“Ka vrarë burra e çnderuar gra”, procesi i togerit të frikshëm në ‘47
Zbardhet dosja e procesit gjyqësor të Hodo Habipit, dënuar me vdekje “Ka bërë terror dhe mizori pa fund, pa përfillur urdhrat e komandës dhe ligjet e shtetit”
Djalli paskej qenë më i zi nga sa dukej. Mizoritë pa fund të një zyrtari sigurimi në mesin e viteve ‘40 kalojnë përtej imagjinatës njerëzore.
I njohur si përbindëshi i tmerrshëm, togeri famëkeq që kishte vrarë, torturuar e përdhunuar me gjakftohtësinë më të madhe, përfundoi në litar me vendimin e një gjykatë ushtarake në vitin 1947. Togeri i zi, sikundër njihej asokohe Hodo Habipi, u bë i njohur për kafshëritë e tij në ushtrimin e profesionit të oficerit të divizionit të mbrojtjes së popullit qysh ditët e para të shërbimit në zonat veriore të vendit.
I lindur në Kuç të Vlorës, pa arsim, me profesion bujk, me origjinë shtresë e varfër, i angazhuar në lëvizjen antifashiste nacionaleçlirimtare që në ditët e para, fillimisht në ilegalitet e mandej partizan në Brigadën e 6-të, ku pati dhe përgjegjësinë komandant kompanie, Hodo Habipi menjëherë pas çlirimit u rreshtua me forcat e Brigadës së 2-të të Mbrojtjes së Popullit në Shkodër, për ndjekjen e kriminelëve dhe bandave në zonën e Koplikut dhe Malësisë së Madhe. Që me mbërritjen e tij në krahinën e thellë të Vermoshit, e nisi me veprime brutale, duke torturuar burra e gra. Akoma dhe më keq veproi kur u transferua në krahinën e Mirditës. Tashmë Toger Baba, siç kishte qejf ta thërrisnin, u bë më i frikshëm me vrasjet pa gjyq dhe përdhunimet masive të vajzave e grave. Në dokumentet e kohës rezulton se në maj të vitit 1947 ai arrestoi dhe torturoi Pjetër Kolë Mhillin nga Kallmeti. Pas tij arrestoi Kolë Simonin dhe Gjyste Voglin. Të parin e nisi me një patrullë për në Lezhë dhe rrugës urdhëroi për ta pushkatuar. Të njëjtën gjë bëri dhe me Kol Simonin. Ndërkaq, Gjysten “e privilegjoi” aty për aty dhe e
rrëmben forcërisht në banesë, ku e përdhunoi. Të tilla mizori bënte përherë togeri i zi, aq sa një ditë e detyroi dhe komandën e tij ta kryqëzojë. Fundi i karrierës dhe zullumeve të togerit të zi daton më 1 qershor 1947, ku i prangosur merret në pyetje nga tre autoritete të larta të Sigurimit të Shtetit. Fadil Kapisyzi, Zoi Themeli e Mustafa Qilimi kanë paracaktuar akuzat e para në adresë të tij. Mandej çështja përfundoi në Gjykatë. Gazeta “Panorama” ka zbuluar dosjen e plotë të procesit kundër Hodo Habipit dhe publikon sot dëshmitë rrëqethëse të togerit në gjyq, njëherazi me aktakuzën dhe aktgjykimin që procedoi me dënimin e tij me vdekje në litar.