Rexhep Qosja del kundër Berishës për korrigjimin e kufijve: Refuzimi, ose nga mosdija, ose nga inati
MINISTRI I JASHTEM SERB MBESHTET IDENE E THAÇIT PER NDRYSHIMIN E KUFIJVE. AKADEMIKU SQARON Ç’DO SHKEMBEHET, VLERESON RAMEN
Akademiku i shquar Rexhep Qosja e cilëson pozitive idenë e hedhur nga Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, për rishikim të territoreve mes Kosovës dhe Serbisë. Për akademikun e shquar, shkëmbimi i territoreve dhe korrigjimi i kufirit nuk nënkuptojnë ndarje të Kosovës. Qosja thekson se të gjithë ata që janë kundër shkëmbimit të territorit mes Luginës së Preshevës, duke përfshirë Preshevën, Bujanocin e Medvegjen dhe Veriut të skajshëm të Kosovës, te Mitrovica, duan apo s’duan, po ia dhurojnë Serbisë edhe njërën, edhe tjetrën. Akademiku i shquar në reagimin e tij për “Dritare. net”, shprehet kundër reagimeve edhe të ish- Kryeminstrit Sali Berisha, i cili e ka kundërshtuar idenë e hedhur nga Presidenti kosovar për rishikim të territoreve me Serbinë. Sipas Qoses, ndër akuzuesit për këtë ide të Thaçit “u ngritën edhe një intelektual dhe një intelektuale në Tiranë, por u ngritën me një gjuhë të butë e të ngatërruar, me të cilën, megjithatë, thanë, çka atyre, për shkak se janë njohës të jashtëzakonshëm të marrëdhënieve shqiptaro- serbe, nuk u kishte hije që ta thoshin”.
Kjo çështje nxiti shumë paraqitje individuale e partiake në Kosovë, por edhe në Shqipëri. Dhe këto paraqitje sollën disa koncepte, nocione dhe togfjalësh politikë. Koncept kryesor i këtyre diskutimeve u bë togfjalëshi “Ndarja e Kosovës”. Prej diskutimeve rreth këtyre koncepteve, nocioneve e togfjalëshave shihet se disa prej autorëve nuk i kuptojnë, kurse disa të tjerë i keqkuptojnë, mund të jenë qëllimisht ato. Mund të them se ata që kanë përdorur konceptin e shkëmbimit të territoreve dhe ata që kanë përdorur konceptin e korrigjimit të kufirit mes Kosovës e Serbisë nuk kanë menduar në asnjë mënyrë dhe kurrë, për ndarje të Kosovës. Shkëmbimi i territoreve dhe korrigjimi i kufirit nuk nënkuptojnë ndarje të Kosovës. Shkëmbimi i territoreve dhe korrigjimi i kufirit nënkuptojnë lëvizje, në të vërtetë ndryshim të kufijve në skaje të Kosovës, në skajin verior të Kosovës. Për çdokënd që mendon racionalisht, me të dhëna, me argumente, me të vërteta e të drejta në mendje, togfjalëshi “ndarje e Kosovës” do të thotë Ndarje e Kosovës, që do të bëhej me një kufi, i cili do të shtrihej nëpër Kosovën e kufijve që ka ajo sot. Të përsëris: Shkëmbimi i territoreve dhe korrigjimi i kufirit nënkuptojnë ndryshim vetëm të kufirit të skajshëm verior të Kosovës e jo ” Ndarje të Kosovës”. Pse atëherë ata që iu vardisën mosekzistueses, ata akuzues për ndarje të Kosovës po i akuzojnë për ndarje ata që këtë kërkesë në asnjë mënyrë nuk e bënë? Mund të jenë disa arsye për këtë. E para, mosdija. E dyta, inatet, që shpesh përcaktojnë përmbajtjen e mendimeve të disave prej atyre akuzuesve dhe e treta, ndoshta kryesorja, përpjekja për të pastruar jetëshkrimin e vet politik në të kaluarën e tyre të derivonshme. Them kështu për shkak se ndër këta akuzues, që akuzuan disa ish- prijës politikë e ushtarakë të UÇK- së, që më në fund i sollën lirinë dhe pavarësinë Kosovës, natyrisht në sajë të SHBA- së dhe Bashkimit Europian; ndër këta akuzues që akuzuan Kryeministrin e sotëm të Shqipërisë, Edi Ramën, i cili është politikani i vetëm në historinë e marrëdhënieve mes Shqipërisë e Serbisë dhe Shqipërisë e Greqisë, që Serbisë e Greqisë ua tha të vërtetat më të rënda që nuk ua kishte thënë asnjë politikan shqiptar në Tiranë apo në Prishtinë deri sot, nuk është e çuditshme se ndër këta akuzues, që akuzën e tyre e bazuan në ndarje të Kosovës, pra, pati të tillë që Kosovën e kanë quajtur territor të bineqve, domethënë territor gjysma e të cilit i takon Serbisë e gjysma tjetër i takon Kosovës dhe ashtu e mohonte çdo mundësi për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës. Për këtë arsye, kundër tij shqiptarët në Europë bënin protesta, duke e quajtur tradhtar kombëtar. Ndër këta akuzues pati të tillë që si pjesëmarrës në pushtetin e Kosovës në kohën e dhunës e terrorit të regjimit të Millosheviçit në Kosovë morën pjesë në urdhërdhëniet për shuarjen e demonstratave të rinisë shqiptare të Kosovës, me ç’rast u vranë dhjetëra të rinj. Ndër këta akuzues pati të tillë që në kohën e dhunës e terrorit të regjimit të Millosheviçit i shërbyen Sigurimit Shtetëror të atij regjimi me informacionet më akuzuese, në të vërtetë armiqësore ndaj UÇK- së dhe luftës çlirimtare në Kosovë në përgjithësi. Ndër këta akuzues pati të tillë që si prijës partiakë në vitet e ‘ 90- a dhe si gazetarë e publicistë në atë kohë e mohuan çdo mundësi jo vetëm për pavarësinë, por edhe për ngritjen e statusit të Kosovës në Republikë në kuadrin e Federatës apo Konfederatës Jugosllave. Ndër këta akuzues pati të tillë që morën pjesë në hartimin e programeve të partive të tyre, që u regjistruan në ministrinë përkatëse të Beogradit dhe që mohonin çdo rezistencë aktive dhe që ardhmërinë e Kosovës e shihnin në lidhje shtetërore me Jugosllavinë e mbetur e kjo domethënë më në fund me Serbinë. Ndër këta akuzues, që u ngritën kundër idesë së ndarjes së Kosovës, të cilën nuk e kërkuan të akuzuarit, u ngritën edhe një intelektual dhe një intelektuale në Tiranë, por u ngritën me një gjuhë të butë e të ngatërruar, me të cilën, megjithatë, thanë, çka atyre, për shkak se janë njohës të jashtëzakonshëm të marrëdhënieve shqiptaro- serbe, nuk u kishte hije që ta thoshin. Për të gjitha këto arsye pjesëmarrjen e këtyre akuzuesve në diskutimet që po bëhen për bisedimet e ardhshme të quajtura përfundimtare mes Kosovës dhe Serbisë, sipas mendimeve të mija, nuk do marrë seriozisht. Në asnjë mënyrë unë këtyre akuzuesve nuk ua mohoj të drejtën që të ndërrojnë mendimet e tyre të dikurshme, të cilat ç’është e vërteta i kanë ndërruar pas çlirimit të Kosovës prej pushtimit të Serbisë, por ua mohoj të drejtën që të akuzojnë të tjerët në vend se vetveten e dikurshëm. Ata që po programojnë bisedimet me Serbinë dhe ata që morën pjesë në diskutimet për shkëmbim të territoreve dhe korrigjim të kufirit do të duhej ta dinë një gjë: faktorët ndërkombëtarë zakonisht në bisedimet mes dy palëve nuk lejojnë që njërës palë t’i jepet çdo gjë e palës tjetër asgjë. Ata, që po i programojnë bisedimet me Serbinë dhe ata që morën pjesë në diskutimet për shkëmbim të territoreve, do të duhej të përpiqen e të mësojnë se shkëmbime të territoreve, madje, në disa raste edhe të pjesëve të popullatës në mes dy shteteve janë bërë gjatë historisë. Dhe janë bërë, madje dhe jo shumë larg në kohë, edhe në Ballkanin Juglindor. Ata që po merren me çka u tha më sipër, do të duhej që më në fund të dinë se faktorët e mëdhenj ndërkombëtarë zakonisht nuk i kundërshtojnë pajtimet mes dy shteteve e dy popujve, qoftë edhe kur me to preken disa parime të përgjithshme që ata politikisht i mbrojnë. Ata që po merren më çka u tha më sipër, në mënyrë të veçantë ata që po predikojnë retorikën e korrigjimit të kufirit, domethënë të bashkimit të Luginës së Preshevës me Kosovën, do të duhej të dinë se faktorët ndërkombëtarë nuk do t’u pranojnë të drejtën e vetëvendosjes shqiptarëve të Luginës së Preshevës dhe t’u mohojnë të drejtën e vetëvendosjes serbëve të Veriut të Kosovës. Le të thuhet në fund, prandaj, se ata që janë kundër shkëmbimit të territorit mes Luginës së Preshevës, duke përfshirë Preshevën, Bujanocin e Medvegjen dhe Veriut të skajshëm të Kosovës, te Mitrovica, deshtën apo s’deshtën, po ia dhurojnë Serbisë edhe njërën, edhe tjetrën: Luginën e Preshevës si pjesë të Serbisë, kurse Veriun e Kosovës si autonomi substanciale ( si pavarësi), në të cilën pushtetarët e Kosovës, si edhe tani, do t’i përkulen monumentit të madh të Knjaz Llazarit.
Në asnjë mënyrë unë këtyre akuzuesve nuk ua mohoj të drejtën që të ndërrojnë mendimet e tyre të dikurshme, të cilat, ç’është e vërteta, i kanë ndërruar pas çlirimit të Kosovës prej pushtimit të Serbisë, por ua mohoj të drejtën që të akuzojnë të tjerët në vend se vetveten e dikurshëm. Ata që po programojnë bisedimet me Serbinë dhe ata që morën pjesë në diskutimet për shkëmbim të territoreve dhe korrigjim të kufirit do të duhej ta dinë një gjë: faktorët ndërkombëtarë zakonisht në bisedimet mes dy palëve nuk lejojnë që njërës palë t’i jepet çdo gjë e palës tjetër asgjë