Восеньскі праменад
Заканчэнне. Пачатак на 1-й стар.
Пра гэта казалі падчас восеньскай прагулкі ў ляску каля аг. Воля Людміла і Сяргей Азарка. Так, «Воленскі СДК» ДУК «Івацэвіцкая раённая клубная сетка» сёлета занесены на раённую Дошку гонару. Сям’я Азарка – гэта і ёсць увесь калектыў «культурнага храма» воленскага краю. Людміла Валер’еўна – загадчыца, Сяргей Мікалаевіч – культарганізатар і акампаніятар па сумяшчальніцтве. Гэтую творчую сямейную пару мы запрасілі ў лес на велапрагулку. Чаму, спытаеце? Бо ў гэты сонечны аўторак, выхадны для культработнікаў дзень, яны акурат збіраліся падыхаць лесам, натхніцца, а, можа, і знайсці грыбы. Азаркі любяць сумесны адпачынак: разам яны дома і на рабоце, на рыбалцы і ў лесе, у агародзе і ў царкве – цяпер голас Людмілы Азарка гучыць і падчас службаў. Самы Азаркі жартуюць, вось дакладна некалі не жадалі яны працаваць бок а бок, а зараз так прыцерліся, што паасобку нават на рыбалку не едуць.
З 2008 года яны шчыруюць у СДК, спачатку кіраваў Сяргей Мікалаевіч, пасля муж перадаў лейцы праўлення сваёй маленькай, такой тонкай і мяккай, здаецца, жонцы. Некалі раёнка ўжо пісала, што гэты творчы калектыў склаўся з былога вальшчыка лесу і памочніка выхавацеля. Пасля, у 2013 годзе, Людміла Валер’еўна скончыла Пінскі каледж мастацтваў, Сяргей Мікалаевіч сам засвоіў тонкасці ігры на баяне на слых, ідэальна пападае ў ноты. Адна бяда ў калектыве – на сённяшні дзень ён адзіны мужчына-саліст у самадзейнасці СДК. Азаркі ўжо вопытныя артысты і арганізатары, за плячыма сотні канцэртаў, рамонт у будынку СДК, пошук творчага калектыву і іншае. Напярэдадні прафесійнага свята пагутарылі з сям’ёй наконт работы ва ўмовах пандэміі, новых падыходаў, попыту на культурныя паслугі на сяле…
Пра будынак ды аснашчэнне
Так, будынку па вул. Адміністратыўнай ужо пад 70 гадоў. Былая калгасная кантора спачатку «приютила» канцэртную залу, а пасля сельскі Дом культуры «прапісаўся» ў будынку цалкам. У 1986 годзе дабудавалі яшчэ адно крыло – тэрыторыя сучаснай канцэртнай залы і кабінетаў. Зараз былую танцавальную залу займае сельская бібліятэка, яна часова не дзейнічае, няма бібліятэкара. Хоць Азаркі лічаць – бібліятэцы быць у аграгарадку. Сельскі жыхар таксама павінен мець магчымасць адпачыць або прасвяціцца. Творчай сям’і пашчасціла на заранку творчай кар’еры перажыць капітальны рамонт будынка. Рамантаваўся дах, мянялася падлога, гіпсакартонам абшываліся сцены, мадэрнізавалася сцэна. А найбольш новаспечаныя гаспадары будынка радаваліся газаваму ацяпленню. Нават не верыш расказам карэннай жыхаркі Волі Людмілы Азарка, як моладзь у яе часы тулілася на пачатку дыскатэкі да печкі, бо ў зале было холадна.
У гэтым годзе ў канцэртнай зале даварылі яшчэ батарэі. Цяпер Азаркі чакаюць зімы, каб праверыць новае ацяпленне на справе. Калі казаць пра аснашчэнне, дык яно тут адно з лепшых сярод СДК у раёне. На «ўзбраенні» работнікаў тут сучасная акустычная ўстаноўка, каля дзесяці мікрафонаў, правадныя і безправадныя, ёсць нават пятлічны мікрафон, ён дазваляе артысту спакойна рухацца па зале падчас выступлення або танцаваць. Дзякуе дырэктар непасрэднаму кіраўніцтву – аддзелу ідэалогіі, культуры і па справах моладзі райвыканкама за новы ноўтбук, яго набылі ў гэтым годзе. З такім камп’ютарам прасцей ездзіць з канцэртамі па вёсках.
Дзякуючы спонсару, мясцоваму прадпрымальніку, тут з’явіўся праектар з экранам. Здаецца, адна пакупка, а цяпер у СДК арганізоўваюць кінапрагляды для дзяцей, рыхтуюць прэзентацыі і праводзяць анлайн-віктарыны!
«Цяпер лічым прагляды ў Інстаграме!» або Пра новыя формы работы
Больш за чатыры тысячы праглядаў за бягучы год, пад тры сотні лайкаў пад пастамі ў сярэднім – і гэта не блогерская статыстыка. Гэта лічбы акаўнта Воленскага СДК – volja. sdk. Анлайн-аўдыторыя ў Воленскага СДК пакуль невялікая – крыху больш за дзве сотні падпісчыкаў, але вельмі актыўная, заглядаюць на старонку і выхадцы вёскі ці сябры мясцовых жыхароў.
– Такога шчасця магло б не быць, ды няшчасце дапамагло, – падкрэслівае Людміла Азарка. – Старонка ў Інстаграме з’явілася вясной 2020 года, акурат падчас першай хвалі каранавіруса. У нас і ў многіх калег быў шок – не менш, калі з-за пандэміі адмяніліся ўсе мерапрыемствы. Як працаваць, як збіраць аўдыторыю? Выйшлі на анлайн-прастору і моцна рады. Ці сабралі б мы ў зале 1125 людзей на мерапрыемства, прысвечанае Дню абароны дзяцей? Столькі праглядаў было ў анлайнканцэрта, яшчэ 689 чалавек прагледзелі і прынялі ўдзел у нашай дзіцячай сямідзённай анлайн-віктарыне, з пытаннямі пра дні тыдня. На днях так дзякавалі нам настаўнікі за відэа-віншаванне ад удзельнікаў харэаграфічнага гуртка. Канечне, мы сумуем па поўных залах, але і новы фармат ужо прыжыўся і прыйшоўся па гусце.
– А вясковыя дыскатэкі – то ўжо гісторыя? – пытаюся.
– На жаль, так. Яшчэ перад нашым прыходам сюды вялікая танцавальная зала ператварылася ў бібліятэку, бо ўсім танцорам ужо хапала месца ў канцэртнай зале. Яшчэ да 2015 года мы прадавалі па некалькі дзясяткаў білетаў, у апошнія гады ўсё менш было наведвальнікаў. У гэтым жніўні мы рэалізавалі ўсяго некалькі білетаў. Хоць каштаваў ён рубель з нечым. Для нас гэта азначае толькі адно – трэба шукаць нешта новае.
І знайшлі! Па 40-50 білетаў куплялі дарослыя людзі на нашы вечары адпачынку. Апошні такі мы рабілі на 8 Сакавіка. Такія сустрэчы і ў горадзе праходзяць, калі госці невялікімі кампаніямі сядзяць за сваімі столікамі, а на сцэне ідзе канцэрт з элементамі гульнявой праграмы. Канечне, пандэмія зноў-такі ўносіць карэктывы і па колькасці, і па фармаце такіх вечароў. Але, у лепшыя часы тут плануюць арганізоўваць вечары як мінімум раз у квартал.
Дарэчы, акрамя аг. Воля, дзе жывуць сёння 625 жыхароў, Воленскі СДК абслугоўвае яшчэ маланаселеныя вёскі: Яблынку, Сярадава і Зыбайлы. Яблынцы з яе 60-70 жыхарамі таксама хочацца свята. На вёсках праходзяць мітынгі да памятных дат, святы вёсак, не забытыя тут ветэраны…
Увогуле ўсе гарадскія і сельскія ўстановы культуры працуюць згодна з планам, 180 мерапрыемстваў за год павінен правесці кожны звычайны сельскі Дом культуры. І Азаркі спраўляюцца, на сённяшні дзень праведзена ўжо 108 мерапрыемстваў. Сёння тут дзейнічаюць бясплатныя гурткі і аб’яднанні па інтарэсах, клубы «Вакальных спеваў» (займаюцца 10 школьнікаў), «Аматараў танцу», «Мастацкае чытанне», «Юны эколаг». І ўсе гэтыя аб’яднанні не фармальныя, штодня юныя гурткоўцы спяваюць, танцуюць, едуць на велапрабегі па вёсках, вывучаючы гісторыю навакольных вёсак.
Пра пошук новых артыстаў і пра музычныя густы Азарак
У рэжыме работы па выхадных і да позняга вечара Людміла Валер’еўна паспявае яшчэ працаваць у мясцовых школе і дзіцячым садку. Так, вялікі абед у тры гадзіны жанчына праводзіць з карысцю. Загадчыца СДК прызналася, што ў такім рэжыме працаваць складана, шмат энергіі патрабуюць дзеці, але кідаць справу нельга. Дзякуючы такому сумяшчальніцтву Людміла Азарка заўважае і расціць юныя таленты, а пасля запрашае іх у гурткі. Калектыў Воленскага СДК вельмі спадзяецца, што хутка вырасце новае пакаленне самадзейных артыстаў для культурнай альма-матэр аграгарадка.
Сёння пры СДК дзейнічае самадзейны калектыў «Крынічанька», у яго складзе ўся сям’я Азарка: Сяргей Мікалаевіч і Людміла Валер’еўна, іх дачушкі Аліна і Ульяна. Дарэчы, старэйшая Аліна разам з сям’ёй ужо жыве ва Украіне, але, калі бывае на радзіме, то з задавальненнем апранае канцэртны касцюм і радуе вяскоўцаў песняй беларускай. Старажыл калектыву – Людміла Іванаўна Краўчэня, педагог-арганізатар нашага прафліцэя; уліліся ў «Крынічаньку» Анастасія Савуціна, Марыя Струнеўская і Вікторыя Наліўка. Калектыў добра ведаюць жыхары раёна і нават вобласці. Яны чаканыя артысты на ўсіх святах. Калектыў у лідарах і па колькасці платных канцэртаў, а гэта найлепшы паказчык, калі прадпрыемствы нават галасуюць рублём. Тут будуць рады бачыць і новых салістаў.
– А што сніцца ў ружовых снах сельскаму работніку культуры? Чаго не хапае для поўнага шчасця? – звяртаюся да сям’і.
– Нас чуюць, нашы пажаданні ўлічваюць, і мы ўдзячныя, – адказвае Сяргей Мікалаевіч. – Для поўнага шчасця нам хіба толькі не хапае заслоны на сцэне, каб артысты маглі спакойна рыхтавацца да выхаду, а яшчэ ад новых касцюмаў для «Крынічанькі» мы б не адмовіліся. Нядаўна сваімі сіламі пашылі зімні варыянт, нашым летнім бела-зялёным касцюмам больш за дзесяць гадоў.
– Людміла Валер’еўна, а як ставіцеся да творчасці сучасных артыстаў? Што песціць слых прафесійнай спявачкі?
– Я добра стаўлюся да ўсяго новага, пад нашым дахам ужо другі год рэпеціруе івацэвіцкая маладзёжная група «Izobelyn». Маладыя хлопцы самы пішуць тэксты, некалькі іх нумароў мы ўключылі ў праграму нашых вечароў адпачынку. На гук іх басоў да нас ідзе моладзь, каб паглядзець-паслухаць. Сучасную музыку я слухаю, трэба ж быць у трэндзе, выбіраць матэрыял для падлеткаў. Аднак, сваім гурткоўцам я заўсёды кажу: творчасць павінна несці нешта добрае, пазітыўнае. Не разумею абразлівых слоў у песнях, што такая «культура» можа даць? Сама ж я апошнім часам адпачываю пад царкоўную музыку.
У мінулым годзе пасля самаізаляцыі і хваробы на ковід сям’я пераацаніла многае ў жыцці. Азаркі ездзілі на службу ў Жыровіцкі храм, каб падзякаваць за выздараўленне. Зараз жа Людміла спявае на клірасе ў мясцовай царкве, Сяргей засвойвае новую для сябе ролю званара.
Наконт культурнай будучыні на сяле мае героі мысляць пазітыўна. Будуць людзі – будзе і патрэба ў іх паслугах. Так, самыя большыя класы ў школе сёння ў 10-12 чалавек, ёсць і па пяць вучняў. Аднак садок перапоўнены, з’яўляюцца маладыя сем’і. Праўда, мяняюцца густы і патрэбы людзей – дык гэта выклік сельскім установам культуры, нагода шукаць новыя падыходы. Але ніяк не здавацца!