As Teatri dhe as zgjedhjet, Kushtetuesja e nis me pronat, 4 çështjet në janar-shkurt
Seanca e parë do të përballë qeverinë me ish-pronarët, por pa publik për shkak të virusit. Çështjet e tjera do gjykohen mbi bazë dokumentesh
As Kodi Zgjedhor që pritet të zbatohet në 25 prill, as zgjedhjet lokale dhe as shembja brutale e Teatrit gati 2100-vjeçar. Kushtetuesja e re do ta nisë punën me një tjetër hall të madh.
A shkel apo jo të drejtat kushtetuese kjo fjali në Kodin Penal “nga Gjykata e Shkallës së Parë, që ka dhënë vendimin në dhomën e këshillimit”. Në faqen zyrtare të Gjykatës me 7 anëtarët e rinj, janë publikuar katër çështjet e para që do të gjykohen nga Gjykata. Janë katër çështjet e para, pas më shumë se dy vitesh mosfunksionimi. Dhe gjatë këtyre muajve ka pasur disa dhjetëra raste kur qeveria është dyshuar se ka rritur jashtë kornizave demokratike pushtetin e saj ekzekutiv, duke shkelur Kushtetutën. Por, të paktën një çështje e rëndësishme është në listën e katër gjykimeve të parë. Ndërsa vendimi i parë është ankesë e Gjykatës së Tiranës, në shkurt ka tri çështje që parimisht duket se prekin të drejtat e qytetarëve. Gjykata do të mblidhet në seancë më 26 janar 2021, ndërsa do të vazhdojë me pronat në 4 shkurt dhe dy çështje më 11 shkurt.
Çështja e parë është më e rëndësishmja. Përplasja e vazhdueshme e shoqatës së pronarëve me qeverinë për ligjin e pronave. Pronarët kërkojnë shfuqizimin e ligjit të kompensimit të pronave të qeverisë.
Nga ligji te vendimi, si përcaktohet kompensimi dhe harta e vlerës së pronës, i gjithë kuadri ligjor për kompensimin e pronës, është atakuar në Kushtetuese. Në faqen e Gjykatës, ankimi është bërë nga Shoqata Kombëtarae “Pronësi me Drejtësi”. Në të kërkohet rishikimi i ligjit të dhjetor 2015. Në fakt, ky ligj është rishikuar nga qeveria, bashkë me vendimin që përcakton si dhe sa kompensimin me tokë dhe para do marrin pronarët. Kjo, sepse ndërsa Kushtetuesja ishte e paaftë për dy vite për të gjykuar qeverinë, Gjykata e Strasburgut dha disa vendime për pronat dhe këshilloi ndryshimin e ligjit. Sidoqoftë, kjo është çështja e parë sensitive që do vendosë Gjykata e re Kushtetuese pas Reformës në Drejtësi. Problemi është se duke pasur 7 anëtarë nga 9 që duhet të këtë Gjykata, votimi mund të dalë 4 me 3. Sipas ligjit, një vendim i Gjykatës Kushtetuese duhet të ketë minimalisht 5 vota e, nëse jo, atëherë kërkesa rrëzohet. Nga ana tjetër, ky do të jetë vendimi i parë i gjykatës së re, ku palët do të dëgjohen në seancë. Për fat të keq, për shkak të virusit, seanca nuk do të ketë pjesëmarrje të publikut.
Dy çështjet e tjera të shkurtit janë individë që kërkojnë të drejtën e pronës. E para është “Konstatimi i cenimit të së drejtës kushtetuese për një proces të rregullt ligjor, si rezultat i mosgjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë brenda një afati të arsyeshëm”, ku palë e interesuar përballë individit është Enti Kombëtar i Banesave. Ndërsa e dyta është rrëzimi i një vendimi të gjykatave, ku përballë është Agjencia e Trajtimit të Pronave Tiranë.