Vallet e Librazhdit pushtojnë Kalabrinë
Ta ruash kulturën, gjuhën dhe traditën kombëtare pas gjashtë shekujve është shembulli më i veçuar në historinë e popujve
Është fillim shkurti. Pasi kemi lënë pas shpine detin Jon, marrim kthesën djathtas. Përbri na shfaqet një panoramë tjetër. Përballë shtrihet mali i Polinit, në Kalabri dhe syri do të kapë shkëmbinjtë e malin me dëborë . Qyteza që shfaqet rrëzë maleve është Kastrovillari.
Edhe pse janë ditët e para të shkurtit, aty- këtu lulet e bardha të kumbullave, apo ato rozë të pjeshkëve, të japin sinjalin se pranvera është në prag. Kastrovillari është një qytet i vendosur në pjesën veriore, në shpatet e masivit Polino, në një lartësi prej 362 metra mbi nivelin e detit dhe ndodhet 30 km larg nga deti Jon, me një klimë të butë që iu ofron turistëve mundësi të shumta për të kaluar pushime të këndshme buzë detit dhe për të gjetur qetësi pranë natyrës së pandotur të Polinos, duke thithur ajrin e shëndetshëm malor.
Në këto zona çdo fshat është plot histori, legjenda, tragjedi dhe lavdi. Kastrovillari është qytezë ku gjendet edhe një numër i konsiderueshëm arbëreshë. Shumë familje nga diaspora janë vendosur në eksodin e parë rreth viteve 1991, shumë të tjerë kanë ardhur më pas. Ata jetojnë, punojnë prej vitesh dhe janë integruar në këtë qytezë. Festa e Karnavaleve në Castrovillari organizohet nga Qendra Kulturore "Pro Loco", e cila i dërgoi edhe ftesën Qëndrës Kulturore të Fëmijeve në Librazhd, në bashkëpunim me Administratën Komunale, Rajonin e Kalabrisë, Parkun Kombëtar Pollino, Mediokratët BCC, Gaz Pollino, Provincën e Cosenza, MIBACT, F. I. T. P.,
IOV, EPLI, Komitetin për Mbrojtjen e Konsumatorit, mbështetur nga sponsorë të shumtë privatë, zbukuruar nga markat A. C. T. ( Mjedisi, Kultura, Turizmi) dhe Festivali Castrovillari Città. Kanë kaluar 65 vjet nga ngjarja e lindur në prehrin e Pollinos në vitin 1959, falë intuitës së profesorit Vittorio Vigiano që i dha jetë edicionit të parë.
Në peizazhin e bukur të "Vila Bonifatit", në zemër të vreshtave, paraqitet programi i Edicionit të 66- të të Karnavaleve të Castrovillarit dhe Festivalit Ndërkombëtar të Folklorit, ditën e shtunë, 10 shkurt 2024. Prezantimi i programit, bëhet me mirëseardhjen e të ftuarve nga vëllezërit Di Marco dhe në dollinë e Karnavaleve të kuruara nga kantinat "Ferrocinto" zbukuruar nga performancat e Maestrit të shkollës së muzikës "F. Kili" nga Castrovillari. Me kostumet e King Karnaval, Rosario Rummolo, në ato të Lentit, Martina Aloisio dhe në kostumet e Organtino, Camillo Maffia. "Organtino" është në fakt maska e lashtë e komedisë Castrovillariane që prej disa vitesh, falë profesorëve Mimmo Martire dhe Maura Bianchini, që e falsifikuan në letër, shoqëron Karnavalin e Castrovillarit dhe për të cilën kemi dëgjuar tashmë, që nga viti 1635, kur historia e "Organtinos", një dialektal farsa e Çezarit u përhap Quintana, pikërisht me rastin e ritit të karnavaleve.
"Organtino" është edhe imazhi i Karnavaleve këtë vit falë punës së artistes kastrovillare, Anna Nigro, artiste portreti, grafik- dizajnere, 40 vjet mes ngjyrave, kanavacës dhe furçave, ndërsa grafika iu besua Asia Catucci shumë re të Printag di Castrovillari nga Francesco Gallicchio.
Çmimi i vendosur nga konsultimi shkencor i "Pro Loco" dhe realizuar nga i mirënjohuri Michele Affidato, u jepet çdo vit personaliteteve kalabreze që veprojnë në botën e kulturës, politikës, artit dhe ekonomisë, të cilët me punën e tyre nderojnë dhe sjellin në ballë kombëtaren dhe ndërkombëtaren lajme, nga toka e tyre e origjinës.
Pas përshëndetjeve të presidentit të "Pro Loco", Eugenio Iannelli, dhe kryetarit të Bashkisë Castrovillari, Mimmo Lo Polito, drejtori artistik Gerardo Bonifati, ishte ai që para"Organtino" është në fakt maska e lashtë e komedisë Castrovillariane që prej disa vitesh, falë profesorëve Mimmo Martire dhe Maura Bianchini, që e falsifikuan në letër, shoqëron Karnavalin e Castrovillarit dhe për të cilën kemi dëgjuar tashmë, që nga viti 1635, kur historia e "Organtinos", një dialektal farsa e Çezarit u përhap "Quintana", pikërisht me rastin e ritit të karnavaleve. qiti programin.
Një detyrë e rëndësishme për organizatorët, një ringjallje e rëndësishme e vëmendjes mbi kulturën në favor të nismave për të vlerësuar traditat, njohuritë dhe shprehitë artistike, në dobi të territorit kalabrez dhe atyre që punojnë në fushën e promovimit të kulturës.
Dhe kur mëson se ky festival i karnavaleve u ndoq nga 40 mijë shikues, beson menjeherë se sa ngjarje e rëndësishme është kjo e gërshetuar edhe me festivalin folklorik ku marrin pjesë grupe nga Pulja, Sicilia, Shqipëria dhe Serbia.
Kastrovillarian. Mbreti i Karnavaleve në kërkim të Ndrikullës.
Shumë familje nga diaspora janë vendosur në eksodin e parë rreth viteve 1991, shumë të tjerë kanë ardhur më pas. Ata punojnë dhe janë integruar në këtë qytezë.
Një vit më parë këtu u përurua edhe busti i Gjergj Kastriotit Skënderbeu heroi ynë legjendar, subjekt i admirimit të trimërisë, mençurisë, simboli dhe përfaqësues i përhershëm i imazhit dhe identitetit evropian.
Pikërisht te ky bust vendosur te "Sheshi i kuq", me simbolet dhe dy ngjyrat e flamurit shqiptar, u festua për herë të parë një organizim i tillë nga shqiptarët që emigruan këtu nga Shqipëria në këto 30 e ca vite.
Familjet e tyre veshur me kostumet kombëtare me flamuj në duar, nën tingujt e muzikës i dhanë jetë, shpirt e dinjitet kësaj feste edhe pse në dhe të huaj.
Në këtë ditë feste merrnin pjesë shumë familje shqiptare, arbëreshe, si edhe italiane. I ftuar ishte edhe arbëreshi At Bellusci, Av Tommaso Bellusci, Tommaso Ferrari etj.
Një falënderim i veçantë i shkon organizatorit Fatmir Filja, një emigrant nga Cerma që jeton këtu prej 30 vjetësh, i cili me inisiativën e tij, me përpjekjet e tij, me lodhje, preokupime, mbështet çdo aktivitet dhe nisma patriotike. Shumë shqiptarë të tjerë siç janë vllezërit Hasa nga Qarrishta e Librazhdit, të cilët me familjet e tyre i dhanë shpirt festës, dhe na bënë të ndihemi krenarë se Shqipërisë nuk i mungon vëllazëria, patriotizmi dashuria për atdheun. Fëmijët e Librazhdit, me bukurinë e tyre, kostumet kombëtare me flamujt në duar ishin bukuria e kësaj feste.
Karnavalet e dikurshme në foton e "Vogël" te "Pro Loco" të Castrovillarit që hapi "Gran Gala" e Folklorit" kushtuar të madhit Maestro Otello Profazio dhe përfshirë në posterin e edicionit të 66- të të aktivitetit të organizuar nga "Pro Loco".
"Piccoli" me regji të Tiziana La Vitola dhe Gerardo Bonifati, përmes tregimit të shkruar nga Franko Pirera, kanë përfaqësuar ngjarjen e karnavaleve të viteve pesëdhjetë, duke interpretuar me pasion dhe mjeshtëri "të maskuarit", pra personazhet dhe zakonet tipike të asaj kohe.
Pas ritualeve për vjeljen që zhvilloheshin në vreshtat e Castrovillarit, vend pushimi dhe pune të përditshme të fermerëve , e shperblyer nga pjelloria e harlisur e vreshtave, ne foton e Grupit "Folklorico della Pro Loco di Castrovillari" ku nuk munguan prania e çupave për të kujtuar Sarën, nje personazh i njohur i karnavaleve në Kastrovillari.
Emocionuese ishin fjalet e prezantuesit në natën e parë të koncertit, ku u tha shprehimisht kështu : "Dhe nga Italia në Shqipërinë fqinje me Grupin "Librazhdi", nga qyteti me të njëjtin emër me vallet tradicionale me rastin e festave dhe argëtimeve popullore, vallet epike popullore që karakterizohen nga forca, burrëria, guximi, karakteri e eleganca.
Nga Shqipëria në qytetin e Trullit, Alberobello me ritmin e pandashëm të Pizicës vallja më e vjetër, tani shumë e njohur në të gjithë botën, e cila animohen ne dasma, festa, sfilata dhe serenata karnavalesh. Nga Apulia në Kalabri me grupin "Castruviddari", themeluar në vitin 2003 në Shoqatën Kulturore "Aldo Schettini" për të përfaqësuar momente të jetës kastrovillare, duke përfshirë poezitë, këngët dhe vallet, trashëgiminë e çdo populli. Më pas, vallja e gjallë dhe ritmike me Grupin Folklorik "Kud Moravica" nga Serbia që ruan në traditë artin popullor të epokave të mëparshme përmes një repertori të kostumeve kombëtare dhe koreografisë nga çdo pjesë e territorit serb. Për mbylljen e "Gran Gala "të Folklorit të mbajtur në Pala Organtino dhe prezantuar nga Carlo Catucci ndihmuar nga kengetarjaaktore, Silvia Alibrandi, së cilës i printe presidenti dhe drejtori Artistik i "Pro Loco cittadina", Eugenio Iannelli dhe Gerardo Bonifati, si dhe këshilltarët rajonalë, Pasqualina Straface dhe Luciana De Francesco, vlerësuesi i turizmit Castrovillari, Ernesto Bello, grupi nga Sicilia, pikërisht nga