Legalizimet, shtëpi dhe bonus për tri vite për familjet që përjashtohen
Pas njoftimit 6 muaj afat, në të kundërt humbet e drejta për të përfituar Vendimi i qeverisë për mënyrat e trajtimit. Në të gjithë vendin, mbi 90 mijë objekte që bien ndesh me kriteret e kualifikimit
Bonus qiraje për tri vite, por edhe banesë për familjet që përjashtohen nga procesi legalizues.
Qeveria ka miratuar një ditë më parë vendimin, në të cilin përcaktohen rregullat, mënyrat e trajtimit, por edhe afatet për të përfituar. Nuk janë pak, por mbi 90 mijë familje të skualifikuara, gjysma prej të cilave në kryeqytet. Ajo që bie në sy në vendimin e djeshëm është përcaktimi i afateve. Nga momenti i njoftimit nga agjencia për shembjen e objektit, qytetarët do të kenë 6 muaj kohë për t’i thënë po “ofertës” për t’u trajtuar me një nga mënyrat e trajtimit, në të kundërt e humbasin të drejtën për të përfituar. “Në rastet kur subjekti përfitues, pas 6 muajve nga marrja e njoftimit nuk pranon asnjë nga format e trajtimit social-ekonomik, të parashikuar në këtë vendim, apo refuzon trajtimin, sipas parashikimeve të nenit 33, të ligjit nr.20/2020,”për përfundimin e proceseve kalimtare të pronësisë në Republikën e Shqipërisë”, subjekti përfitues do të konsiderohet se ka hequr dorë nga e drejta e parashikuar në nenin 33, të ligjit dhe do të konsiderohet si i trajtuar nga shteti”, thuhet në vendim.
PROGRAMET
Në ligjin e zyrtarizuar në 2020, përveç programeve sociale të strehimit parashtrohej si alternativë edhe shpërblimi financiar në vlerën e investimit të banesës, ndërsa lihej e hapur mundësia për alternativa të tjera strehimi. Por duket se edhe pas vendimit të marrë dje sërish ka pikëpyetje apo paqartësi. Një mundësi e parashtruar është ajo e përfitimit nga fondi i banesave që disponohen që mund të jenë banesa sociale apo banesa me kosto të ulët. Por njëjtë si në ligj edhe në vendim, flitet për forma alternativa, por nuk specifikohen se cilat janë ato. Të avantazhuara do të jenë familjet që s’kanë në pronësi banesa apo shtëpi të dyta, të
cilat përveç trajtimit me shpërblim apo banesë do të kenë mundësi të përfitojnë edhe bonus qiraje për një periudhë 3-vjeçare. “Vlera e bonusit të qirasë, vlera e njësisë së banimit të përftuar në pronësi, si dhe vlera e çdo trajtimi alternativ, i parashikuar në MPT, përbëjnë vlerën e shpërblimit financiar, në kuadër të trajtimit nga shteti të përfituesit në zbatim të parashikimit të nenit 33 të ligjit, për efekt njohjeje te vlerës se investimit te ndërtimit të poseduar prej tij,
e cila nuk përbën pronë, në kuptim të legjislacionit të zbatueshëm në fuqi”, thuhet më tej në pikën 11 të vendimit.
SHEMBJA E GODINËS
Shembja e objekteve që nuk legalizohen s’mund të bëhet nëse nuk është sistemuar më parë familja që jeton aty, por edhe nga ky rregull ka përjashtime. Kështu objekti mund të shembet përpara përfitimit të trajtimit nëse: ndërtimi pa leje preket nga një projekt që përbën interes publik, me kushtin që
institucioni zbatues i projektit të ketë kërkuar shprehimisht ekzekutimin e menjëhershëm; kur ndërtimi pa leje nuk legalizohet për shkak se nga evidentimi faktik në terren është provuar se objekti cenon integritetin strukturor dhe/ose funksional të një ndërtese në pronësi private; pavarësisht shkakut të moslegalizimit, është vërtetuar nëpërmjet aktekspertizës së një autoriteti publik, enti ose eksperti të licencuar se ndërtimi pa leje cenon sigurinë e jetës, shëndetit
ose pasurinë e vetë poseduesit apo të të tretëve, ndërtimi pa leje është me funksion social-ekonomik ose ndërtim i dytë dhe njëkohësisht është ngritur mbi truall privat, në pronësi të të tretëve dhe së fundmi ndërtimi pa leje nuk legalizohet për shkak se drejtoria vendore e ASHK-SË është njoftuar për ekzistencën e një vendimi Gjykate të formës së prerë.
AFATET
Bashkia apo Enti Kombëtar i Banesave pas administrimit të dokumentacionit dhe informacionit nga Drejtoria Vendore e ASHKSË fillon procedurën e akordimit të trajtimit dhe njofton mbajtësin e statusit të përfituesit për fillimin e negociatave
për lidhjen e marrëveshjes MPT, ku i bën me dije formën e trajtimit dhe procedurën e realizimit të saj, duke i kërkuar të zgjedhë një nga format e trajtimit. “Moslidhja e marrëveshjes MPT nga ana e përfituesit brenda afatit 30-ditor nga njoftimi i kryer nga organi përgjegjës nuk pezullon zbatimin e projektit”, specifikohet në vendim. Në rastet kur është e nevojshme shembja e menjëhershme e ndërtimit, institucioni përgjegjës zbaton detyrimisht përcaktimet e pikës 2, çka do të thotë se nis trajtimi me bonus qiraje. Me lidhjen e marrëveshjes MPT, përfituesi brenda 20 ditëve përfiton pagesën e qirasë për një afat 3-vjeçar.