Çfarë synon qasja e re e Greqisë për detin?

Bushati: Të përfitojë sa të jetë e mundur nga precedentët që krijon

është depozituar në OKB, pas nënshkrimit nga palët më 27 nëntor 2019, si një shprehje e vullnetit politik të tyre, ai nuk ka të njëjtënvlerë ligjore me njëmarrëveshje ndërkombëtare.

Në kushtet kur Shqipëria dhe Greqia do t’i drejtohen një gjykate ndërkombëtare për delimitimin e hapësirave detare, qasja e re e Greqisë në ushtrimine tëdrejtës së detit dhe precedentët e krijuarduhet tëshërbejnë si mësim për ne, për një orientim sa më të mirë, me qëllim arritjen e një ndarjeje të drejtë e të ndershme në detin Jon.

Nuk duhet harruar se marrëveshja e vitit 2009 ndërmjet Shqipërisë dhe Greqisë injoroi në kurrizin tonë precedentin e vendosur që në vitin 1977, për uljen e peshës së ishullit Othonoi në Shelfin Kontinental përballë tokës kontinentale. Precedent ky i konfirmuar edhe në marrëveshjet e fundit ItaliGreqi

dhe Greqi-Egjipt.

Marrëveshjet e mësipërme vlejnë për të kuptuar se pavarësisht legjislacionit të brendshëm për gjerësinë e detit territorial, përparësi merr gjithnjë e drejta ndërkombëtare e detit dhe pasqyrimi i parimit të 12 miljeve në terrenin gjeografik përkatës.

Greqia ndan det territorial vetëm me Shqipërinë dhe Turqinë, sepse distancat ndërmjet brigjeve janë më të vogla se 24 milje. Për pasojë, në dallim nga rastet e mësipërme me Italinë dhe Egjiptin, ku parimi i 12 miljeve përfitohet automatikisht nga Konventa e të Drejtës së Detit të Montego Bay-t, pa pasur nevojën e përcaktimit të një vije delimituese për detin territorial, në rastet Shqipëri-Greqi dhe Greqi-Turqi duhet të përcaktohen edhe vijat delimituese në detin territorial.

Precedentët e vendosur, sidomos nërajon, janë orientues për pritshmëritë dhe rezultatet e procesit gjyqësor që do të zhvillohet me Greqinë për delimitimin e hapësirës detare. Ndaj lipset një qasje sistematike e institucioneve tona për të punuar në vijimësi për përmbylljen e proceseve të delimitimit edhe me Italinë e Malin e Zi, si prioritet strategjik dhe pse jo krijimin e precedentëve nga ana jonë. Tek e fundit, ushtrimi i së drejtës së detit duhet të rikonfirmojë rëndësinë e dimensionit mesdhetar të politikës sonë të jashtme.

Titulli origjinal i autorit: Dy ndryshime dhe një mësim

Në dallim nga rastet e mësipërme me Italinë dhe Egjiptin, ku parimi i 12 miljeve përfitohet automatikisht nga Konventa e të Drejtës së Detit të Montego Bay-t, pa pasur nevojën e përcaktimit të një vije delimituese për detin territorial, në rastet ShqipëriGreqi dhe Greqi-Turqi duhet të përcaktohen edhe vijat delimituese në detin territorial