"New York Times": Prishja, gjatë mbylljes nga Covid
"Le lene": Kryeministri shqiptar rrëzoi Teatrin Kombëtar
Shembja e Teatrit Kombëtar mëngjesin e 17 majit tërhoqi vëmendjen e mediave ndërkombëtare. "New York Times" dhe emisioni investigativ italian "Le lene" ishin dy prej mediave që pasqyruan përplasjet mes qeverisë, artistëve dhe qytetarëve, të cilët prej më shumë se dy vitesh po e mbronin. Në artikull, "New York Times" shkruan se autoritetet shqiptare filluan shembjen e ndërtesës së Teatrit Kombëtar herët këtë të diel, pasi nxorën nga aty aktorë e aktivistë, që mbronin godinën. Më tej, në artikull thuhet se Rama zgjodhi të vepronte gjatë mbylljes si pasojë e koronavirusit dhe se shembja e Teatrit nxiti protesta dhe zemërim në shoqëri. Ndërsa emisioni investigativ në Itali e nis artikullin e tij duke theksuar se pas dy vitesh betejë me artistët, Kryeministri Rama shembi Teatrin Kombëtar.
ARTIKULLI I" NEW YORK TIMES"
Autoritetet shqiptare filluan shembjen e ndërtesës së Teatrit Kombëtar herët të dielën, pasi larguan që aty dhjetëra aktorë dhe aktivistë që e mbronin, ndërsa një turmë e madhe njerëzish brohoriste "turp" dhe "diktaturë". Për më shumë se dy vjet, aktorë, aktivistë dhe opozita kanë kontestuar planet e Kryeministrit socialist, Edi Rama, për të ndërtuar një teatër të ri, duke thënë se ndërtesa ekzistuese ishte pjesë e trashëgimisë së vendit dhe e akuzuan atë për praktika korruptive. Një forcë e madhe policore u shfaq para agimit dhe largoi anëtarët e Aleancës për Mbrojtjen e Teatrit, duke përdorur spraj piper. Buldozerët më pas filluan rrënimin e kolonës së saj të përparme, duke rrëzuar fjalët "Teatri Kombëtar". Fati i ndërtesës, i ndërtuar në vitin 1939 dhe i bërë një Teatër Kombëtar në 1945, ka zemëruar shoqërinë, ndërsa Rama kishte zgjedhur të vepronte gjatë mbylljes si pasojë e koronavirusit.
ARTIKULLI I "LE LENE"
Pas një beteje të gjatë dyvjeçare, Kryeministri shqiptar rrëzoi Teatrin Kombëtar historik për të rindërtuar një të ri. "Nuk ishte godinë e rrezikshme", thonë kundërshtarët që flasin për interesa të tjera që qëndrojnë pas vendimit. Përfundimisht, buldozerët erdhën për të rrëzuar Teatrin Kombëtar historik të Tiranës. Dhe protesta shpërtheu në kryeqytetin shqiptar me arrestime të gazetarëve dhe qytetarëve që demonstruan kundër shembjes, pavarësisht nga kufizimet anti- Covid. Imazhet që shihni më sipër vijnë nga kryeqyteti i Shqipërisë, ku për më shumë se dy vjet është zhvilluar një betejë e vështirë për fatin e teatrit historik, të ndërtuar në fund të viteve 1930 nga regjimi fashist italian, bazuar në një projekt të arkitektit italian, Giulio Bertè. Buldozerët goditën teatrin, ndërsa shpërtheu përplasja e qytetarëve me Policinë, e cila, pasi kishte larguar njerëzit që ishin mbledhur brenda teatrit për ta mbrojtur atë, ndaloi edhe gazetarin e mirënjohur shqiptar, Alfred Lela. Një gazetar vendor na thotë: "Në vitin 2018, qeveria e Edi Ramës vendosi të pajtohej me individë privatë për prishjen dhe rindërtimin e teatrit, i cili ishte gjykuar me rrezik të shembej. Në projektin publik- privat, sidoqoftë, iu dha mundësia individit privat që të ndërtojë të paktën gjashtë kulla ndërtese banimi në sipërfaqen prej mbi 5 mijë metrash katrorë që i përkisnin teatrit. Me pak fjalë, një biznes i maskuar si një ndërhyrje në favor të kulturës. Në atë kohë, kryengritja popullore e botës së kulturës ishte e tillë që projekti të mbyllej", shkroi "Le lene".