Vendimi për shtëpitë dhe trojet, si do rivlerësohen
Qeveria vendosi dje të përfshijë edhe mijëra shtëpi pa leje në procesin e rivlerësimit. Gazeta zbardh koeficientët e indeksimit të çmimit për trojet nga viti 1991
Një javë pas nisjes së aplikimeve për rivlerësimin e shtëpive, Këshilli i Ministrave ka përcaktuar edhe mënyrën sesi do të procedohet me shtëpitë në proces regjistrimi.
Bëhet fjalë për prona që posedojnë lejen e legalizimit, por nuk janë regjistruar ende në Kadastër. Mungesa e një kontrate shitblerjeje për pronën e ndërtuar dikur në informalitet komplikon procedurën e llogaritjes së detyrimit tatimor 3%. Qeveria definon mënyrën sesi do të përllogaritet kjo shumë rast pas rasti, për të vijuar më tej me regjistrimin e pronës. Kjo është e katërta herë pas ’ 90- ës, që qytetarëve u jepet mundësia të sjellin pronën në vlerën e tregut kundrejt një vlere minimale, duke shëndoshur përmes kësaj nisme edhe financat shtetërore. Qeveria pret të gjenerojë 40 milionë të ardhura në buxhet.
SI LLOGARITET
DETYRIMI Ndryshe nga pronat e hipotekuara, për pronat që kanë arritur të marrin lejen e legalizimit, por nuk figurojnë ende në Kadastër ( janë në proces regjistrimi), nuk ka një kontratë shitblerjeje. Detyrimi që duhet të paguajë poseduesi për t’i dhënë vlerë asaj, do të jetë diferenca midis vlerës së rivlerësimit bazuar në çmimet referuese aktuale, si dhe kostos së shfrytëzimit të banesës e truallit në kohën që është ndërtuar. Vendimi përcakton për këto raste përdorimin e tabelës së koeficientëve të indeksimit të tokës, në kohën që është ndërtuar, e cila pëson ndryshim në vite, nga ’ 90- ta e deri në 2018- ën ( pasqyruar në tabelën më sipër shkrimit). Nëse dikush ka blerë një shtëpi të ndërtuar pa leje, çka do të thotë se ka një vlerë në aktin e fitimit të pronësisë, atëherë baza e tatueshme përllogaritet si zbritje e vlerës së rivlerësimit dhe vlerës që është blerë. Formula është e njëjtë si në rivlerësimin e pasurisë nga ekspertët e Agjencisë Shtetërore të Kadastrës, edhe në rast se bëhet nga ekspertë të licencuar për këtë punë. Risia e kësaj nisme të përsëritur është mundësia e aplikimit online, përveç asaj në zyrat pritëse, vetëm kur alternativa e parë është e pamundur.
REGJISTRIMI I PRONËS Përveç detyrimit tatimor prej 3 për qind që aplikuesit duhet të paguajnë në një bankë të nivelit të dytë në vend, aplikohet edhe një tarifë shërbimi në vlerën e 1200 lekëve. Menjëherë pasi kryhen këto pagesa, vërtetimet e të cilave dorëzohen në ASHK, çështja e rivlerësimit quhet e përfunduar. Procesi i regjistrimit të pronës vijon normalisht. “Pas kryerjes së pagesës së tatimit dhe tarifave të shërbimit, aplikimi konsiderohet i plotësuar dhe drejtorisë vendore i lind detyrimi që, përveç regjistrimit të pasurisë në regjistrat e pasurive të paluajtshme, të bëjë edhe pasqyrimin e rivlerësimit në regjistrin e pasurive”, citohet në vendimin e qeverisë. Ndonëse u është dhënë si mundësi rreth 80 mijë familjeve, rivlerësimi i pronave të paregjistruara nuk do të jetë prioritet i Kadastrës. Ashtu siç e ka bërë me dije edhe kreu i ASHK- së, Artan Lame, përparësi kanë rastet emergjente, si shitja e pronës apo vendosja si kolateral në bankë. Udhëzimi përcakton veç të tjerash se për pronat në proces regjistrimi, që kanë shlyer detyrimin tatimor dhe tarifën e shërbimit, do të punohet dhe trajtohen edhe pas datës 30 shtator, kur mbyllen aplikimet. Sakaq, e gjithë kohëzgjatja e procedurës, nga aplikimet deri te rivlerësimi, nuk zgjat më shumë se pesë ditë.