Besnik Mustafaj, “Autori i vitit”, shkrimtari: Bëra mirë që u largova nga politika
“Grabjani rrëzë kodrave” për “Letërsinë e memories”, Lekë Tasi: Kolana e ISKK- së, rezervë e madhe e kujtesës sonë
Unë po shkruaj me dëshirën e saj, madje me urdhrin e saj, por krejt me stilin tim, liri që ajo vetë ma kishte dhënë të plot qysh në krye të herës, e bindur se kështu përmbushej më mirë pikërisht qëllimi i saj”. Lexuesi njihet përmes këtyre fjalëve me zanafillën e romanit “Dëmtuar gjatë rrugës”, që e bëri dje shkrimtarin Besnik Mustafajin fitues të çmimit të madh të këtij Panairi, “Autori më i mirë i vitit 2019”. Juria e kryesuar nga Lili Sula dhe me anëtarë Agim Doksanin, Agim Baçin, Adriatike Lamin dhe Parid Teferiçin, dha për përzgjedhjen e romanit “Dëmtuar gjatë rrugës” këtë motivacion: “Për përshkrimin plot realizëm dhe ironi të hollë të një periudhe dramatike, ende të pranishme dhe të gjallë në mendjet e njerëzve, ravijëzimin plot ritëm poetik, estetik dhe të besueshëm të personazheve dhe rrëfimin transparent të zvetënimit të individit në një shoqëri totalitare”. Shkrimtari, pasi shprehu mirënjohje ndaj jurisë dhe shtëpisë botuese “Toena” për përkujdesjen ndaj librit, tha se ky vlerësim ishte një konfirmim më shumë për të për sa i përket vendimit për të devijuar nga politika e për t’u përqendruar në magjinë e të shkruarit. “Ky çmim më bën më shumë të besoj se realisht kam bërë mirë që e kam lënë politikën. Në vend që të shkruaja fjalime, kam shkruar libra”, thotë autori. Emri i artistit Lekë Tasi si fitues i çmimit të “Letërsisë së memories”, u aprovua nga duartrokitjet e stërzgjatura të të pranishmëve. “Grabjani rrëzë kodrave” përgatitur nga Instituti i Studimeve për Krimet dhe Pasojat e Komunizmit, nën kujdesin e veçantë të Luljeta Lleshanakut dhe Agron Tufës, si redaktorë, u rrëfen lexuesve në mënyrën më humane, vuajtjet e komunizmit. “Është pjesë e një kolane që përfshin edhe të tjerë autorë, e kush ka lexuar, qoftë dhe pak rreshta, mendoj se do jetë në një mendim me mua, kur them se mund të konsiderohet si një rezervë e madhe e memories sonë. Libri im është në vazhdë të autorëve që më paraprijnë”, thotë Tasi, duke vlerësuar kontributin e emrave si Maks Velo, Visar Zhiti, Liri Lubonja, Fatos Lubonja etj., në pasurimin e kësaj kolane.
“Përkthyesi i vitit”, Korab Hoxha, edhe pse me një kontribut me peshë në fushën e letërsisë, ka zgjedhur që ndër vite fjalën ta thotë përmes punës së tij. Vepra për të cilën u vlerësua, është “Tetori në vagon” i shkrimtares ruse Marina Cvetajeva. “E njoh që prej periudhës kur punonim në ‘ RadioTirana’. Ka qenë gjithnjë fjalëpakë, edhe pse poet, studiues e përkthyes shumë i mirë. Më vjen mirë që sot vlerësojnë një njeri, që edhe pse ka bërë një punë të vyer shumëplanëshe, nuk e shohim aq sa e meriton”, u shpreh kryetari i Shoqatës së Botuesve, Petrit Ymeri. Ndërsa, Hoxha, për romanin “Tetori në vagon”, botuar nga shtëpia botuese “Aleph”, u shpreh: “Nuk kanë vlerësuar vetëm përkthimin e eseve, por kanë ndjerë punën e fshehtë që është në sfond të veprës”. Për “Lehtësia e padurueshme e qenies” i Milan Kunderës, një nga librat që kanë joshur më tepër lexuesin gjatë Panairit të Librit “Tirana 2019”, u vlerësua përkthyesja që e solli në shqip, Severina Pasho, me një çmim të posaçëm nga Ambasada Franceze.
“Puna e përkthyesit është shumë e vështirë për ta realizuar siç duhet, lipset pasioni, por njëherazi edhe këmbëngulja e përgjegjësia. Përgjegjësia është e shumëfishtë, veçanërisht kur përmes zërit të përkthyesit duhet të vijë ai i Milan Kunderës, një nga personalitetet më të fuqishme të letërsisë së shekullit XX”, u shpreh Pasho.