Uran Butka: Prishja e Mukjes inicioi luftën civile në Shqipëri
Historiani Uran Butka në një shkrim për 75- vjetorin e Kuvendit të Mukjes, shkruan se Enver Hoxha e prishi atë marrëveshje nën ndikimin e jugosllavëve. “Enver Hoxha, nën presionin e emisarëve të PKJ- së në Shqipëri, prishi dhe shkeli në mënyrë të njëanshme dhe arbitrare Marrëveshjen e Mukjes. Marrëveshja e Mukjes prekte sidomos interesat dhe synimet e qarqeve shoviniste serbomëdha që sundonin në PKJ, të cilat kërkonin përjetësimin e pushtimit serb të Kosovës e të viseve të tjera shqiptare, si edhe nënshtrimin e plotë të Shqipërisë ndaj Jugosllavisë. Prandaj edhe prishja e njëanshme e Marrëveshjes së Mukjes ishte kryesisht rezultat i ndërhyrjes jugosllave, së cilës nuk i in- teresonte kurrsesi marrja dhe plotësimi i atyre vendimeve. Reagimi i shpejtë e i vendosur i kolonit malazez në Kosovë, M. Popoviçit, ishte i kup- tueshëm. Kur aktet e Marrëveshjes së Mukjes iu dorëzuan “mentarit” të Enverit, ai i tërbuar i grisi ato, i bëri copë- copë dhe ia hodhi në surrat Enver Hoxhës”, shkruan Butka. Sipas tij, çështja se kush do qeveriste pas luftës, ishte një tjetër shkak për prishjen e marrëveshjes. “Shkak tjetër kryesor për prishjen e njëanshme të Marrëveshjes së Mukjes ishte çështja e pushtetit. Synimi i pushtetit është një akt normal në çdo kohë, por vendimi i PKSH- së për ta marrë pushtetin me dhunë e me gjak, duke shkelur edhe vendimin e Mukjes se çështja e pushtetit do të zgjidhej pas luftës me zgjedhje demokratike. Kjo solli edhe luftën civile në Shqipëri, pasoja më tragjike e prishjes së Marrëveshjes së Mukjes”, shkruan Butka.