Een Belg op drie betaalt belasting te laat

Meer dan 180.000 Belgen verzuimden het afgelopen jaar om hun belastingen tijdig te betalen, of bijna een op de drie van de landgenoten die moesten bijbetalen voor hun personenbelasting. Alleen al in de voorbije drie maanden werd een half miljard euro niet

BRUSSEL | ‘Niets is zeker in deze wereld, behalve de dood en belastingen’, wist de Amerikaanse politicus en wetenschapper Benjamin Franklin al in de achttiende eeuw. Toch doen aardig wat Belgen hun best om aan die laatste zekerheid te ontsnappen. De voorbije drie maanden moesten bijna 650.000 Belgen gemiddeld nog 2.700 euro bijbetalen voor hun personenbelasting. 28 procent, of bijna een op de drie, verzuimde om dat op tijd te doen. In totaal werd alleen al in de afgelopen drie maanden een half miljard euro niet of te laat betaald. Uit cijfers van de Federale Overheidsdienst (Fod) Financiën blijkt dat in heel 2014 voor 895 miljoen euro aan personenbelasting, vennootschapsbelasting en btw niet betaald werd. Tellen we daar de belastingschulden bij die al vroeger opgebouwd werden, dan moeten Belgen de fiscus nog 18,7 miljard euro. Ruim de helft daarvan is, hoofdzakelijk door faillissementen, vermoedelijk nooit meer inbaar. Om de wanbetalers tot inkeer te brengen, maakt de fiscus steeds vaker gebruik van geavanceerde statistische technieken. ‘In de cijfers zagen we dat de kans dat iemand na 20 maanden betaalt, gevoelig daalt’, zegt Luc De Dobbeleer van de Fod Financiën. ‘Daarom richten we ons nu vooral op de nieuwe schuldvorderingen, terwijl vroeger meer nadruk werd gelegd op de oude schulden.’ Met behulp van datamining achterhaalt de fiscus bovendien welke maatregel bij welk type belastingbetaler het meeste kans op slagen heeft. Vanaf het najaar voegt de fiscus een nieuw wapen toe aan zijn arsenaal: de nudge, een kosteloze maatregel die met de zachte hand gedrag kan sturen. Een team van gedragseconomen onder leiding van Jan-Emmanuel De Neve (LSE) zal de aanmaningsbrieven van de fiscus onder handen nemen. Brits onderzoek toonde eerder al aan dat de toevoeging van een zinnetje als ‘negen op de tien betalen hun belastingen wel op tijd’ enkele procenten wanbetalers extra doet betalen. De fiscus onderzoekt ook of aan Tax-on-web een grafiek kan worden toegevoegd, die aangeeft waaraan het belastinggeld wordt besteed. Ook dat is een nudge die belastingbetalers eerlijker én gelukkiger moet maken.

Om wanbetalers tot inkeer te brengen, doet de fiscus een beroep op gedragseconomen