ZBARDHET LIGJI I RI
Pensionet e fshatit, si ndryshon llogaritja
Ndryshon skema e llogaritjes për pensionet e fshatit. Zbardhet ligji i ri i Qeverisë në Kuvend, kontributet mbi pagën minimale
Ndryshon skema e llogaritjes së pensioneve për të vetëpunësuarit në bujqësi. Ligji i ri “Për sigurimet shoqërore” parashikon miratimin e një page minimale të posaçme për këtë kategori, mbi bazën e të cilës do të bëhet edhe derdhja e kontributeve.
Përkundrejt asaj që ndodh, aktualisht ku nuk ka asnjë diferencim mes pensioneve të fshatit dhe qytetit, skema e re do të reflektohet drejtpërsëdrejti në masën e përfitimit. Fermerët do të paguajnë sigurime mbi bazën e një page minimale, pothuajse të përgjysmuar nga ajo që është aktualisht, por kjo do të ketë efekte edhe te masa e pensionit. Konkluzioni është një përfitim i merituar, aq sa do të paguajnë, aq edhe do të marrin.
SKEMA Aktualisht, një i vetëpunësuar në bujqësi në zonat fushore paguan vetëm 38,400 lekë në vit, ndërsa në zonat malore detyrimi vjetor është edhe më i ulët, rreth 29.500 lekë. Por çfarë ndodh në zonat urbane? Detyrimi i të vetëpunësuarve në qytetet është dyfish më i lartë. Kështu, një i vetëpunësuar në qytet paguan kontributet e sigurimeve shoqërore në shumën vjetore 66,240 lekë gjithsej. Pavarësisht këtij favorizimi, të vetëpunësuarit në bujqësi dhe të vetëpunësuarit në qytet janë trajtuar në mënyrë të barabartë sepse diferencën e kontributeve të tyre e paguan buxheti i shtetit. Si rrjedhojë, për të njëjtën periudhë sigurimi, si i vetëpunësuari në qytet ashtu dhe i vetëpunësuar në bujqësi, me plotësimin e moshës, marrin të njëjtën masë pensioni. “Ky subvencion arrinte në 60- 70% të masës së kontributit, duke u kthyer në barrë për buxhetin. Një problem tjetër është se skema e fshatit subvencionohet në masë shumë të madhe edhe në pagimin e pensioneve duke krijuar një subvencion të dyfishtë për fermerët edhe si kontribut, edhe si përfitim, gjë që është e padrejtë për qytetarët e tjerë që paguajnë vetë të gjithë kontributin”, thuhet në relacionin që shoqëron draftin. Në reformën e 2014- s u përcaktua që masa e kontributit të të vetëpunësuarve në bujqësi do të rritej çdo vit derisa në vitin 2018 të barazohej me kontributin e paguar nga i vetëpunësuari në zonën ur- bane. Por as kjo nuk u arrit. Në këto kushte, Qeveria ka menduar si zgjidhje miratimin e një page minimale të posaçme, që do të shërbejë si referuese për derdhjen e kontributeve nga fermerët. Mendohet se kjo pagë do të jetë 14 mijë lekë të rinj për këtë kategori, megjithatë nuk ka ende asgjë zyrtare në këtë drejtim. Pak ditë më parë, ministri i Financave Ahmetaj konfirmoi rritjen me 2 mijë lekë të pagës minimale në shkallë vendi nga 24 mijë, që është aktualisht, në 26 mijë lekë. PENSIONE MË TË LARTA
Ndonëse për fermerët do të ketë një pagë minimale të posaçme, mbi bazën e së cilës do të paguajnë kontributet dhe do u llogaritet më pas pensioni, ata nuk do të jenë të privuar nga e drejta për të përfituar më tepër. Këtë mund ta arrijnë duke paguar sigurime më shumë. “Për të shmangur diskriminimin midis të vetëpunësuarve propozohet që të vetëpunësuarit në bujqësi kanë detyrimin të paguajnë kontributet e llogaritura mbi pagën minimale për ta, por kanë mundësinë që mund të paguajnë edhe mbi nivelin e pagës minimale në shkallë vendi ( që pagua- jnë të vetëpunësuarit urbanë). Pra, nëse një bujk dëshiron të përfitojë një pension më të lartë, ka mundësinë e pagesës me një pagë më të lartë. Njëkohësisht, të drejtat e fituara deri më tani ruhen, d. m. th të gjitha vitet e siguruara deri në hyrjen në fuqi të këtij propozimi do të llogariten me pagën minimale në shkallë vendi”, sqarohet edhe në relacion.