, f. 136 Lopashich, f. 169.

Lopashich, f. 171

Përkthimi i lirë nga autori nga anglishtja sipas Alexander Lopashich, f. 172

Lopashich, f. 171

Lopashich, f. 171

Lopashich, f. 171

Ky i fundit ishte një pasanik i njohur i kohës.

Lopashich, f. 170.

Bahri Brisku, f. 70.

Në këtë vend gjendeshin edhe varrezat e zezakëve,. Shih: Makust Haxhibrshimovic, Ulcinjski Cr nci, Globus, Srpsko geografsko Drustvo, 11, Beograd 1979, f. 238.

Lopashich, f. 172; Hadjibrahimovic, f. 237.

Djurdjica Petrovic,

Ulcinju, f. 34.

Maksut Arapi, si i biri i një kryepari fisi, sipas disa dëshmive, kishte ardhur nga Algjeria si djalë 12 vjeçar, pasi që ishte shitur nga fisi rival afrikan. Ai ishte shumë i nderuar në komunitet. Ishte blerë nga ulqinaku Beqir Jusufi. Lopashich, f. 169.

Dëshmitë nga ekspedita e Lopashichit, f. 171.

Lopashich, f. 173

Humphrey J. Fisher, vepër e cituar, f. 93.

Crnci u