Akuza për pastrim parash, pse vendosi gjykatësi të pushojë çështjen për Bashën
Gjykatësi: Përderisa 500 mijë dollarët nuk janë financuar nga PD, ajo nuk ka pasur detyrimin për t'i deklaruar
Më 13 janar, Gjykata e Tiranës rrëzoi hetimin 2- vjeçar të lobimit në Shtetet e Bashkuara dhe vendosi pushimin e çështjes ndaj kreut të Partisë Demokratike, Lulzim Basha, dhe dy zyrtarëve të tjerë demokratë, Arben Ristani dhe Ilir Dervishi.
Në vendimin e tij, gjyqtari paraprak Lazër Sallaku argumenton se Prokuroria nuk ka siguruar asnjë provë dokumentare për të mbështetur deklarimet e lobistit amerikan, Nikolas Muzin, në Departamentin Amerikan të Drejtësisë për përfitimin e dy pagesave prej 650 mijë dollarësh, për llogari të Partisë Demokratike. Sipas gjyqtarit Sallaku, Partia Demokratike i ka paguar me 25 mijë dollarë shërbimet e lobimit të Muzin dhe i ka deklaruar ato saktë në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve. Akuza e "falsifikimit të vulave, stampave dhe formularëve" u pushua me përfundimin se "fakti nuk ekziston".
HETIMI Prokuroria i nisi hetimet mbi këtë çështje në janar 2018, pas një investigimi të BIRN, që gjeti se lobisti i Bashës në Shtetet e Bashkuara deklaronte pagesa prej më shumë se gjysmë milionë dollarë gjatë vitit 2017, ndërkohë që Partia Demokratike nuk i kishte deklaruar ato në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve. Njëra prej transfertave u bë nga kompania guaskë "Biniata Trade LP", e regjistruar në parajsa fiskale. Pas një konflikti mes prokurorëve të çështjes dhe pushimit të akuzës së pastrimit të parave, Prokuroria e Tiranës u paraqit përpara Gjykatës me dy qëndrime. Përballë kërkesës së prokurorit Gjergji Tako, për dërgimin e çështjes në gjyq, dhe asaj të prokurorit Kolë Hysenaj, për kthimin e akteve për hetime të mëtejshme, gjyqtari Lazër Sallaku zgjodhi rrugën e tretë të pushimit njëherë e mirë të çështjes penale. Nga vendimi i Gjykatës kuptohet që "arsenali" i provave të Prokurorisë përmblidhej në deklarimet e marra në rrugë zyrtare të Nick Muzin në Departamentin e Drejtësisë, letërporosinë e ardhur nga Skocia për përfaqësuesit e kompanisë Biniata Trade dhe kompanive të lidhura me të si dhe një intervistë televizive të kryetarit të PD- së, Lulzim BashëS. Prokuroria dështoi të merrte në pyetje lobistin Nick Muzin apo ndonjë nga përfaqësuesit e kompanisë guaskë "Biniata Trade". Përgjigjet e siguruara nga Drejtoria e Pastrimit të Parave, bankat e nivelit të dytë dhe Komisioni Qendror i Zgjedhjeve mbështesin pretendimin e PD- së se pagesa në drejtim të kompanisë së Muzin, "Stonington Strategies", kishte qenë vetëm 25 mijë dollarë. Nga të gjitha provat e ofruara nga Prokuroria, gjyqtari Sallaku veçon intervistën televizive të Bashës si "provë me ves". Më 21 dhjetor 2017, Basha deklaroi, gjatë një interviste në emisionin "Opinion", se firma e tij e lobimit kishte marrë një kontribut prej 500 mijë dollarësh nga shqiptarët e Amerikës, të cilët i kishin mbledhur paratë në SHBA dhe se këto para nuk kishin kaluar nga PD- ja. Gjyqtari Sallaku i cilëson këto thënie si "të papërdorshme" në proces, pasi në kohën e deklarimit, kryetari i PD- së nuk ishte as i pandehur dhe as në cilësinë e personit që kryhen hetime. "Nëse kjo deklaratë e të pandehurit Lulzim Basha do të ishte një deklarim fajësie, atëherë kjo provë do të ishte e papërdorshme në kuptim të nenit 37 Kodit të Procedurës Penale", thuhet në vendim, ku citohet më tej neni përkatës që përcakton se deklarimet nuk mund të shfrytëzohen ndaj personit që i ka bërë. Gjyqtari argumenton gjithashtu se edhe deklarimet e Nikolas Muzin për dy pagesat me vlerë 650 mijë dollarë, nuk mund t'i nënshtrohen vlerësimit të Gjykatës, pasi sipas tij, nuk konfirmohen nga asnjë provë tjetër. "Duke qenë vetëm përpara një deklarimi të shtetasit Nikolas Muzin mbi ekzistencën e faktit të pretenduar prej tij, Gjykata nuk mund të nxjerrë një përfundim kategorik për vërtetësinë e deklarimit të këtij të fundit", thuhet në vendim.
VENDIMI "Ndodhur në këto kushte, kur vërtetësia e deklarimit të tij vihet në dyshim, atëherë fakti në çështjen objektshqyrtimi shkon në favor të të pandehurve Lulzim Basha, Arben Ristani dhe Ilir Dervishi", shtohet po aty. Lidhur me akuzën e falsifikimit, në vendim argumentohet se auditi i KQZ- së e ka konsideruar raportin financiar të PD- së në përputhje me ligjin dhe se provat mbështesin deklarimet për pagesën 25 mijë dollarë në adresë të lobistit Muzin.
Duke bërë një analizë të anës objektive të veprës penale, gjyqtari Lazër Sallaku argumenton se "nuk mund të kemi deklarim të rremë, kur në fakt nuk ka pasur fare deklarim" dhe se faktet që Prokuroria ua atribuon të pandehurve, mund të mos parashikohen nga ligji si vepër penale. Ndërsa gjykon se është provuar që Partia Demokratike nuk ka transferuar përmes sistemit bankar apo cash pagesën prej 500 mijë dollarësh për lobistin Muzin, gjyqtari Sallaku shkon më larg në arsyetim. Duke iu referuar pretendimit të Prokurorisë se pagesa prej 500 mijë dollarësh është dorëzuar cash, gjyqtari thotë se: "edhe sikur të ishte e vërtetë, përderisa 500 mijë dollarët nuk janë financuar nga Partia Demokratike, ajo nuk ka pasur detyrimin për t'i deklaruar në KQZ". Mungesa e firmave të Bashës dhe Ristanit në raportin financiar të dorëzuar në KQZ është një tjetër argument i përdorur për të rrëzuar akuzën. "Edhe sikur formulari të ishte i falsifikuar, nuk mund të përgjigjen këta të pandehur, përderisa nuk kanë nënshkruar", argumenton gjyqtari.
"Ndodhur në këto kushte, kur vërtetësia e deklarimit të tij vihet në dyshim, atëherë fakti në çështjen objekt- shqyrtimi shkon në favor të të pandehurve Lulzim Basha, Arben Ristani dhe Ilir Dervishi", shtohet po aty. Lidhur me akuzën e falsifikimit, në vendim argumentohet se auditi i KQZ- së e ka konsideruar raportin financiar të PD- së në përputhje me ligjin dhe se provat mbështesin deklarimet për pagesën 25 mijë dollarë në adresë të lobistit Muzin