Гаспадыня «Талюшан»
Пра ферму «Талюшаны» расказвае яе загадчыца Луцыя Дземідовіч
Маленькія маламетражныя фермы, безумоўна, не ідуць ні ў якое параўнанне са сваімі малодшымі па ўзросце, але дужымі магутнымі братамі – малочна-таварнымі комплексамі з іх даільнымі заламі, з камп'ютарным забеспячэннем, безліччу жывёлагадоўчых памяшканняў…
Аднак на сучасных малочных гігантах няма той няўлоўнай хатняй утульнасці, якая пануе на маленькіх фермах, у прыватнасці, у «Талюшанах». Там, і гэта добра бачна, да ўсяго прыкладзена працавітая жаночая рука – гэта я адзначыла для сябе падчас наведвання фермы ў межах акцыі «Наш жывёлавод».
Хоць ферма не можа пахваліцца сучасным рамонтам, аднак тут усюды пануюць чысціня і парадак. І гэта заслуга загадчыка Луцыі Дземідовіч. Шмат гадоў жанчына аддала сельскай гаспадарцы. Хоць у дзяцінстве марыла стаць доктарам, але любоў да жывёлы ўсё ж перамагла.
Ферма Талюшаны – апошні напамін пра аднайменную вёску, якой ужо няма на карце Астравеччыны. Калі сталі праводзіць меліярацыю – талюшанцы перасяляліся ў бліжэйшую вёску Жусіны.
– Нарадзілася ў вёсцы Драўнэлі пад Літвой. Вучылася ў літоўскай школе. З мужам, які родам з Хмялян, пазнаёмілася на танцах у Кямелішках. Два гады сустракаліся, а потым пажаніліся. Купілі ў Жусінах хату. Так і жывём, – расказвае пра сябе Луцыя Дземідовіч. – Выгадавалі з Лявонам дваіх дзяцей. Роберт працуе ветэрынарным кансультантам у прыватнай фірме, а Наташа вучыцца ў Слонімскім медыцынскім каледжы.
– На ферме разам са мной працуе пяць чалавек: тры жывёлаводы – Іван Малаховіч, Эдуард Баран, Павел Аўсюкевіч. Лілія Духновіч па сумяшчальніцтву слесар і дзённы даглядчык, а яе муж Здзіслаў вывозіць гной з трох ферм – акрамя нашай абслугоўвае яшчэ «Кямелішкі» і «Стрыпуны». Калектыў у нас дружны – мы як адна сям’я, – гаворыць загадчыца.
Некалі ферма «Талюшаны», дзе цяпер утрымліваецца каля 185 сцельных кароў, была малочна-таварнай. Луцыя Чаславаўна каля дзесяці гадоў адпрацавала тут даяркай.
– Загадчыцай была Валянціна Малаховіч, якая зараз працуе заатэхнікамселекцыянерам на малочна-таварным комплексе «Рытань», – узгадвае жанчына. – На ферме ў нас былі добрыя надоі, а захаванасць цялят складала 100%. Здаралася, што і ноччу прыязджалі на ферму, калі былі складаныя ацёлы. За добрыя паказчыкі мяне неаднойчы прэміравалі. Нават цялё ў якасці прэміі давалі!
З узвядзеннем комплексаў жыццё на фермах, у тым ліку і на талюшанскай, кардынальна змянілася.
– У 2013 годзе дойны статак перавялі на комплексы ў Рытань і Падольцы, а нашу ферму зачынілі, – узгадвае Луцыя Чаславаўна. – Але праз два гады яна атрымала другое дыханне: светлай памяці тагачасны дырэктар саўгаса Уладзімір Пляўга ўгаварыў мяне стаць загадчыкам. За два гады тут усё парасло бур’янам: хлопцы прыносілі ўласныя трымеры, каб абкасіць тэрыторыю, на некаторых участках у ход нават сякера ішла. Наводзіць парадак дапамагала і саўгасная будаўнічая брыгада. Праз некалькі тыдняў на ферму завезлі цялушак і бычкоў.
Неаспрэчны плюс талюшанскай фермы ў тым, што тут цэлае лета жывёла знаходзіцца на пашы. Стойлавы перыяд для рагуль пачаўся толькі 1 лістапада.
– У нас свой сянаж – побач з фермай ёсць траншэя, сілас прывозіць кормараздатчык. Кармы хлопцы развозяць коньмі і раздаюць уручную, – тлумачыць Луцыя Чаславаўна. – Скардзіцца няма на што. Дзякаваць богу, зарплаты атрымліваем своечасова.
Для гаспадыні талюшанскай фермы галоўнае, каб жывёла была дагледжаная, а ў памяшканнях і на тэрыторыі панаваў парадак.
– Я разумею, што значную долю выручкі нашай гаспадарцы прыносяць малочна-таварныя комплексы, – гаворыць жанчына. – Але хочацца, каб і пра нас не забываліся. У «Талюшанах» цялятнік трэба падлатаць, выгулы зрабіць і яшчэ шмат чаго. Пакуль жывыя фермы – у людзей ёсць работа, а значыць, вёскі будуць жыць.