NDRYSHOJNE LIGJET Pronat me mbivendosje, kur do rishikohen tapitë

Zbardhen ndryshimet e ligjeve për Kadastrën dhe pronat. Çfarë ndodh me rastet me mbivendosje dhe kur do rishikohen tapitë. Vendimet pas “Venecias”

Me ndryshimet ligjore dhe ngritjen e një institucioni të ri, Qeveria synonte, veç të tjerave, t'i jepte zgjidhje edhe problematikës së mbivendosjes, ku për të njëjtin truall pretendimet mbi pronësinë janë nga disa familje.

Por shkohet edhe më tej, kur për të njëjtën sipërfaqe rezultojnë me certifikatë pronësie dy apo më shumë pronarë. E gjithë kjo amulli, me kosto te qytetarët është marrë përsipër të zgjidhet nga Agjencia e Kadastrës. Ngritja e kësaj strukturë të re u parapri nga hartimi i dy ligjeve, konkretisht ligji "Për kadastrën" dhe ligji "Për përfundimin e proceseve kalimtare". Por deri më tani, vetëm i pari është zyrtarizuar. Ligji tjetër është dërguar për opinion në Komisionin e Venecias dhe për miratimin e tij do të duhet ende kohë. Kjo ka krijuar edhe një pikëpyetje të madhe mbi vijimin e procesit, pra nëse Kadastra do të vijojë me trajtimin e rasteve të identifikuara apo edhe ato që do të identifikohen rrugës, apo do të pres deri në miratimin e ligjit tjetër? Në draftin fillestar, Qeveria u kujdes që ta përfshinte çështjen e mbivendosjes në të dyja ligjet. Pra, si në ligjin për kadastrën, ashtu edhe në ligjin për përfundimin e proceseve kalimtare u përcaktuan procedurat që do të ndiqen, me fjalë të tjera por pa e ndryshuar aspak thelbin. Por, gjatë diskutimeve në komisionet parlamentare pati ndryshime. Në ligjin e miratuar tashmë janë të përcaktuara vetëm procedurat që do të ndiqen për rastet "fiktive". Në këtë mënyrë, të gjitha rastet që do të konstatohen, të krijuara herë prej gabimeve hartografike, herë prej pasaktësive në regjistrim, do të kalojnë përmes një skeme të re trajtimi që parashikohet në ligjin "Për kadastrën". Deri më tani janë identifikuar 1 mijë pasuri me mbivendosje, por nga praktika e verifikimit që do të nisë në terren, numri i tyre pritet të jetë edhe më i madh.

MBIVENDOSJET Kur pasuria rezulton me gabime, apo pasaktësi do të jetë në tagrin e Kadastrës që të bëjë korrigjimet e nevojshme dhe të regjistrojë më pas titullin e pronësisë. Sa u takon rasteve me mbivendosje reale, pra kur ka pretendime apo tituj pronësie nga më shumë se dy familje, procedurat janë më të detajuara në ligjin i cili është dërguar për opinion në Komisionin e Venecias. Ky ligj e adreson zgjidhjen e konfliktit në gjykatë me përjashtim të një rasti. "Kur, gjatë kryerjes së procedurave, sipas këtij kreu, konstatohet se për të njëjtën njësi ndërtimore ka mbivendosje të aplikimeve nga dy ose më shumë subjekte të interesuara ( kontratat e të cilëve nuk kanë vijimësi kronologjike me njëra- tjetrën), procedurat vijojnë në favor të subjektit që disponon kontratën më të hershme. Mosmarrëveshjet ndërmjet subjekteve të interesuara, personit të stimuluar dhe subjektit të interesuar ose pretendimet e të tretëve për të drejta mbi njësinë e ndërtuar apo për raportet e pronësisë mbi të zgjidhen gjyqësisht. Gjatë shqyrtimit të konfliktit gjyqësor, procedurat për njësinë e ndërtuar dhe truallin e saj pezullohen dhe rifillojnë sipas kushteve të këtij ligji, pasi vendimi gjyqësor të jetë i formës së prerë", thuhet specifikisht në nenin 50 të ligjit të bllokuar.

KOMPENSIMI Ata të cilët penalizohen në fund të kësaj rruge, do të duhet të mjaftohen me kompensimin. Ligji që është dërguar në Venecia, përcakton që për sipërfaqet që janë në konflikt, pagesa të bëhet në momentin që zgjidhet mosmarrëveshja. "Kur për truallin e parcelës ndërtimore ka mbivendosje të disa titujve pronësie, vendimi i Këshillit të Ministrave për masën dhe vlerën e kompensimit financiar miratohet pa përcaktuar subjektin përfitues të shumës. Me miratimin e këtij vendimi, ASHK- ja kryen regjistrimin e pronësisë mbi parcelën ndërtimore në favor të poseduesit të ndërtimit të legalizuar. Vlera e kompensimit financiar vendoset në një llogari bankare të posaçme dhe vihet në dispozicion të subjektit që do të rezultojë përfitues nga vendimi gjyqësor i formës së prerë", thuhet në ligj.