Dhjetë ditët e pandemisë që prishën Teatrin Kombëtar
Vendimet e ngutshme që rrëzuan në tokë trashëgiminë e një shekulli
Ideja për të shembur Teatrin Kombëtar daton këtu e 22 vite më parë. Atë që s’e bëri dot Kryeministri Edi Rama, asokohe ministër Kulture, e realizoi në vetëm pak ditë pandemie.
Mjaftuan tri vendime të ngutshme, në një situatë të jashtëzakonshme në vend, për të realizuar ëndrrën e një grushti individësh për ta parë Teatrin rrafsh me tokën. E diela e fundit e izolimit nga pandemia e gjeti qendrën e qytetit me grumbuj artistësh, qytetarësh e policësh.
VENDIMI SURPRIZË
Kalimi i të drejtës së pronësisë së truallit të teatrit 81- vjeçar në favor të Bashkisë Tiranë është bërë të premten e 8 majit, përmes një vendimi surprizë. Askush nuk ishte në dijeni për një mbledhje të dytë qeverie brenda javës ( pas asaj të datës 6 maj). Pikërisht atëherë kur nuk pritej, Këshilli i Ministrave ishte bërë bashkë për të diskutuar një vendim të vetëm ( faximile përbri shkrimit). Dhe këtë, Kryeministria as e ka parë të arsyeshme ta listojë në aneksin zyrtar të qeverisë. Sot e asaj dite, kalimi i pronësisë së një objekti të rëndësisë së veçantë nuk figuron aty. Por kjo nuk do të thotë që puna s’ka vijuar më tej. Për çudi, vendimi që reflektohet një ose disa ditë më vonë në Fletoren Zyrtare u publikua po atë ditë. E hëna për Bashkinë e Tiranës ishte shumë larg. Që prej asaj dite, si pronare e ligjshme e truallit, institucioni në fjalë nisi punën e ngutshme për ta mbyllur sa më shpejt çështjen, pa respektuar as edhe një lloj afati që kërkon ligji, që nga miratimi në Këshill e deri te prishja e Teatrit.
LOJA NË KËSHILL
Një tjetër procedurë e paprecedent ka derivuar më pas në Këshillin Bashkiak të Tiranës. Kryebashkiaku e kishte ndarë mendjen. Teksa mendohej për alibinë për shembjen e Teatrit, inskenoi një mbledhje këshilli me dy projektvendime pa rëndësi për qytetin. Ndërkohë, paralelisht me të, hartohej projektvendimi për t’i hapur gropën Teatrit. Ndryshe nga ç’parashikon rregullorja, zgjodhi t’i njoftonte këshilltarët jo pesë ditë përpara datës së caktuar, por vetëm dy. Më 13 maj shpërndau njoftimin për mbledhjen e datës 15 në mesditë. Vetëm një ditë mbas njoftimit të parë, një tjetër ia behu mëngjesin e 14 majit. Teatri duhet të shembet se kështu e ka gjykuar Instituti i Ndërtimit në aktekspertizën e para dy viteve. Alibia u gjet, por vendimi duhet të shqyrtohej më parë në komisionet përkatëse, qoftë edhe formalisht. Një ditë më tepër kushtonte shumë. Një tjetër e- mail në postën elektronike të anëtarëve të Këshillit njofton se ata duhet të lexonin aktekspertizën 28- faqëshe ( presupozohet të analizohej dhe të shprehnin mendimin) dhe brenda një ore të jepnin votën e tyre. Siç edhe pritej, të gjashtëdhjetë këshilltarët e majtë dërguan “OK” e tyre siç u urdhëruan mbasditen e së enjtes dhe mbledhja e parashikuar për të premten nuk u realizua kurrë. Nuk ishte e nevojshme. Me një “klik” nga kompjuteri i tyre, Këshilli Bashkiak miratoi unanimisht kërkesën e kryetarit të bashkisë për të shembur pasurinë kulturore mëmë, prej nga e cila kanë dalë të gjitha institucionet e tjera kulturore në vend.
SHEMBJA E PALAJMËRUAR
Artistët që ruanin prej 27 muajsh ditë- natë Teatrin kishin marrë sinjale që të shtunën në mbrëmje, fadromat e Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit do të mësynin atje. Frika e tyre ishte më e madhe se logjika e zbatimit të vendimit dhjetë ditë pas shpalljes, siç edhe citohet në pikën 6 të nenit 5 për vetëqeverisjen vendore, përmendur në vendimin për shembje. “Aktet e Këshillit shpallen brenda 10 ditëve nga data e miratimit të tyre dhe hyjnë në fuqi 10 ditë pas shpalljes. Aktet me karakter individual hyjnë në fuqi në datën e njoftimit të tyre, subjekteve që përfshihen në to”. Fjalia e dytë nuk përbën argument, pasi në rastin konkret kemi të bëjmë me një institucion dhe një pasuri kulturore.