KONKLUZIONI I OPINIONIT

Drafti i propozimit kushtetues për kontrollin e integritetit të politikanëve nuk arrin të ofrojë udhëzime adekuate dhe masa mbrojtëse të nevojshme edhe në nivelin kushtetues për një proces kaq të madh, kompleks dhe të ndjeshëm, me implikime të rënda për të drejtat e atyre që i nënshtrohen. Siç është aktualisht, propozimi i verifikimit nuk ka qartësi ligjore dhe siguri juridike, si për sa i përket qëllimit të synuar, arsyet për moszgjidhje dhe humbje të mandatit dhe mekanizmin e zbatimit të tij. Në shumë aspekte, ajo gjithashtu ngre çështje të proporcionalitetit. Projektligji nuk përcakton elemente të caktuara kryesore, sidomos: ( i) Çfarë nënkuptohet, duke pasur kontakt me persona të caktuar. ( ii) Çfarë nënkuptohet, duke u përfshirë në krimin e organizuar. ( iii) Çfarë nënkuptohet, duke u përfshirë në rrethin e subjekteve që kanë kontakte me persona. Nuk është e qartë se kush do të kryejë verifikimin e zyrtarëve publikë dhe kandidatëve zgjedhorë dhe nëse kjo do të bëhet nga një organ gjyqësor ose një organ tjetër i pavarur. Përveç kësaj, nuk janë propozuar masa mbrojtëse për të shmangur rrezikun që mund të përdoret në një mënyrë të politizuar ose në mënyrë arbitrare. Në zbatimin e saj, projektligji nuk është në përputhje me nenin 3 të Protokollit të Parë të GJENJ- së dhe Kodin e Praktikës së Mirë në Çështjet Zgjedhore. Siç duket, propozimi në të vërtetë mund të çojë në më shumë shembuj të keqpërdorimit të pushtetit. Për sa kohë që verifikimi ka për qëllim të zbatohet te zyrtarët e pazgjedhur, paqartësia rreth fushëveprimit të saj dhe skemës së zbatimit e vështirësojnë vëzhgimin e zbatimit të të drejtave të nenit 6 të GJENJ- it nga projektamendamentet kushtetuese nëse miratohen në këtë formulim. Këto paqartësi gjithashtu e bëjnë të pamundur që Komisioni i Venecias të gjykojë nëse propozimi mund të konsiderohet një përgjigje proporcionale ndaj asaj që padyshim është një problem real në Shqipëri. Për më tepër, duke pasur parasysh dispozitat ekzistuese të neneve 6/ 1, 45 ( 3) dhe 179/ a të Kushtetutës Shqiptare dhe legjislacionit përkatës zbatues, në veçanti Ligjin e Dekriminalizimit, si dhe mekanizmave të tjerë demokratikë në dispozicion, vlera e amendamenteve të propozuara kushtetuese mund të vihet në pikëpyetje. Është për Parlamentin shqiptar të vendosë mbi hapat e ardhshëm lidhur me ndryshimet e propozuara kushtetuese, nëpërmjet dialogut konstruktiv midis të gjitha forcave politike dhe shoqërisë në përgjithësi, në interes të demokracisë shqiptare.