Pse duhet të hiqni sheqerin dhe ëmbëlsuesit artificialë nga dieta
Sheqeri dhe ëmbëlsuesit artificialë duhet të hiqen nga dieta. Dhe kjo nuk është e vërtetë vetëm për diabetikët, por për të gjithë ne. Në një intervistë për suplementin “Life Pages” në “Gazeta Shqiptare”, dietologia e njohur, Anila Kalleshi, tregon se pse duhet të eliminohen nga dieta jonë e përditshme sa më shpejt të jetë e mundur.
A është diabeti një problem serioz sot?
Nuk është serioz, është shumë serioz. Sidoqoftë, para se të flasim për diabetin, duhet të kuptojmë se çfarë është sindroma metabolike, që do të thotë të kesh 3 ose më shumë nga këto simptoma: madhësia e belit më e madhe se 102 cm për burrat dhe 88 cm për gratë, hipertension arterial më i madh se 130 (maksimum) dhe 90 (minimum), glukozë në gjak agjërimi më e madhe se 110 mg /dl; kolesterolemia më e lartë se 200 mg/dl; trigliceridet mbi 150 mg/dl. Njerëzit me sindromën metabolike kanë një rrezik 5 herë më të lartë për të pasur diabet.
A është sheqeri i dëmshëm? Cila është lidhja midis konsumit të sheqerit dhe diabetit?
Sukroza, pra sheqeri, përbëhet nga glukoza dhe fruktoza. Sheqeri është i dëmshëm jo aq sepse ngre sheqerin në gjak, por sepse përmban fruktozë, e cila pengon funksionimin e duhur të insulinës, hormoni që rregullon nivelet e glukozës në gjak, duke e lejuar atë të hyjë në qeliza, ku digjet për energji. Përveç kësaj, fruktoza kundërvepron me leptinën, hormonin që heq ndjenjën e urisë dhe na paralajmëron që të mos hamë më shumë nëse nuk kemi më nevojë për të. Diabetikët nuk duhet të hanë sheqer, fruktozë ose ëmbëlsues artificialë.
Ushqime të tjera për të shmangur?
Shurup glukoze-fruktoze, i cili vjen nga misri. Është më e keqja nga më të këqijat dhe është ndër shkaqet kryesore të obezitetit. Industritë ushqimore e përdorin atë, sepse kushton më pak se sheqeri, përzihet më lehtë me përbërës të tjerë dhe e bën më të lehtë prodhimin e produkteve të buta. Nëse gjeni të shkruar në etiketë “shurup glukoze-fruktoze”, mos e blini atë produkt. Për shembull, nëse doni të hani panetone gjatë Krishtlindjeve, shkoni te bukëpjekësi dhe përgatiteni atë si më parë. Shurup agave?
Përsëri, shmanget më së miri. Shurupi agave është i përbërë nga 95% fruktoza dhe polimere fruktoze. Kjo e fundit do të ishte mirë, por fruktoza e lirë jo.
Po mjalti?
Mjalti përmban glukozë dhe fruktozë falas, si dhe substanca me vlerë terapeutike, vetëm mendoni se gjyshet rekomanduan qumësht dhe mjaltë për dhimbjet e fytit. Është më i mirë se sheqeri, por është akoma shumë i fortë. Nëse ju duhet t’u jepni fëmijëve tuaj një fetë bukë integrale me mjaltë, mos e bëni atë në mëngjes, por pas ndeshjes së futbollit, kur nuk ka gjurmë sheqeri në muskuj dhe rritja e sheqerit në gjak nuk do të jetë aq e dëmshme.
Çfarë mendoni për ëmbëlsuesit artificialë?
Pijet me sheqer dhe pijet e ëmbëlsuara artificialisht shkaktojnë diabet. Një studim i 100,000 mësuesve francezë tregoi se edhe ata që morën pije “Zero”, domethënë pa sheqer, por me ëmbëlsues artificialë, morën më shumë diabet. Këta ëmbëlsues nuk e “ngrenë” sheqerin në gjak, por rrisin absorbimin e glukozës. E njëjta gjë ndoshta vlen edhe për stevia-n, për të cilën flitet shumë sot. Çështja vendimtare është pikërisht intensiteti i shijes së ëmbël: në zorrë kemi sensorë shije që kur substancat arrijnë qindra herë më të ëmbla se sheqeri, ato hapin dyert për thithjen e glukozës. Paradoksalisht, sheqeri në gjak mund të rritet më shumë nëse ëmbëlsohemi me stevia, 200 herë më të ëmbël sesa me sheqer.
Me çfarë mund ta zëvendësojmë sheqerin?
Në këtë pikë do të doja të isha e qartë: nuk bëhet fjalë për gjetjen e një zëvendësuesi, por për t’u mësuar me shijet më pak të ëmbla. Kjo vlen për të gjithë, jo vetëm për diabetikët. Ne i kërkojmë industrisë ushqimore të paktën të përgjysmojë ëmbëlsinë e